Laten we heel eerlijk zijn, gewoon minder spullen kopen is natuurlijk de beste manier om duurzamer met onze planeet om te gaan. Maar als je dan toch iets bestelt, hoe doe je dat dan op een duurzame manier?


Nu we meer vanuit huis zijn gaan werken, zijn we ook meer gaan bestellen. Dat is niet per se erg: bestellen an sich hoeft niet slechter te zijn dan naar de winkel gaan. In zo’n bezorgbusje passen immers de pakketjes van zo’n twintig mensen. Probeer de uitstoot van dat ene busje maar eens weg te strepen tegen de uitstoot van twintig auto’s die naar de stad rijden. De producten komen bovendien net zo goed in plastic en karton verpakt naar de winkels, en denk eens aan de verwarming en verlichting van al die kleine winkels. Dat is in grote loodsen vaak efficiënter geregeld.

Toch is er een probleem. Het recht op kosteloos retourneren levert een hoop verspilling op. Met de vele webwinkels die daarnaast ook nog eens geen verzendkosten vragen voor de verzending en de retour wordt het de consument nogal makkelijk gemaakt om zomaar wat te bestellen. Het resultaat? Verspilling van verpakkingsmaterialen, verspilling van producten en verspilling van tijd. 

Hoe lossen we dat op? Onderzoek van de Erasmus Universiteit wijst uit dat consumenten best bereid zijn om voor de meest duurzame bezorgoptie te gaan. Zogenoemde ‘green labels’, die laten zien wat het duurzaamste tijdslot is om je pakket te laten bezorgen, blijken zelfs net zo effectief als kortingen. 

Brancheorganisatie Thuiswinkel.org probeert nu al via de website bewustbezorgd.org webwinkels en klanten inzicht te geven in hoeveel CO2-uitstoot elke bestelkeuze geeft. Maar deze labels zijn meestal nog niet ‘aan de voorkant’ te zien, zoals in je winkelwagen-pagina bijvoorbeeld. Bovendien hebben deze labels geen enkel nut wanneer de bestelde spullen gewoon weer worden teruggestuurd. Daarom geven wij nu alvast 8 tips om duurzamer te bestellen.

Voor je gaat bestellen

Heb je het echt nodig? Heb je een duurzaam merk gekozen? Nog een keer: heb je het echt nodig? Wat kun je doen om aan het begin van het winkelen de juiste keuzes te maken? 

1. Wees de functional shopper

De eerste tip is om een functional shopper te worden. De sector onderscheidt acht archetype shoppers en eigenlijk is er maar één shopper die het echt goed doet. De functionele shopper weet wat hij nodig heeft, bestelt precies dat, en stuurt haast nooit iets retour. Voorbeelden van andere archetypes zijn mensen die bestellen voor de kick, mensen die bestellen als emotionele copingstrategie en mensen die bestellen om het een dag te dragen en dan weer terug te sturen. Wij hebben alle type shoppers hieronder voor je gevisualiseerd. Aan jou dus de taak om erachter te komen welke shopper je soms nog bent, afscheid te nemen van dit karakter en lid te worden van de functional-shopper-club.

2. Koop een meetlint en voorkom onnodige retour

Je hebt een T-shirt gezien van een merk dat je nog nooit eerder hebt gedragen, en je weet niet helemaal zeker hoe het valt. Je bestelt dus maar de small, de medium en de large. Je kunt het immers toch gratis retourneren. En dat is te merken: bijna zestig procent van alle retour gebeurt door mensen die de verkeerde maat bestellen.

Met een meetlint kun je jezelf opmeten en erachter komen welke maat je nou echt nodig hebt. Programmamanager duurzaamheid van thuiswinkel.org, Margreeth Pape, zegt hierover: ‘Bij elk merk ligt de maatvoering net iets anders, de ene maat medium is de andere niet. Je kunt de maatvoering die een merk hanteert wel altijd terugvinden op de site. Het is dus zeker verstandig om daar bij elk kledingstuk dat je koopt even naar te kijken.’

Voor je laat bezorgen

Je hebt je winkelwagentje gevuld met spullen die je echt wilt hebben en ook nog eens in de juiste maat. Als je gaat afrekenen krijg je vaak verschillende bezorgopties te zien, wat nu?

3. Wees geduldig

De ‘direct bezorgd’-optie is een fantastische service, maar vaak is het niet zo goed voor het milieu. Universitair hoofddocent ‘Last-mile logistiek’ Niels Agatz zegt hierover: ‘Als je de bezorger meer tijd geeft, geef je ze ook meer kansen om het goed te doen: het busje zo efficiënt mogelijk in te pakken en de bezorging te bundelen op tijd en locatie.’ Bedenk dus op tijd dat je iets nodig hebt en kies voor een bezorgoptie die iets later is.

4. Kies de afhaalpunt-optie en ga daar op de fiets heen

Zie je een afhaalpunt als optie staan? Dat kan je allerbeste optie zijn er is alleen wel een voorwaarde. Je zult op de fiets of te voet erheen moeten. Dan kun je maar liefst zeventien procent CO2-uitstoot voorkomen. ‘Je moet dan dus niet met je dieselauto naar dat ophaalpunt gaan rijden, want dan doe je al het CO2-voordeel weer teniet. Als je toch al met de auto naar dat punt toe moest, omdat het bijvoorbeeld in de supermarkt zit, kan het natuurlijk wel,’ zegt Herman Wagter, programmamanager van Connekt, een organisatie voor duurzame bereikbaarheid in mobiliteit en logistiek. 
 

5. Toch thuisbezorgen? Wees thuis

Misschien ben je slecht ter been, of is het dichtstbijzijnde afhaalpunt zo ver dat hij niet meer op loop of fietsafstand is. Als je met de auto naar een afhaalpunt moet kun je er het beste voor kiezen om het bij je thuis te laten bezorgen, maar zorg dan wel dat je thuis bent. Zo hoeft jouw pakketje niet onnodig te blijven pendelen tussen het distributiecentrum en jouw huis.

Tip voor de overheid

In Nederland mag je tot 14 dagen na aankoop je pakketje retourneren. Alle grote e-commerce bedrijven geven de consument daar een gratis retourzending bij cadeau. Langzaamaan werden kleine webshops zo gedwongen deze service ook te bieden.

Stef de Bont logisticus en oprichter van 12Return pleit daarom voor andere wetgeving, die de gratis retourzending verbiedt. ‘Als ik bij het retour zenden vier tot vijf euro moet betalen, dan denk je niet zo gauw: oh, dan bestel ik wel even, en dan zie ik wel’. De Bont wil Europese wetgeving die enerzijds het Europese retourneren beheersbaarder maakt en anderzijds de consument bewuster maakt.

Voor je gaat terugsturen

Soms gebeurt het dat je toch iets moet terugsturen. Misschien zag het er heel anders uit op de foto, is de kwaliteit niet naar je wens of is er iets anders mis mee. Wat doe je dan?

6. Doe niet zo vies, stuur het schoon terug

Leuk dat jij een kat hebt, maar de volgende koper zit niet te wachten op een nieuw shirt vol kattenharen. Je gebruikte die perculator één keer en kwam er toen achter dat je er gratis een kon krijgen van een vriend; dus hup, met een laagje koffie terug de doos in en retour. Wehkamp kon vorig jaar maar 75% van haar retouren weer opnieuw verkopen aan de klant, een deel van die 25% moest worden vernietigd. Wees hier geen onderdeel van. 

Als je iets terugstuurt, zorg dat het dan schoon, ongebruikt, compleet en in de juiste verpakking weer teruggaat naar de webshop. Heb gewoon een beetje fatsoen, is eigenlijk wat we tegen je willen zeggen, en verstuur de pakketjes zo terug zoals jij ze ook zou willen ontvangen.

Je had een hele doos vol spullen, maar uiteindelijk moet dat ene kleine dingetje terug naar de winkel. Als je dat kleine dingetje nu in die hele grote doos terugzendt, verzend je heel veel lucht. Als je wat kleinere verpakkingsmaterialen in je huis bewaart, zorg je er voor dat er meer in dat busje past.

8. Breng het terug bij een fysieke winkel

Er zijn webshops die ook fysieke winkels hebben. Kun je op de fiets naar die fysieke winkel? Dan kan dit wel eens de milieuvriendelijkste retour-optie zijn. ‘Als de winkel waar je het naar toe moet retourneren in de stad zit, en jij moet toch al op de fiets in de stad zijn. Neem het dan meteen mee. Dan wordt het waarschijnlijk in die winkel wel weer herverkocht,’ zegt Margreeth Pape van thuiswinkel.org. Het scheelt weer verpakkingsmateriaal voor een nieuwe verkoop.

Herman Wagter van Connekt zegt hierover: ‘Zorg er wel voor dat je niet zelf met auto naar de winkel gaat rijden voor dat ene pakje.’ Woon je niet op loop of fietsafstand van de winkel? Stuur hem dan terug via het postkantoor. 

Het is als consument best lastig om te weten of iets nou echt duurzaam is. ‘Daarvoor moet je eigenlijk zicht hebben op de volledige ketting, van grondstof tot aan jouw voordeur. Vaak is die informatie niet makkelijk te verkrijgen,' stelt Niels Agatz. Dit artikel geeft je tips over die laatste schakel van die ketting, van distributiecentrum naar jouw deur. Een schakel die vaak nog inefficiënt is. Natuurlijk kun jij ook nog beter bestellen door ook op te letten welke producten je precies koopt, en laten we het nog maar een keer herhalen, niet kopen is het allerbeste.