Vanavond is Margot Grant’s reportage over fentanyl-verslaving in Canada te horen bij Bureau Buitenland, vanaf 20.00 op NPO Radio 1.
Weet u nog aan welke overdosis Prince overleed? Fentanyl. De sterke pijnstiller heeft steeds meer mensen in haar greep. Het afgelopen jaar stierven honderden Canadezen door het nemen van fentanyl. Het is vijftig keer sterker dan heroïne. Het gevaar van de pil is dat het de ademhaling verzwakt en zonder kunstmatige ventilatie is het levensgevaarlijk. In Canada en de Verenigde Staten kunnen de hulpdiensten het aantal slachtoffers van fentanyl nauwelijks meer aan.
Brandon is één van hen. “Hoe ik met fentanyl begon? Ik was in het appartement van mijn broer en het was mijn 16e verjaardag. Hij had van die groene pillen. We verkruimelden ze en snoven het. Ik kreeg zo’n vredig gevoel. Het was zoals ik me de ideale drug zou voorstellen. Het duurt ongeveer drie kwartier, maar hoe vaker je het doet, hoe korter het gevoel duurt. De pillen kosten ongeveer 25 dollar en ik nam er 7 per dag maar kon dat niet betalen. Toen ik 17 was, stuurde mijn moeder me naar een afkickkliniek. Meteen na de behandeling had ik een terugval.” Brandon’s broer die hem ooit aan zijn verslaving hielp, leeft inmiddels niet meer. Hij overleed aan fentanyl.
Het medicijn wordt door artsen gebruikt bij de behandeling van open botbreuken, kanker en bij anesthesie. Zonder medisch toezicht kan een patiënt snel stikken, zoals ook het geval was bij Prince. Alleen in uitzonderlijke gevallen schrijven artsen het middel voor, samen met naloxon, het tegengif voor het krachtige medicijn dat voorkomt dat patiënten geen adem meer krijgen.
Het tegengif is gratis verkrijgbaar in Canada. Mary Lee is vrijwilliger bij een kraampje waar nalaxon wordt uitgedeeld. “Ik ben blij dat ik hier sta. Op deze manier help ik mee mensen te redden en ik voel me daar erg goed bij.” De vrijwilligers schatten dat ze al rond de honderd levens hebben gered.
In Vancouver rukken de hulpdiensten 20 tot 30 keer op een avond uit om nalaxon toe te dienen bij buiten bewustzijn geraakte gebruikers. De belasting is zelfs met een half procent omhoog gegaan om de hulp te bekostigen.
Het Amerikaanse gezondheidsinstituut Center for Disease Control and Prevention schat dat twee miljoen mensen verslaafd zijn aan dit type drugs. Sinds 2000 zijn het aantal voorschriften en sterfgevallen verdrievoudigd, met een sterftecijfer van in totaal 28400 mensen. De epidemie blijft gestaag groeien en houdt mensen uit alle lagen van de samenleving in haar greep.