21 november, 22.05 uur, NPO2

Rijden op zon

Wat begon als een studentenchallenge, is nu de basis voor stekkerloze mobiliteit. Rijden we binnenkort allemaal in zonne-auto's?

De zonne-auto, een elektrische auto met ingebouwde zonnepanelen, komt in 2022 op de markt. En deze solar mobility-sector wordt nu eens niet door het machtige Silicon Valley aangevoerd, maar door Nederland.

Vanaf 2030 mogen er in Nederland geen nieuwe auto’s worden verkocht die op benzine of diesel rijden. Maar waar gaan we dan op rijden? Elektrisch rijden gaat binnenkort een nieuwe dimensie krijgen. Waar we nu nog steeds een stekker in het stopcontact moeten steken om de auto op te laden zou het zomaar kunnen zijn dat de zon een belangrijk deel van het opladen van onze auto’s gaat overnemen.

VPRO Tegenlicht bekijkt in Rijden op zon de kersverse modellen en spreekt de ontwerpers over hun dromen en de hinderpalen. 

VPRO Tegenlicht: 'Rijden op zon'
21 november, 22.05 uur NPO2

over de uitzending

'Rijden op zon wordt een revolutie in mobiliteit'

De makers van Stella Vita, een camper op zonne-energie, willen bewijzen dat je met hun autonome camper écht kunt touren. De camper reed van Eindhoven naar Tarifa (Spanje) en stopte in allerlei steden om Europa te inspireren. 

VPRO Tegenlicht kijkt ook naar de politieke lobby die onder meer zonneautofabrikant Lightyear samen met het Duitse Sono is gestart om de zonneauto in Europa een aparte status te geven. Niet alleen rijdt de Lightyear One op zonne-energie, de auto rijdt volgens eigen zeggen 70 tot 80 procent zuiniger dan alle andere elektrische auto’s. Vooralsnog zijn de auto’s duur, maar Lightyear en Sono willen de wereld veroveren met betaalbare zonne-auto’s.

Regie: Rob van Hattum
Research: William de Bruijn
Productie: Jeroen Beumer
Eindredactie: Doke Romeijn en Geert Rozinga

over de sprekers

Bonna Newman
Onderzoeker TNO

Lex Hoefsloot
CEO Lightyear

Lotte van Dasler
Solar Team Eindhoven

Gearte Nynke Noteboom
Energie-analist Lightyear

Clemens Schlettwein
Investeerder

Tessie Hartjes
Marketing Lightyear

Bonna Newman

Onderzoeker TNO

Bonna Newman is programmamanager bij het onderzoeksinstituut TNO en bestuurder bij Alliance for Solar Mobility (ASOM). Ze houdt zich als natuurkundige bezig met zonne-energie en doet bij TNO onderzoek naar gebogen zonnecellen die op daken van auto’s geplaatst kunnen worden. Volgens haar hebben we bijna alle vooruitgang op het gebied van rijden op zonne-energie te danken aan studenten: zij deden 90% van het werk.

Newman gelooft dat een auto met zonnecellen op het dak zich binnen drie tot vijf jaar zou kunnen terugbetalen. Ook is het groen: we kunnen toe met veel minder laadpalen. Wat er dan nog nodig is, is dat overheden en investeerders mee gaan doen zodat de massaproductie kan starten. Het doel is om rijden op zon toegankelijk te maken voor iedereen.

'Het is niet alleen een droom, het is mogelijk'

Lex Hoefsloot

CEO Lightyear

Lex Hoefsloot is de CEO en oprichter van Lightyear: het bedrijf achter de eerste lange-afstands zonne-elektrische auto. In 2013 bouwde hij samen met zijn studiegenoten op de TU Eindhoven de Stella, waarmee ze de World Solar Challenge in Australië wonnen. Het idee voor de auto ontstond achterop een bierviltje in zijn studententijd. Later besloten ze fulltime aan hun droom te gaan werken om schone mobiliteit voor iedereen toegankelijk te maken.

Hoefsloot is niet zo bang voor concurrentie. Met hun technieken lopen ze immers zo’n drie jaar voor. Hij doet er daarom alles aan om de beste werknemers naar zijn bedrijf te trekken. Zo heeft Lightyear Noortje, de "employee happiness", verantwoordelijk voor onder andere de borrels, maar ook de HRM-processen. ‘Als je het grootste autobedrijf ter wereld wilt bouwen,’ zegt Hoefsloot, ‘moet je de allerbeste werknemers ter wereld hebben. Dat gebeurt alleen als mensen met plezier naar hun werk gaan.’

'Het idee ontstond achterop een bierviltje'

Lotte van Dasler

Solar Team Eindhoven

Lotte van Dasler is een master student in Biomedical Engineering en zit in het Solar Team Eindhoven. Bij het Solar Team houdt Van Dasler zich bezig met evenementen en PR. Vanaf 2013 won het Solar Team Eindhoven vier keer achtereen de tweejaarlijkse race, in de cruiser klasse. Daarom waren de studenten op zoek naar een nieuwe uitdaging. Het werd een Sustainable House On Wheels, ofwel SHOW.

Een autonome camper op zonne-energie. Op een zonnige dag kan je zo’n 650 kilometer met SHOW rijden. SHOW wordt "Stella Vita" gedoopt en is op een zodanige manier gebouwd dat ze energie overhoudt, die voor het wonen in de camper gebruikt kan worden. Stella Vita heeft een lange reis door Europa gemaakt om zonne-energie onder de aandacht te brengen.

'Onze zonne-camper houdt zelfs energie over'

Gearte Nynke Noteboom

Energie-analist Lightyear

De Twentse Gearte Nynke Noteboom deed in 2017 voor het eerst als student mee aan de World Solar Challenge in Australië. De kennis die ze opdeed, gebruikt ze nu voor de begeleiding van het nieuwe team in Marokko, maar ook voor het bestuderen wat voor effecten zonne-auto’s kunnen hebben op het elektriciteitsnet. Ze studeerde af met een stage bij Lightyear en is er nu werkzaam als energie-analist.

Noteboom onderzocht wat de invloed is van een Lightyear op het net en de laadinfrastructuur ten opzichte van een andere elektrische auto. Volgens haar zou het interessant kunnen zijn om de energie van de zonne-auto terug te stoppen in het elektriciteitsnet, zodat deze piekbelasting op het net zou kunnen opvangen.

'Kunnen we energie op andere manieren gebruiken?'

Tessie Hartjes

Marketing Lightyear

Ook Tessie Hartjes studeerde aan de Technische Universiteit in Eindhoven. Hier zat zij in een studententeam dat zich bezighield met autonome intelligente drones die binnen kunnen vliegen en spullen kunnen aangeven. In de periode dat ze bezig was met de drones, zaten de oprichters van Lightyear aan de keukentafel. Het proces maakte ze vanaf het begin mee.

Binnen Lightyear houdt Hartjes zich bezig met de marketing en is ze verantwoordelijk voor het ophalen van investeringen. Wat het kost om from scratch een zonne-auto op de markt te brengen? ‘Honderden miljoenen,’ zegt ze. ‘En als je naar een auto wilt die beschikbaar is voor de massa, is het minimaal een of twee miljard.’ Daar streven ze wel naar: toegankelijke mobiliteit is een kerndoel van Lightyear.

'Niet alleen de duurzaamste auto, maar ook de goedkoopste'

Clemens Schlettwein

Investeerder

In een grote investeringsronde in maart 2021 haalde Lightyear maar liefst veertig miljoen euro binnen. Een van de grote investeerders? De in Zwitserland geboren Clemens Schlettwein met Zero Point Holding B.V., het investeringsvehikel van de Zwitserse familie Schlettwein. Clemens Schlettwein is schrijver, investeerder en groot natuur- en dierenliefhebber. Hij schreef een aantal spirituele boeken en woont momenteel in Spanje. Daar richtte hij Trifolium op: een NGO die zich inzet voor dierenrechten en natuurbehoud.

Al dertig jaar geleden droomde Schlettwein van een auto op zonne-energie. Hij heeft, naar eigen zeggen, altijd gewacht op het juiste moment om zich aan te sluiten bij een team dat de zonne-auto gaat realiseren. In 1988 was het moment niet juist, nu wel. Schlettwein zal één van de eersten worden die in de Lightyear zal rijden, maar verwacht dat miljoenen hem zullen volgen.

'Miljoenen mensen zullen hieraan mee willen doen'

meer lezen, zien & luisteren

Een blik in de toekomst van mobiliteit

De toekomst van mobiliteit wordt, dat beloven we, veel leuker dan je denkt. Nergens anders zal technologie en planning onze publieke ruimte zo zichtbaar gaan beïnvloeden als in de wereld van het personenvervoer. Denk aan begaanbare schone steden, minder files en de verste uithoeken van Europa bereikbaar binnen een paar uur van deur tot deur, zonder in ook maar één rij te hoeven staan bij een druk centraal knooppunt. Een heel continent aan onze voeten, beter verbonden dan ooit. 

'We houden zelfs energie over'

De race om de superbatterij

Overal ter wereld zijn opslagtechneuten en batterijpioniers op zoek naar manieren om duurzame energie op te slaan. Van het ontwikkelen van snelle batterijen tot het opslaan van warmte in basalt en zout.

Groene vliegtuigpioniers

Hoe kunnen overheden het vliegtuig negeren als de grootste vervuiler van de toekomst en toch ambitieuze milieudoelen stellen? En wat is het alternatief?

Deze embed bepaalt de kleur van de labels