De feiten op een rij

Gerrit van der Kamp, voorzitter van de politiebond maakt zich zorgen over de veiligheidssituatie in Nederland, die volgens hem steeds meer onder druk komt te staan. ‘Er zijn steeds meer groepen die tegenover elkaar staan,’ vertelt hij, ‘zowel burgergroepen onderling als naar de politie toe.’

Schiet de politie echt steeds vaker? Uit een rapport van de Rijksrecherche uit 2011 blijkt inderdaad een toename in het aantal schietincidenten en doden door de politie. Bij de 23 schietincidenten in 2009 vielen 27 gewonden en drie doden, in 2011 was dit aantal opgelopen tot 27 incidenten waarbij 29 gewonden vielen en vijf dodelijke slachtoffers.  Daarnaast blijkt uit een onderzoek van socioloog Jaap Timmer dat de Nederlandse politie relatief meer slachtoffers maakt ten opzichte van landen als Duitsland, Frankrijk en Scandinavië.

De Raad van Korpschefs wijt deze toename vooral aan de verharding van de maatschappij. Van der Kamp denkt dat de crisis ook bijdraagt aan de verslechtering van de veiligheidssituatie. Iemand moet immers de ‘schuld’ krijgen van de huidige problematiek, stelt hij. De Raad moedigt daarnaast agenten aan om daadkrachtiger op te treden en sneller hun wapen te trekken, zo meldde de Volkskrant. 

Volgens Jaap Timmer valt het wel mee met de verslechtering van de veiligheid in Nederland. Timmer, die al bijna tien jaar onderzoek naar geweldgebruik van de Nederlandse politie verricht, stelt juist dat de totale geweldscriminaliteit daalt. De toename van schietincidenten is naar zijn mening zo minimaal dat dit aan toeval kan worden toegeschreven. Een duidelijke verklaring voor de toename in het aantal schietincidenten is er echter niet.
 

Marcel Levi, directeur van het AMC, schetst een positief beeld over de Nederlandse gezondheidszorg aan de studenten in het AMC. Hoewel hij de problematiek in de samenleving en ook de slinkende budgetten en marktwerking binnen de sector absoluut niet miskent, is Levi van mening dat er nog geen reden is tot zorg over de zorg.

Hebben wij in Nederland de beste gezondheidszorg in de hele wereld? Misschien niet van de hele wereld, maar toch zeker van Europa, zo bleek uit een rapport van de Euro Health Consumer Index (EHCI) in Brussel dit voorjaar. Voor de derde keer op rij eindigde Nederland van alle Europese landen op de eerste plaats. ‘Ongeacht welke parameters we ter vergelijking gebruiken, de Nederlanders komen er als beste uit. Dit is het meeste patiëntvriendelijke systeem van Europa,’ vertelt Arne Björnberg, hoofd van het EHCI-team.

De verbeterde gezondheidszog in Nederland is grotendeels het resultaat van het nieuwe zorgsysteem dat in 2006 werd ingevoerd. Op de lijst van beste zorgsystemen ter wereld van de World Health’s Organization’s, die voor het laatst werd gepubliceerd in 2000, eindigde Nederland nog op de elfde plaats en Frankrijk op de eerste plaats. Inmiddels heeft Nederland Frankrijk ruimschoots ingehaald en nemen andere Europese landen, maar ook de Verenigde Staten, een voorbeeld aan Nederland.
 

Eric van ’t Zelfde wijst op een groeiend tekort aan docenten. ‘Er zijn dadelijk geen docenten meer. Er is niemand meer te krijgen die natuurkunde of Duits kan geven,’ constateert hij. Volgens de directeur moeten we ons ernstige zorgen maken: ’ik denk dat we er slechter aan toe zijn dan we allemaal door hebben.’

Maar hoe slecht staat het onderwijs er voor in Nederland? Uit een recent rapport van het SBO De toekomstige arbeidsmarkt voor onderwijspersoneel 2010-2020 blijkt dat de situatie inderdaad zorgwekkend is. Nederland heeft te maken met zowel een kwantitatief als een kwalitatief probleem: het algehele tekort aan leerkrachten neemt toe en goed opgeleidde docenten worden schaarser.

Het SBO toont in haar rapport een verwachting van de toename van de onvervulde vraag naar directeuren en leerkrachten (grafiek). De problematiek blijkt het grootst in het voortgezet onderwijs en beroepsonderwijs. De Rijksoverheid meldde eind vorig jaar dat de leraren tekorten nog altijd stegen. Door de vergrijzing en het stijgend aantal leerlingen zal het tekort aan leerkrachten in het voortgezet onderwijs de komende jaren oplopen tot vierduizend. De tekorten zijn het hoogst in in Amsterdam, Rijnmond, zuidelijk Noord-Holland en de Haaglanden en het kleinst in Noord- en Oost-Groningen, Roermond en de Westelijke Mijnstreek.

Niet alleen de vergrijzing, maar ook de economische crisis speelt een rol. Door bezuinigingen werden veel leerkrachten ontslagen. Dit heeft volgens Van ’t Zelfde echter een averechts effect: ‘Door het tekort is er marktwerking toegetreden. Al die leerlingen die dadelijk geen docent hebben, daar moet de overheid iets mee en ze doen er niets mee,’ stelt hij. Hetzelfde geldt volgens hem voor het niveau van docentenopleidingen, wat schrikwekkend laag zou zijn.

Begin dit jaar eiste de oppositie in de Tweede Kamer actie van de minister over het tekort aan leerkrachten in het basisonderwijs. In 2007 werd door het ministerie van OCW de Commissie Leraren ingesteld, die advies uit moesten brengen over het kwantitatieve tekort aan kwalitatief goede leraren. Het kabinet zocht vanaf 2009 ook oplossingen in het werven van zij-instromers, hoogopgeleiden van buiten het onderwijs, om les te gaan geven. De Rijksoverheid meldt dat de huidige maatregelen en investeringen moeten leiden tot het oplossen van de tekorten en verbeteren van opleidingen in de toekomst.
 

Bestaat het Nederlandse geluk dan echt? Ramsey Nasr verwijst naar het World Happiness report, het eerste rapport over de geluksbeleving in onze wereld, dat werd uitgegeven door The Earth Institute. Het rapport werd samengesteld voor de United Nation Conference of Happiness die dit jaar plaatsvond in april. In het rapport wordt Nederland samen met Denemarken, Noorwegen en Finland als de gelukkigste landen ter wereld genoemd.

Tot de ongelukkigste landen behoren vooral arme landen uit de Sub-Sahara in Afrika. Maar de geluksbeleving in een land hangt niet alleen af van inkomen en welvaart. Politieke vrijheid, sterke sociale netwerken en de afwezigheid van corruptie samen blijken van groot belang. Belangrijker zelfs dan algehele welvaart of onderlinge verschillen in persoonlijk inkomen tussen de bovenlagen en onderlagen van een samenleving.

We mogen dus van geluk spreken. Maar Nasr nuanceert: ‘Het slechte nieuws is dat wij ons, zo  blijkt uit diezelfde statistieken, grote zorgen maken over de staat van het land. Oftewel: persoonlijk geluk versus algehele onvrede.’ Hoe gelukkig we ook zijn, er valt dus blijkbaar nog altijd wat te klagen.