Na een studie Pedagogie aan de Universiteit van Moskou, werkte Masja Novikova (1956) in de hoofdstad als docent Russisch en als regie-assistent voor een theater. Vlak voor de val van de Muur kwam ze naar Nederland, waar ze voor de televisie werkte en zo uiteindelijk ook de filmwereld betrad. Haar eerste eigen film Gevallen Engel, over Oost-Europese mensensmokkel in Nederland, werd uitgebracht in 2005.
Masja Novikova is een Nederlandse regisseuse van Russische komaf. Voor Tegenlicht (co-)regisseerde ze eerder De weg naar het Kremlin (2004) over hoe Poetin in Rusland de macht verwierf, Drie Kameraden (2006) en Kasparovs andere Rusland (2008).
In 2006 liep de Russische vrijheid van meningsuiting onherstelbare schade op door de liquidatie van Novaja Gazeta-journaliste Anna Politkovskaja. Novikova kende Politkovskaja persoonlijk, en besloot een film te wijden aan de vrouw die internationaal werd geprezen om haar onderzoeksjournalistiek. Anna’s verbitterde queeste voor de waarheid en het lot dat haar trof, lieten Novikova niet onbewogen. In De Volkskrant zegt ze over Politkovskaja: ‘Ze was altijd aan het werk, altijd bezig met gruwelijke verhalen. Het is het gevoel van een soldaat: je komt thuis uit de ellende en je wilt erover praten, maar niemand wil het horen.’
Novikova’s film Anna, Seven Years on the Frontline (2008) werd wereldwijd op 28 filmfestivals vertoond, en was de openingsfilm van het Amsterdamse Amnesty festival 2008. Later won de film in Warschau een Amnesty Award.