Westerse bedrijven leveren al jaren technologie waarmee autoritaire regimes hun burgers kunnen onderdrukken. Met een nieuwe wet wil de EU dat moeilijker maken.

Evgeny Morozov waarschuwde er al voor in de uitzending van afgelopen maandag: internet biedt niet alleen vrijheid, maar geeft dictaturen ook meer mogelijkheden om hun burgers te controleren. Westerse bedrijven leveren de technologie die dit mogelijk maakt. Een paar voorbeelden: Vodafone legde het mobiele netwerk in Egypte plat, Nokia en Siemens leverden gezamenlijk controlesystemen aan Iran, McAfee leverde software om ongewenste websites te blokkeren in Tunesie en Websense zorgde ervoor dat privacytools van internetgebruikers uit Jemen onbruikbaar werden.

'Unplug Mubarak', door Carlos Latuff

Nieuwe wetgeving

Een ander probleem vormen de bedrijven die technologie leveren waarmee je telefoongesprekken kunt afluisteren en sms'jes kunt meelezen. Het Europees Parlement heeft gisteren een wetswijziging aangenomen die verbiedt dat de EU goedkeuring geeft aan de export van zulke technologie naar landen als China, Rusland en Turkije. Premier Mark Rutte pleitte eerder voor een Europees verbod op de verkoop van internetfilters aan dictaturen. Nederland wil daarnaast dat de EU servercapaciteit beschikbaar stelt als dictaturen de toegang tot internet blokkeren. Deze maatregel is nu nog niet ingevoerd. Ook in de Verenigde Staten wordt al jaren gewerkt aan de zogenaamde Global Online Freedom Act die het Amerikaanse bedrijven onmogelijk moet maken om internet in het buitenland te beperken. Bestaande wetgeving houdt bedrijven nog niet tegen.

‘Niet onze verantwoordelijkheid’

Sommige bedrijven hebben inmiddels al een einde gemaakt aan hun medewerking aan autoritaire regeringen. Anderen zeggen dat zij moeilijk kunnen controleren wat klanten met hun producten doen. ‘Wat een individuele klant met onze producten doet als ze het eenmaal gekocht hebben valt natuurlijk buiten ons toezicht,’ zei een woordvoerder van Blue Coat, een bedrijf dat software voor webcensuur verkocht aan Bahrein en Qatar. Het EP laat bedrijven niet langer wegkomen met deze retoriek.