In deze uitzending gaat Dimitri Verhulst op zoek naar de oorsprong van het 'ik' in de kunst, en hoe het individu zich verhoudt tot het collectief.

ego-ik

Hij reist naar het zuiden van Frankrijk, naar het kasteel waar Montaigne werkte aan de eerste essays waarin bij herhaling het woord ‘ik’ werd gebruikt. De schrijver stond daarmee aan de basis van het egodocument zoals we dat vandaag de dag kennen.

Dimitri Verhulst bezoekt ook Dublin op ‘Bloomsday’, de dag waarop jaarlijks het boek Ulysses van James Joyce wordt gevierd. In dat boek vervolmaakte Joyce een literaire techniek, die die ontleend was aan de psychologie: de zogenoemde stream of consciousness. De lezer deint als het ware mee op de innerlijke gedachtestromen van de hoofdpersonages. 

© Reinier van Brummelen

wegen naar Rome

Verder duikt hij in de geschiedenis achter het ingenieuze wegenstelsel Via Appia dat de Romeinen aanlegden, met wegen die alle naar Rome leidden.

En hij reist naar het Zweedse dorpje Älmhult, het kloppend hart van meubelgigant IKEA. Het bedrijf stond aan de basis van wat we nu 'Democratic Design' noemen: ontwerpen die het mogelijk maken dat iedereen naar eigen gerief zijn huis kan inrichten, aangepast aan de smaak en noden van de tijd. Met als rots in de branding de onverwoestbare Billy-boekenkast.

leesvoer: longreads

Iedere week plaatsen we een longread bij de afleveringen van 'Made in Europe'. Deze week 'De apothekerswinkel in de hersenpan' over individualisme. Met o.a. Lize Spit, Karl Ove Knausgård, Montaigne en Fight Club.

luister: gedichten en reportages

VPRO's Nooit Meer Slapen haakt wekelijks aan bij de thematiek van Made in Europe.

Met schrijver Abdelkader Benali wandelt verslaggever Emmie Kollau in de geest van Montaigne. Hij was de eerste moderne filosoof die zichzelf als onderwerp nam. Met 'De essays' schreef hij het allereerste werk-aan-jezelf-handboek. Het boek speelt een belangrijke rol in Benali’s boek 'Montaigne, een indiaan en de neus van Max Kader'. Hierin beschrijft Benali een jonge schrijver die een bijzondere reis maakt. Hij baseerde het op zijn eigen ervaringen, en vraagt zich af: wat gebeurt er met je als je nieuwe werelden ontdekt?

Luister hieronder naar het gedicht uit aflevering 6 en luister hier de hele reportage.