Door Micha Peters
Uit Videocracy blijkt eens te meer dat Italianen enorm gefixeerd zijn op hun uiterlijk. Schoonheid en uiterlijk vertoon spelen een enorme rol in Italië, meer dan in welk ander Europees land. Heb je daar een verklaring voor?
‘Het openbare leven speelt een enorme rol in Italië. Italianen zijn veel meer gericht op het leven buiten hun eigen voordeur. Dat komt natuurlijk ook door het gunstige klimaat. Mensen leven op straat en daar hoort dan een goed verzorgd uiterlijk bij. Ook televisie speelt daarbij een grote rol. De rol van televisie in het dagelijks leven van Italianen is de laatste dertig jaar enorm gegroeid. Het woord ’televisie; heeft voor Italianen al een magische klank: het medium kan wonderen verrichten Door die groeiende populariteit van de kijkbuis zijn de mensen de laatste decennia ook veel ijdeler geworden, zeker vrouwen. Die zijn door de mannen in de media wijsgemaakt dat uiterlijk alles is en dat de rest er niet toedoet.’
De personen in Videocracy zijn volkomen schaamteloos en hebben er alles voor over om met hun hoofd op televisie te komen. Waarom gaan Italianen wat dat betreft veel verder dan andere Europeanen?
Het niveau van normen en waarden is in Italië de laatste jaren in rap tempo afgegleden naar een zeer bedenkelijk niveau. Er gaat in de televisiewereld enorm veel geld om en de competitie is enorm. Het enige wat telt is wat de massa wil zien: ‘Tits and ass’. Er is een totaal gebrek aan visie in de meeste Italiaanse media. Veel mediamensen hebben ook eenvoudig weg geen behoefte om goede televisie te maken.’
Wat vind je de meest aandoenlijke scène in de documentaire?
De scène waarin Ricky Canevali, de metaalarbeider die beroemd wil worden, tijdens een talkshow naar zichzelf kijkt op televisie. Hij ziet dan niet alleen zichzelf letterlijk op de buis, maar zijn spiegelbeeld reflecteert ook op die televisie. Ricky is dan enorm eenzaam. Roem blijkt dan toch niet alles te zijn.’
Wat zijn jouw favoriete scènes?
‘Alle opnames van paparazzo Fabrizo Corona. Hij is de verpersoonlijking van de moderne Italiaanse mediaman: “Looking good outside, but completely rotten inside”.
Ook de scène waarin Italiaanse vrouwen in een spotje “Goddank hebben wij Berlusconi” zingen vind ik zeer aangrijpend. Met dat verkiezingsspotje wordt direct duidelijk dat mensen met te veel macht op een gegeven moment het contact met de werkelijkheid verliezen en compleet doorslaan.
Verder vind ik de opname van Fabio, regisseur van de Italiaanse Big Brother, veelzeggend. Volgens Fabio zijn er grote overeenkomsten tussen de persoon Berlusconi en de televisie die hij heeft gecreëerd. Zowel op de Italiaanse televisie als in het persoonlijke leven van Berlusconi spelen halfnaakte vrouwen met grote borsten een grote rol, net als rijkdom, uiterlijk vertoon en lichte kleuren.’
We zien in Videocracy dat veel Italiaanse meisjes er van dromen om een veline te worden. Een veline is een zwijgende en schaarsgeklede dame die in Italiaanse talkshows als decor fungeert en pauzes moet opvullen. De vrouw als het ultieme lustobject. Is dat niet een tragisch einde van 2.000 jaar beschaving en emancipatie?
‘Vrouwen zijn er in Italië vooral om naar te kijken en van te genieten. Ik zal een voorbeeld geven van reclamespot die aangeeft hoe laag ze in Italië zijn gezonken; Het gaat om een reclamefilmpje voor Prosciutto di Parma (Parmaham). We zien in een openingsshot een grote opslaghal die volhangt met hammen. Een slager is druk bezig de hammen van een officieel Prosciutto-stempel te voorzien.
Op een gegeven moment wordt er uit gezoomd en zien we naast alle Parmahammen ook een vrijwel naakte vrouw aan het plafond hangen. Ook zij krijgt een stempel van de slager. De vrouw is een niet-denkend lekker stuk vlees geworden. Deze perceptie van de vrouw is volledig geaccepteerd in Italië. Veel vrouwen dromen er echter niet zozeer om veline te worden, zij zien het vaak vooral als de perfecte opstap naar een hoger functie in de politiek of media. Met behulp van de media kunnen ze hun carrière een kickstart geven.’
Komt het ooit nog goed met Italië?
‘Jazeker. Ik zie het televisietijdperk op zijn einde lopen. Door de opkomst van internet verliest televisie langzaam zijn monopoliepositie. YouTube is het grootste documentairekanaal ter wereld. Op YouTube gelden geen beperkingen en monopolies. Ik denk dat de jeugd dit maar al te goed doorheeft. Hopelijk komt er in de toekomst door het oprukkende internet in Italië een betere balans tussen media, het publiek en de waarheid.’