De Singaporese blogger Au Waipang meent dat dit soort uitspraken met scepsis moet worden benaderd. 'Happiness is a funny thing,' schrijft hij: 'Mensen kunnen je vertellen dat ze gelukkig zijn over een bepaalde situatie zo lang ze niet weten dat er iets beters is. Singapore heeft al een halve eeuw dezelfde autoritaire regering. Deze regering beheerst alle belangrijke media en heeft op die manier oppositie totaal ondermijnd. Alternatieve ideeën, zoals de waarde van burgerlijke vrijheden, krijgen weinig positieve aandacht. Sterker nog, meestal als vrijheid genoemd wordt in de reguliere media wordt het beeld geschetst dat vrijheid tot chaos en wanorde leidt. Een hele generatie Singaporezen is opgegroeid met dit idiote idee over vrijheid. Ze zijn groot geworden met een zeer eenzijdig dieet van verhalen die uitleggen hoe fantastisch onze economie functioneert, hoe geweldig Singapore is. Je moet daarom sceptisch staan tegenover beweringen zoals "Singaporezen willen graag de prijs betalen van gebrek aan vrijheid of persoonlijke ontwikkelen." Je kunt je afvragen of men het alternatief kent en waar ze mee opgegroeid zijn en hoe ze zijn geïndoctrineerd.'
In de praktijk oefent de Singaporese regering een vorm van 'zachte' censuur uit. 'In het Westen denkt men dat censuur voornamelijk het blokkeren van nieuws en informatie is.' legt Waiping uit. 'Maar in Singapore zie je dit niet veel en daarom denkt men dat er geen sprake is van censuur. De censuur neemt een veel subtielere, en daarom gevaarlijker vorm aan. Wat de autoriteiten doen is het beïnvloeden van de productie van nieuws en informatie door controle en intimidatie met juridische middelen.'
Waiping vertelt dat alle kranten, tijdschriften of omroepen een vergunning moeten hebben die niet makkelijk te verkrijgen is. Op iedere kleine overtreding van de strikte voorwaarden staan enorme boetes of het intrekken van de vergunning. Redacties laten het publiceren van te kritische berichtgeving daarom maar liever achterwege. 'Zelfs buitenlandse media worden vaak voor smaad aangeklaagd als ze iets kritisch publiceren en worden gedwongen duizenden dollars schadeclaims te betalen. Ik heb het nog niet meegemaakt dat de regering zo'n zaak heeft verloren. Ook de buitenlandse media vermijden dus kritisch nieuws of commentaar over Singapore'.
Een krant als de Straits Times, waar de journaliste Lydia Lynn werkt die in de aflevering aan het woord komt, kan dus niet onafhankelijk en kritisch opereren. Maar op internet is die ruimte er wel. Er zijn vele blogs waar kritische commentaren op de organisatie van de Singaporese maatschappij zijn te vinden. Het autoritaire repressieve bewind van de PAP partij die in Singapore de macht heeft blijkt niet de enige schaduwzijde van het Singapore model. De grote welvaart waar Mahbubani over spreekt blijkt vooral voor de partijpolitici zelf te gelden. Deze betalen zichzelf enorme lonen. Volgens blogger Edwin heeft Singapore de best betaalde president van de wereld - meer dan Obama of Brown. Tegenover de weinige corruptie die plaatsvindt staan de hoge lonen van de regering en het nepotisme van de PAP. Bovendien nuanceren zowel Ed als Au Waipang het verhaal over het hoge inkomen per capita. 'De lasten zijn enorm. Met name de kosten voor woningen - die ver boven de marktwaarde door de regering voor de duur van 99 jaar worden 'verkocht' aan de bewoners. Ook gezondheidszorg is voor de meesten een hoge kostenpost. Verder meent de regering dat ouderen voor een half salaris best aan een baan kunnen komen.' Sparen is dus niet zozeer een teken van de verstandige ijver van de bevolking van Singapore, maar vooral bittere noodzaak voor het geval men ziek mocht worden of om de scholing van kinderen van te betalen. Ook Au Waipang noemt de uitbuiting van arbeiders en ouderen als een belangrijke schaduwzijde van het Singapore model. 'De grootste schande is de manier waarop we buitenlandse arbeidskrachten importeren voor de bouw, fabrieken en huishoudelijke hulp. De wet zit zo in elkaar dat de werkgever verantwoordelijk wordt gesteld voor ieder aspect van het leven van zo'n arbeider.' Schrijft Waiping, 'Als de arbeider erop betrapt wordt de voorwaarden van zijn verblijf in Singapore te schenden, is zowel de arbeider als de werkgever strafbaar. Als een huishoudelijke hulp bijvoorbeeld zwanger raakt, wordt de werkgever daarvoor gestraft. Het resultaat is dat de werkgevers proberen de arbeiders volkomen de controleren. Ze nemen hun paspoorten in, controleren iedere beweging of sluiten ze op. En dan heb ik het nog niet eens over het gebrek aan gezondheidszorg of de slechte arbeidsomstandigheden.' Over de buitenlandse arbeiders is veel te doen op Singaporese blogs. Zowel in positieve als in negatieve zin. 'De lage lonen van de buitenlandse arbeiders drukken ook de lonen van de laag geschoolde Singaporese arbeider, dit frustreert mensen.' verklaart Waipang. 'De crisis zal her er niet beter op maken,' vreest hij.
Voorlopig is het voor Au Waipang en Edwin nog goed mogelijk om op hun blog verslag te doen van de misstanden in de Singaporese maatschappij. Hoewel de regering wel heeft opgeroepen tot een vorm van 'zelf-regulering' waarbij bloggers elkaar controleren en aanspreken. Dit voorstel werd door de meeste bloggers met veel irritatie ontvangen. Au Waipang blogt al 12 jaar en heeft nog geen problemen ondervonden. 'De regering heeft een andere strategie als het om onafhankelijke schrijvers op het internet gaat. Ze proberen via de reguliere media mensen ervan te overtuigen dat op het internet voornamelijk onzin, geruchten en kwaadaardige aanvallen te vinden zijn. Veel Singaporezen zijn beïnvloed door deze campagne, waardoor ze wat ze op internet lezen niet vertrouwen. Ik probeer alles zo open mogelijk te doen zodat mensen zien wie ik ben. Bovendien ben ik ook actief buiten het internet, door het organiseren van fora of filmvertoningen bijvoorbeeld. Zo kunnen mensen in persoon met me praten en zelf beslissen hoe geloofwaardig ik ben.'
Meer over Au Waipang en zijn blog of over Edwin en andere Singaporese bloggers is komende week te vinden op het Tegenlicht weblog.