De speech van een weduwe die haar man bij een bomaanslag verloor vormde het keerpunt voor de Siciliaanse maffiawereld. Hoe kwam dat, en hoe is het 22 jaar later?

'Ik, Rosaria Schifani-Costa, weduwe van agent Vito Schifani richt me tot de mensen van de maffia en dat zijn zeker geen christenen. Weet dat ook voor jullie de mogelijkheid van vergeving bestaat. Ik vergeef jullie, maar jullie moeten op je knieën.'

Deze emotionele woorden sprak de toen 21-jarige weduwe Rosaria in een overvolle kathedraal tijdens de begrafenis van haar man, één van de lijfwachten van onderzoeksrechter Falcone, die in mei 1992 tijdens de grootste aanslag ooit door de Siciliaanse maffia om het leven kwam. Falcone was de elfde onderzoeksrechter die werd vermoord door de maffia, maar de impact was enorm.

Niet alleen was de aanslag een machtsvertoning van zeer veel geweld, maar de precisie en de timing bewezen ook dat de maffia invloed en connecties had in de overheidsapparaten. Italië trilde op z'n grondvesten. En het beeld van de jonge weduwe met haar sterke, krachtige stem galmend door de kathedraal staat tot op de dag van vandaag op het netvlies gegrift van alle Italianen.

Kort na de tragische gebeurtenis blijkt hoeveel impact de emotionele smeekbede van Rosaria heeft op de machtsverhoudingen binnen de Siciliaanse maffiawereld. Een morele kentering is het gevolg, waarin maffiosi inderdaad door de knieën gaan en samenwerking zoeken met de politie. In de VPRO-serie Speeches blikt Rosaria tweeëntwintig jaar na dato terug op de gebeurtenissen van toen en de gevolgen van haar toespraak.

De speech van de jonge weduwe Rosaria Costa-Schifani is de eerste in een reeks van zes spraakmakende toespraken in de VPRO-serie Speeches, vanaf zondag 20 december wekelijks te zien op NPO 2. Iedere week wordt in Speeches een bekende of minder bekende speech uitgelicht, allen met een onmiskenbare, belangrijke impact op de moderne wereldgeschiedenis.