Met twee linkse intellectuelen uit de arbeidersklasse als ouders, groeide David Graeber in een coöperatief appartement in New York. Hij staat bekend als anarchist, activist en radicaal. Tegelijkertijd wordt hij door academici als een van de beste antropologen ter wereld beschouwd.

Graeber (1961), studeerde aan Purchase College of the State University of New York en behaalde zijn mastersgraad en PhD aan de University of Chicago. Aan Yale University werkte hij vervolgens zeven jaar als assistent-docent, maar net voordat hij in aanmerking zou komen voor een vaste positie werd zijn contract niet verlengd. Dit leidde tot een enorme golf van protest, aangezien er sterke vermoedens waren dat Yale’s keuze politiek gemotiveerd was. Duizenden studenten, gesteund door bekende academici, spraken hun steun uit in petities en brieven toen hij in hoger beroep ging tegen Yale. Maurice Bloch, een bekende antropoloog van de London School of Economics, noemde hem in een brief aan Yale ‘the best anthropological theorist of his generation’.

De universiteit bood uiteindelijk een betaalde sabbatical van een jaar aan als Graeber zijn beroep zou laten varen. Dit accepteerde hij. ‘So many academics lead such frightened lives,’ zei hij in een artikel in The New York Times, ‘The whole system sometimes seems designed to encourage paranoia and timidity. I wasn't willing to live like that.’ Yale gaf verder geen commentaar om de redenen voor hun keuze. Nu doet de antropoloog onderzoek aan de Goldsmiths University of London.

Schuld

Naast talloze andere bijdragen aan zijn vakgebied, schreef hij onlangs een boek over de geschiedenis en de gevolgen van schuld en krediet voor de menselijke samenleving. In Debt: The First 5,000 Years onderzoekt Graeber de ontwikkeling van het idee en de vormen van schuld en de sociale bijverschijnselen die het met zich meebrengt. Met behulp van een chronologische reis door de tijd keek hij naar het ontstaan schuld, krediet, ruilmiddelen en geld in verschillende culturen. Van de klassieke volken als de Soemeriërs, via indianenstammen in Noord-Amerika, tot aan de moderne mens in China en de Verenigde Staten.

Graeber onderzoekt ook de verschillende functies van schuld. Bijvoorbeeld schuld als zonde, belofte, motor van de economische vooruitgang of middel om de massa’s te onderdrukken. De manier waarop schuld iets zegt over beloften en menselijke relaties wordt ook uitgebreid toegelicht. Schuld verstoort het natuurlijke instinct van mensen om elkaar te helpen, stelt Graeber.

Occupy

Graeber was een van de initiatiefnemers voor de bezetting van Zucotti Park in New York. Hier hielp hij met het organiseren van de zogenaamde General Assemblies. Dit zijn de vergaderingen die gebaseerd zijn op consensus en anarchistische kenmerken ‘(...) direct action, direct democracy, a rejection of existing political institutions and attempt to create alternative ones’, aldus Graeber. Deze vorm van organiseren met behulp van werkgroepen is vanaf toen karakteristiek voor de Occupy-beweging geworden. Ook schrijft hij regelmatig artikelen voor Adbuster-magazine, die de oproep voor Occupy Wall Street gedaan hebben.

‘The problem was, up until 17 September, the only side of the spectrum willing to propose radical solutions of any sort was the right. But Occupy Wall Street has changed that: democracy has broken out.’

David Graeber