Het derde seizoen van Tegenlicht start met een uitzending over de voortdurende strijd in Kosovo. In 1999 kwamen de Serviërs en de Albanezen door bemiddeling van de VN, tot een staakt-het-vuren. Maar tot echte ontwapening van de bevolking kwam het niet, en daardoor smeult het conflict onderhuids nog altijd door. Een uitzending over de hypocrisie achter de vredesmissies van Amerika – want terwijl dat land bovengronds optreedt als bemiddelaar wordt ondergronds het conflict in stand gehouden doordat één partij, in dit geval de Albanezen, uit datzelfde Amerika grote hoeveelheden geld en wapens ontvangt.

Kosovo’s status was onbeslist toen de Verenigde Naties de provincie kwamen besturen in 1999. Voor geen van de strijdende partijen is dit echter aanvaardbaar. De Serven willen de macht terug over de provincie, de Albanezen die 90% van de bevolking in Kosovo uitmaken, willen onafhankelijkheid. Als het niet goedschiks kan, dan desnoods kwaadschiks.

De Kosovaar Florin Kraniqi woont in Brooklyn, NY, waar hij een dakbedekkersbedrijf leidt. Deze ‘doorsnee’ immigrant leidt een dubbelleven: vanuit Amerika is hij een stuwende kracht achter het Kosovaars onafhankelijksstreven.

Kraniqi steunde tijdens de oorlog (1997-99) de UCK, het Kosovo Bevrijdingsleger. Hij organiseerde de politieke lobby in Amerika, zamelde 30 miljoen dollar in en kocht er op grote schaal wapens van die via allerlei verschillende, overigens volstrekt legale wegen hun weg vonden naar Albanië. Van daaruit werden ze per paard of ezel de grens over gesmokkeld naar Kosovo.

Voor Krasniqi is de strijd niet afgelopen sinds de NATO in 1999 ingreep: zolang Kosovo niet onafhankelijk is, gaat de strijd door. ‘Als we onze onafhankelijkheid niet krijgen dan wordt het oorlog. We zijn in staat geweest de NATO in onze oorlog te betrekken, we zijn ook in staat om de Verenigde Naties eruit te gooien als dat moet’, zegt Krasniqi.

De film laat zien hoe Krasniqi zich voorbereidt op een volgende oorlog. Hij is actief via de politieke lobby, momenteel als onderdeel van de presidentsverkiezingen (de Kosovaren hebben vooraanstaande democraten als Wesley Clark en Holbrook aan hun zijde), maar ook blijven wapens hun weg vinden van Amerika naar Kosovo. Hoe hard het Witte Huis de “war on terror” ook voert, het kopen van wapens blijft in Amerika een stuk makkelijker dan waar ter wereld ook.

De UN is er niet in geslaagd de bevolking in Kosovo te ontwapenen. De organisatie schat dat de bevolking nog over zo’n 300.000 wapens beschikt en dankzij de inspanningen van mensen als Krasniqi komen er dagelijks wapens bij. Als de patstelling niet doorbroken wordt, dan is een tweede Kosovo-oorlog een kwestie van tijd. Wordt Kosovo de “Westbank” van Europa?

Regie: Klaartje Quirijns
Produktie: Klaartje Quirijns/George Brugmans
Eindredactie: Roel van Broekhoven/Hans Keller/Doke Romeijn