Voor wie een beetje vinger houdt aan de polsslag van de witte neushoorn, weet dat het er niet bijzonder florissant voor ze uitziet. Wie dan ook nog heeft ingezoomd op het wel en wee van de nóórdelijke witte neushoorn, weet dat deze ondersoort kritisch wordt bedreigd. Lees: er zijn er nog twee. Vrouwtjes. In theorie is het dus al gedaan met de noordelijke witte neushoorn. Je kunt daar stropers voor bedanken.

Goed, dat wist de Zuid-Afrikaanse natuurbeschermer Lawrence Anthony nog niet toen-ie zich in 2006 ten doel stelde de noordelijke witte neushoorn voor uitsterven te behoeden. Een complexe reddingsoperatie werd opgezet voor het handjevol noordelijke witte neushoorns dat indertijd nog vrijelijk scheen rond te lopen in Garamba national park, Congo. Officiële aantallen waren er niet.

De lijst met te nemen hobbels was eindeloos. En dat Garamba national park onder controle stond van de hevig gewelddadige Oegandese rebellengroep LRA, zou voor een gemiddelde natuurbeschermer het einde van de hele reddingsoperatie betekenen. En terecht ook: The Lords Resistance Army heeft een afschuwelijke staat van dienst.

Maar Anthony was niet gemiddeld. En zijn liefde voor de noordelijke witte neushoorn zoveel groter dan zijn angst voor de LRA. Hij besluit contact met ze op te nemen... Meer zeg ik niet.

Oké, behalve dan dat dit boek leest als fictie, maar hartstikke non-fictie is. Dat de verhalen en het werk van Lawrence Anthony werkelijk waanzinnig zijn. Dat Anthony een man is geweest die zijn morele kompas en onderbuikgevoel durfde te volgen. Een man met zoveel liefde voor de natuur en gelijktijdig oog voor context, nuances, gevoeligheden, en begrip voor menselijk handelen (behalve het handelen van stropers), dat het diep ontroert.

‘How such incredibly powerful creatures could be so vulnerable was a crime against the universe. The tragic futility of it all was what really got me. The rhino’s brilliant million-year evolutionary effort to build up three tons of muscle, bone and horn to defend itself meant nothing in a modern technological world that didn’t care a fig about them. The fact that our grandchildren may never see a rhino in the wild again was a pivotal reason to continue to try and save them,’ aldus Anthony. 

Voor The Best of Youth moet je even gaan zitten: in zes uur tijd krijg je veertig jaar van het leven van twee broers voorgeschoteld. De gehaperde, maar chronologische opbouw zorgt ervoor dat je totaal meegesleept wordt in het leven van de hoofdrolspelers en op die manier een raar soort intieme band met ze opbouwt. Het is bijna alsof je het levensverhaal van een onbekende grootouder te horen krijgt; veel van de significantste evenementen uitgelicht en andere juist weer achterwege gelaten, plaatsmakend voor specifieke gebeurtenissen die er amper toe doen in de lijn van het grote verhaal, maar die op subtiele wijze veel van het werk dragen. Juist ook door die manier van vertellen, waarbij niet iedere minuut evenveel aandacht vergt, vliegen de uren voorbij. Uit angst voor het grote aantal mensen dat bij het vooruitzicht van zes uur lang voor een scherm zitten al vriendelijk bedankt, is de film in twee delen opgedeeld en uitgebracht.

Je krijgt een inkijk in het Italië post-tweede wereldoorlog, waar het turbulente politieke klimaat zichtbaar invloed heeft op het leven en denken van de broers. De subtiele invloed van verschillende politieke, filosofische en religieuze overtuigingen op personen en hun relaties met anderen wordt goed en realistisch gepresenteerd en liet me achter met een melancholisch gevoel voor een tijd en plek die ik nooit gekend heb.