‘De verlosser in de Bijlmer’, noemden sommigen hem, terwijl anderen hem juist omschreven als een ‘lawaaipapegaai’. Waar iedereen het over eens was: Just Maatrijk gaf de Surinamers die niet gehoord werden in de jaren zeventig een stem.
▼ (tekst gaat verder onder de foto)
1975 - Just Maatrijk met burgemeester Samkalden en wethouder Kuijpers
Just Maatrijk groeide op in Land van Dijk, een volksbuurt in Paramaribo waar hij voor zichzelf leerde opkomen. Na zijn vertrek uit Suriname streek hij neer in de toen net opgeleverde Bijlmer. Maatrijk werd er voorzitter van Werkgroep Huisvesting Surinamers en Antillianen: de club die in juni 1974 met koevoeten Gliphoeve introk.
Met de eerste grote kraakactie wilde Maatrijk laten zien dat de Surinamers niet langer met zich lieten sollen. Naar zijn mening had de Haagse regering de vele Surinaamse nieuwkomers in de steek gelaten. Waarom was er geen fatsoenlijke huisvesting geregeld?
27 juni 1974 - NRC Handelsblad
28 juni 1974 - Amigoe Di Curaçao
Wat hem evenzeer krenkte: het quotum dat bijna alle woningcorporaties in de Bijlmer hanteerden. De woningbouwvereniging wilden hooguit vijftien procent van hun woningbestand aan Surinamers verhuren. Zo prefereerde Zomers Buiten, de beheerder van een flink deel van Gliphoeve, leegstand boven nog meer Surinamers in hun flat. Pure discriminatie, aldus Maatrijk.
De flat vormde daarom een logisch doelwit voor zijn eerste statement, een kraakactie die het gewenste effect sorteerde. Surinaamse gezinnen die al tijden naar een woning zochten, beschikten dankzij de krakers over een eigen woonruimte. Maar belangrijker: de media richtten hun schijnwerpers op de Bijlmer. Maatrijk kreeg het podium waar hij naar zocht, hij kon in kranten en op televisie zijn punt maken.
20 september 1974 - De Vrije Stem
In de maanden na de eerste kraakactie groeide 'Jusu' uit tot de luis in de pels van de overheid en woningcorporaties. Nadat een deel van de Surinaamse gezinnen door de politie uit de gekraakte woningen was gezet, zette hij direct nieuwe kraakacties op touw. Hij organiseerde protesten en bleef in de media zijn stem verheffen.
Maatrijk beet zich vast in de strijd en won die uiteindelijk glansrijk. De meeste bewoners van de gekraakte woningen kregen een huurcontract. Gliphoeve werd zo een getolereerd Surinaams eiland in de Bijlmer: rond de negentig procent van de ruim zeshonderd woningen werd bewoond door Surinamers. Een zoetere overwinning zou Maatrijk tot aan zijn dood in 2000 als activist niet meer behalen.