Meer dan twintig procent van de werkende mensen in het Westen heeft het idee dat wat ze doen helemaal geen zin heeft. Toch werken ze zich een ongeluk en verdienen samen miljarden. Waarom stoppen we niet gewoon met die bullshitbanen?
Het is nog erger: er zijn zelfs mensen die zeker weten dat hun werk niets bijdraagt. Soms gaan hun werkzaamheden in tegen al hun principes. Het is werk dat, als het niet zou worden gedaan, door niemand wordt gemist. De wereld zou er zelfs beter van worden, als het gewoon zou blijven liggen.
Het fenomeen ‘bullshitbaan’ werd op de kaart gezet door de Amerikaanse antropoloog David Graeber. Het beeld dat hij schetst, verklaart een hoop hedendaagse fenomenen, waar economen, sociologen en politicologen zich eerder geen raad mee wisten. De almaar uitdijende bureaucratie in bedrijven, bijvoorbeeld, waar niets of niemand effectiever of productiever van wordt. Volgens Graeber is de managerscultuur van vandaag een nieuw feodaal systeem, waarbinnen topmanagers hun koninkrijkjes opbouwen onder de vlag van efficiëntie. De bouwstenen zijn nutteloze afdelingen waar mensen de weg kwijtraken.
Maar er zijn (ex-) werknemers bij wie het kwartje valt. Bij de overheid, in het bedrijfsleven, en bij multinationals doorbreken zij het bullshit-taboe. Hun werk, zeggen ze, slaat nergens op. Ze schetsen een ontluisterend beeld van een kantoortuin waarin de belangrijkste taak van de werknemer is dat hij of zij meespeelt in de bullshitpoppenkast. Hoe lang geloven we nog in betaald werk als het hoogst haalbare?