Amazon, over wie wij deze uitzending maakten, heeft nu het plan opgevat om daar iets aan te gaan doen. De grootste webshop ter wereld gaat externe partijen, die met Amazon samenwerken, de mogelijkheid bieden teruggestuurde producten opnieuw te verkopen. Rijkelijk laat natuurlijk, en we moeten nog maar zien wat er echt van terechtkomt, maar het is in elk geval iets. Bekijk hier hoe je zelf duurzamer kan bestellen, als je niet op dit soort bedrijven wilt wachten.
Want het probleem is groot. Hoe groot en omvangrijk, daar zoomen we in deze brief op in. Met onze uitzending ‘Op volle retouren’ over de achterkant van deze terugstuurindustrie. Het wordt je allemaal wel heel makkelijk gemaakt, weet ook journalist Jeroen van Bergeijk, die undercover meedraaide bij Bol.com en daarover vertelt in onze podcast.
En we werpen een blik op het maakbare lichaam en onze hang naar schoonheid, perfectie en preventie van ziekten. Waarbij DNA-technologie een grote rol speelt.
We weten allemaal wel hoe makkelijk het is: je ziet een mooie broek op de site van een webshop, drukt op de knop, betaalt en voor je het weet hangt het in je kast. Ten minste, als het bevalt: het is net zo makkelijk (en vaak gratis) om diezelfde broek terug te sturen. Dat gebeurt dan ook vaak, erg vaak zelfs. En dat is problematisch, want veel van die duizenden teruggestuurde pakjes belanden in de shredder. Het is voor veel webgiganten goedkoper om de retouren te vernietigen dan deze opnieuw op de markt te brengen.
Gratis terugsturen is schadelijker dan je denkt
De online markt is keihard, flink verzadigd en dus is de concurrentie moordend. Om de verbeten strijd met concurrenten te overleven, hebben webwinkels het retourneren zo makkelijk en goedkoop mogelijk gemaakt. De klant is geen koning, maar een keizer geworden. Service is goed natuurlijk, maar deze praktijken lopen volledig uit de klauwen. Denk maar eens aan al die busjes die nutteloos rondrijden met pakjes die toch weer retour gaan.
We beseffen eigenlijk niet wat er met ons pakketje gebeurt nadat we het hebben teruggestuurd. Veel spullen worden vernietigd of komen, door ons afgedankt, terecht in het buitenland. Weer extra milieubelasting, dus. Maar wat gaat daar aan vooraf? Tegenlicht zocht het uit.
Binnenkijken bij Bol.com: deze journalist deed het
Ook bij de Nederlandse concurrent van Amazon, Bol.com, komen veel geretourneerde pakketjes binnen. Journalist Jeroen van Bergeijk ging vijf weken undercover bij het bedrijf en zag met eigen ogen hoe het eraan toeging op de werkvloer. In onze podcast vertelt hij zijn verhaal over zijn tijd als Bol.com-werknemer en de onderkant van de arbeidsmarkt.
Redacteur Tom Reijner vroeg hem naar zijn ervaringen en of hij zelf anders is gaan denken over al die retouren. Van Bergeijk kwam daarop met een verrassend antwoord. Moeten we ons als consument eigenlijk wel schuldig voelen over ons online koopgedrag of is dat zinloos?
Ongemak over het perfect maakbare lichaam
Even iets anders. We weten dat een gezonde levensstijl – sporten en gezond en gevarieerd eten - veel ziektes kan voorkomen. Niet voor niets zet de overheid steeds meer in op preventie. Het moet zoveel mogelijk worden voorkomen dat iemand in een ziekenhuisbed belandt, want dat is nu eenmaal duur en in de toekomst misschien wel onbetaalbaar. Allerlei hulpmiddelen worden ingezet: Big Data, bijzondere DNA-techniek en algoritmes.
Eigenlijk doen we alles om de dood zolang mogelijk uit te stellen. Er zijn zelfs mensen die de aangekondigde dood het liefst ongedaan willen maken. Maar slaan we niet een beetje door? Hoe maakbaar is ons lichaam en hoever reikt onze drang tot controle, perfectie en ultieme schoonheid?
Voorkomen is beter dan genezen. Met jouw DNA
Voorkomen is beter dan genezen, daar beweegt de zorg dus naartoe. In een land als Estland zijn ze al heel ver met preventie. Het land heeft een biobank opgericht waar het DNA van bijna 150.000 inwoners ligt opgeslagen en wil op die manier een preventieve en gepersonaliseerde gezondheidszorg opzetten op basis van genetische gegevens.
DNA-analyse heeft de toekomst, net als die andere revolutionaire techniek om te kunnen knippen en plakken in je DNA, kortweg CRISPR-CAS. Maar omdat het om uiterst gevoelig menselijk materiaal gaat, zitten er natuurlijk allerlei morele dilemma’s aan vast. Die komen aan de orde in onze uitzending over de verovering van ons DNA, waarin de Esten de sleutelrol spelen. Als voorland van Nederland?