Cary Fowler is initiatiefnemer van de Svalbard Global Seed Vault in Spitsbergen. Hij wordt gezien als een moderne Noach die zijn ark aan het bouwen is - alleen bevat zijn 'ark' geen dieren, maar zaden. Samen met de Food and Agriculture Organisation (FAO) en de Consultative Group on International Agricultural Research (CGIAR) zorgde hij ervoor dat de zadenbank in 2008 zijn deuren opende.
Voormalig directeur van het 'Global Crop Diversity Trust'. Hij strijdt voor het wereldwijde behoud van biodiversiteit van voedselgewassen.
Meer artikelen bij deze aflevering
Deze speciale kluis is door zijn ligging –in een Noorse berg- natuurlijk koel en bestand tegen aardbevingen, overstromingen en atoomrampen: zijn bijnaam is dan ook The Doomsday Vault. Landen en instituties kunnen hier kosteloos een kopie van hun zadencollectie op te slaan, om biodiversiteit en conservatie te waarborgen. De Noorse overheid financiert het instituut samen met de FAO en de CGIAR.
Hoewel de Noorse overheid eigenaar is van het gebouw en de grond, geldt dat niet voor de opgeslagen collecties: deze blijven van hun oorspronkelijke eigenaar. In 2013 heeft de zadenkluis al 770.000 zaadmonsters verzameld. De net toegevoegde collectie uit Syrië onderstreept het belang van de kluis: door de burgeroorlog die daar woedt, is de kans groot dat de zadenopslag in Aleppo verwoest zal worden. In het verleden gingen collecties uit Afghanistan en Irak tijdens oorlogen voor altijd verloren - in Irak om de simpele reden dat de plunderaars de glazen potten wilden waar de zaden in zaten.
Anything on our planet that doesn't evolve simply won't be on our planet anymore because pests and diseases evolve, so plants must too (...) with domesticated crops, their evolution is in our hands.
Farm boy
Fowler, die zichzelf als een “farm boy” omschrijft, komt oorspronkelijk uit Tennessee. Hier is hij als één van de eerste blanken actief in de civil rights movement, en woont de laatste toespraak van Martin Luther King bij, voordat deze wordt neergeschoten. Niet lang erna trekt hij weg: voor zijn studie gaat hij naar Canada en hij haalt zijn Ph.D. aan de Universiteit van Uppsala in Zweden. Daarna ontvangt hij twee eredoctoraten van universiteiten in Canada en de Verenigde Staten. Zijn activisme vertaalt zich in de preservatie van zaden en biodiversiteit: hij heeft inmiddels meer dan 30 jaar ervaring op dit gebied.
In 1985 krijgt hij samen met milieu-activist Pat Mooney de Right Livelihood Award. Deze Zweedse prijs wordt uitgereikt voor bijzondere inspanningen en visies voor de wereld waarin we leven. Zij krijgen hem in het bijzonder “for working to save the world’s genetic plant heritage”.
Heinz en Hulaween
Van 2005 tot 2012 is Fowler directeur van de Global Crop Diversity Trust, en met zijn inspanningen wordt in 2008 de Svalbard Global Seed Vault opgericht. Na zijn aftreden blijft hij aan als adviseur bij de trust en zit hij in de adviesraad van de zadenkluis. Hij krijgt in de jaren daarna erkenning uit verschillende hoeken.
In 2010 krijgt hij de 'Heinz Award', die in ere van een Republikeinse senator wordt gegeven “for outstanding individuals” in verschillende disciplines. In datzelfde jaar reikt de Russian Academy of Agricultural Sciences hem de Vavilov medaille uit. Deze is vernoemd naar Fowler's grote held Nikolai Vavilov, die zijn leven ook wijdde aan het conserveren van voedselgewassen. Van actrice Bette Midler krijgt Fowler in 2012 nog de ‘Wind Beneath My Wings Award’. Deze mag hij samen met zijn vrouw, schrijver en zadenactiviste Amy Goldman, in ontvangst nemen op Midler’s Hulaween party.