In de driedelige podcast Niks was minder waar vertelt kunstenaar/muzikant Bert Scholten over toevallige volkshelden, mensen die in een rol geduwd worden waar ze zelf nooit écht voor hebben gekozen.
Straatzanger Jan de Roos (1896–1979) rent regelmatig driftig kinderen achterna met zijn stok hoog in de lucht. Postsorteerder Nanny Nooijen bouwt van stellingkasten haar eigen rookvrije ruimte in de hal waar ze werkt. Étienne de Silhouette (1709–1767) wordt als minister van financiën afgezet en uit zijn nauwkeurigheid plots op een andere manier.
Drie voorbeelden van omgaan met verandering. In de driedelige podcast Niks was minder waar vertelt kunstenaar/muzikant Bert Scholten over toevallige volkshelden, mensen die in verzet komen – zonder dat ze dat zelf soms willen.
Bert Scholten noemt zijn werk ‘figuratieve popmuziek’: elektronische punknummers waarin hij herkenbare situaties schetst. In Niks was minder waar laveert hij als interviewer, zanger, troubadour en voice-over tussen biograaf, hoorspel-regisseur en muzikaal essayist.
Belastingcontroleur Étienne de Silhouette (1709–1767) was zéér ambitieus. Hij vertaalde verschillende belangrijke werken en was ijverig zich verder in de financiële wereld op te werken. Toch duurde het vrij lang tot hij zijn echte droombaan kon gaan vervullen. In 1759 werd hij minister van financiën. Maar nadat hij in conflict raakte met het Parlement van Parijs was hij genoodzaakt zich op een heel andere uitdaging te richten.
Postsorteerster Nanny Nooijen was de eerste burger die zich actief verzette tegen het roken op haar werkplek. Haar hyperreactieve longen zorgden voor veel problemen tijdens het werk. Na eerst een eigen ruimte van kasten gebouwd te hebben in haar sorteerstraatje begint ze stickers op te plakken. Maar haar collega’s en de directie wilden geen concessies doen. Dan zoekt ze het op ander vlak.
Straatzanger Jan de Roos (1896–1979) zong veel in de drie noordelijke provincies. Er werd met een mengeling van angst en verwondering naar hem gekeken. Hij werd zowel gezien als gemeenschappelijk herkenningspunt, maar was ook doelwit van spot en pesterijen van zowel kinderen als volwassenen. Elke stad had in die tijd één of meerdere van dit soort straatfenomenen, ze leerden ons met onze angsten om te gaan. Maar wat als die types geen plek meer krijgen? Kunnen we dan nog met grilligheden om gaan?
Bert Scholten (winnaar Hendrik de Vriesstipendium 2016, resident aan Rijksakademie voor Beeldende Kunsten) deed performances, artist-in-recidency’s en exposities op Art Rotterdam, München, Seattle, Almere en Amsterdam. Daarvoor deed hij vele optredens en uitgaven met experimentele pop- en noise-groepen en runde hij zijn eigen cd-r platenmaatschappij.
Scholten combineert op diverse manieren tekst, muziek en beeldende kunst. Bestaande (beeld)talen gebruikt hij om te vertellen over culturele veranderingen binnen ons dagelijks leven. Zelf benoemt hij deze vorm van vertellen over herkenbare situaties ‘figuratieve popmuziek’. Hij weet zowel de verveelde jeugd als de nieuwsgierige bobo te boeien en zal je laten huilen en dansen tegelijk.
Opnamen, regie & montage Bert Scholten
Vormgeving beeld Bert Scholten
Productie Eva van Meerten
Eindredactie Randy Vermeulen
Niks was minder waar is een serie van VPRO Podcast.
© VPRO Podcast, 2018.