Een nieuwe Frontlinie met Sakir Khader

© Frontlinie / VPRO

20 februari 2022

Het idee achter Frontlinie is simpel. 

We halen internationale verhalen dichterbij door te laten zien hoe onlosmakelijk we zelf met die verhalen verbonden zijn. 

Dat doen we door onze schijnwerpers te zetten op de Nederlandse of Europese betrokkenheid bij zo’n verhaal. 

Zoals bij de gaswinning rondom het conflict in Mozambique, de Nederlandse betrokkenheid bij pushbacks of zoals in de laatste uitzending over de groene apartheid in Zuid-Afrika.

We zijn ook een platform voor makers die persoonlijk met frontlinies zijn verbonden of een bijzondere verbondenheid hebben met een onderwerp.

In de volgende aflevering reizen we naar de Westelijke Jordaanoever, met de Nederlands-Palestijnse documentairemaker Sakir Khader.

© vpro

Het verzet van Beita

Sakir ging terug naar het dorp van zijn overgrootouders, Beita, vlakbij Nablus.

De berg waarop de Palestijnen al generaties hun olijven oogsten, wordt bezet door Israëlische kolonisten. 

De nederzetting is volgens internationaal en Israëlisch recht illegaal. Toch worden de kolonisten beschermd door Israëlische soldaten.

Khader legt vast hoe de Palestijnen met gevaar voor eigen leven hun land proberen te behouden. 

Ik sprak hem voor de uitzending. 

© Sakir Khader
Waarom wil je deze film maken?

‘Ik kan van binnenuit het verhaal vertellen. Ik ben zelf Palestijn. Ik zag in de berichtgeving, iedere keer als er een conflict is, dat het altijd gaat over Gaza en Jeruzalem.

'En daarna kijkt iedereen weer weg. Ik wilde laten zien hoe het alledaagse leven daar is, als alle camera’s verdwijnen en iedereen denkt dat het verhaal niet meer relevant is.’

'Ik kan net zo goed worden neergeschoten'

Waarom zien we dat eigenlijk nooit, een Palestijnse filmmaker over dit conflict?

‘Er wordt hier vaak gezegd dat je dan niet objectief kunt berichten omdat je te betrokken zou zijn. Maar waarom is een Nederlandse verslaggever wel neutraal?
 We zien wel Koerdische filmmakers over Koerden verhalen maken, maar als het om de Palestijnen gaat, dan ligt het ineens gevoelig.’

Ben je ook naar de andere kant geweest, waar de kolonisten wonen?

‘Daar kan ik niet komen.’

Waarom niet? 

‘Omdat ik Palestijn ben, mag ik daar niet naartoe. Ik word niet gezien als een Nederlandse journalist. Ik kan net zo goed worden neergeschoten.’
 
Als het wel had gekund, had je het dan wel gedaan?

​​​​​​'Nee. Ik kies er bewust voor om het verhaal vanuit Palestijns perspectief te vertellen. Om de mensen in het dorp van mijn overgrootouders en mijn vrienden daar een stem te geven. Iedere film is gekleurd. De ene in hogere mate dan de andere. Je hebt allemaal vooroordelen.

'De een maakt zo’n film uit nieuwsgierigheid, de ander om misstanden aan te tonen. Ik wil de rauwe realiteit laten zien.’
© Sakir Khader

Wat heb je zelf geleerd dat we nog niet wisten over dit conflict?

‘Ik realiseer me dat het leven op de Westelijke Jordaanoever steeds benauwder wordt, net als in de Gazastrook. Het is een tikkende tijdbom.

'Er is een generatie die wil opstaan en het niet meer pikt. De tweestatenoplossing zoals die wordt voorgesteld, gaat niet werken. Omdat de ene staat de andere dusdanig onderdrukt en het leven onmogelijk maakt.

'De huidige politici gaan dit niet oplossen. In Beita lieten de Palestijnse autoriteiten het helemaal afweten. In een ander dorp waar de kolonisten aanvielen, hielpen ze alleen met het beveiligen van de ramen.

'Alsof dat de oplossing is. Kleine pleisters voor grote wonden.’

Frontlinie: Het verzet van Beita is te zien op donderdag 24 februari om 20.25 uur op NPO 2.

© Sakir Khader

Lees- kijk- en luistertips van de redactie:

 
  • In de uitzending van Sakir is te zien hoe Israëlische kolonisten de berg Beita bezetten. Ook huisuitzettingen van Palestijnse families door Israëlische kolonisten in Oost-Jeruzalem zijn nog aan de orde van de dag. In Bureau Buitenland vertellen twee antropologen dat vooral extreme kolonisten dat doen om de demografische samenstelling van de stad te veranderen. Dat ze per se in de huizen van Palestijnse families willen wonen en dat ze hiervoor zelfs steun krijgen van de Israëlische regering. De huisuitzettingen van Palestijnse families in Oost-Jeruzalem waren een van de redenen dat het geweld vorig jaar oplaaide. Luister hier meer over de gevolgen voor Palestijnse families, de (absente) internationale reactie hierop en de conclusies van Amnesty International, dat spreekt over een vorm van apartheid. 
     
  • We hebben het in deze tiplijst eerder gehad over de Russische huurlingen van de Wagner Group. Een leger dat op papier niet bestaat, maar volgens het Westen nauw verwant is aan het Kremlin. Een voormalig commandant heeft nu een boek geschreven over zijn tijd bij de groep. Marat Gabidullin wil het huurlingenleger met In The Same River Twice uit de schaduw halen, want zegt hij, het is niks om je voor te schamen. Hij hoopt daarmee ook iets te veranderen voor nabestaanden van gesneuvelde huurlingen. Omdat huurlingenlegers in Rusland officieel verboden zijn, kunnen nabestaanden het niet openlijk hebben over geliefden die ze verloren zijn. Gabidullin beschrijft zijn tijd in Syrië, daarna kreeg de Wagner Group ook operaties in de Centraal-Afrikaanse Republiek, Libië en meest recent Mali. Het wordt beschuldigd van mensenrechtenschendingen op grote schaal. Lees hier een interview met de oud-commandant.
     
  • Ethiopië is weer open voor journalisten en dat betekent dat we weer wat meer te zien krijgen uit het land waar al meer dan een jaar oorlog is. Onze eigen Frontlinie-cameraman Sven Torfinn was met NOS-correspondent Elles van Gelder in het noorden van het land, waar de regering zwaar heeft gevochten met de rebellen van de TPLF. Ze maakten deze uitgebreide reportage. Elles bezoekt het door drones gebombardeerde hoofdkwartier van de rebellen en spreekt met jonge soldaten die vechten voor hun land. 

Heb je vragen aan Sakir? Laat het weten door een reply op deze mail te sturen. Dan legt de redactie deze voor aan Sakir. 
 
Tot de volgende.

Groet,

Bram Vermeulen
lees meer nieuwsbrieven