Erik Jan Harmens, Marita Mathijsen en Dean Bowen

De boekentips van Wilfried & Ruth:

• “Ik werd er helemaal in meegezogen” aldus Ruth die Onder Buren las van de Duitse schrijver Juli Zeh in vertaling van Annemarie Vlaming. Een boek over een vrouw die naar het platteland trekt waar ze in contact komt met mensen waarvan ze nooit had gedacht ze te spreken - en waardoor vooroordelen worden uitgedaagd.
   
• Het nieuwe boek van Paolo Cognetti heet Het geluk van de wolf (in vertaling van Patty Krone en Yond Boeke) Uiteraard spelen bergen weer een grote rol, maar in dit boek is de hoofdpersoon daar niet alleen: hij ontmoet ook vrouwen. Wilfried vond het daardoor lichtvoetiger en wilde het per se uitlezen.  
   
• Verwilderd is het nieuwe boek van Richard Powers in de vertaling van Jelle Noorman. Wederom een heel mooi verhaal vermengt met wetenschap dat kans maakt op de Booker Prize 2021. Ruth tipte daarbij ook meteen de “meesterlijke” The time of our singing van Powers over twee broers die zingen en piano spelen met een vader die bezig is met de relativiteitstheorie. 

Ook Marita Mathijsen gaf een boekentip in de uitzending, uiteraard uit de 19e eeuw, en beloofde ons meer. Scroll omlaag om al haar boekentips te lezen!

In de uitzending:

Erik Jan Harmens (1970) was te gast en vertelde over zijn nieuwe roman Rigolettohof. Hierin keert een vijftigjarige man terug naar de plek waar hij in Alphen aan den Rijn is opgegroeid. Terwijl het decor van zijn jeugd nog overeind staat, raken heden en verleden in elkaar verwikkeld. 

Wilfried de Jong en Ruth Joos spraken ook Marita Mathijsen (1944), emeritus hoogleraar moderne Nederlandse letterkunde. Ze vertelde over haar nieuwe boek L. De lezer van de 19de eeuw, waarin ze de grens tussen literatuur en wetenschap doelbewust negeert. Ze verplaatste zich in de boekenliefhebbers van de 19de eeuw, die ze L. noemt. Wat lazen zij? En wat betekende lezen voor hen?

In het schrijfhok was dichter, performer en voormalig stadsdichter van Rotterdam Dean Bowen (1984) te gast. Hij schreef over een gebruikt en aangekoekt koffieglas. Zie zijn bijdrage op deze pagina.

Met enige regelmaat vragen we schrijvers om naar een plek te gaan die hen totaal onbekend is, en goed rond zich te kijken. Gerbrand Bakker (1962) ging naar de haven in Amsterdam, waar in de vroege ochtend een lading kunstmest aankwam. Bekijk de reportage hieronder.

Marita Mathijsen tipte ons in de uitzending Het Huis Lauernesse van Geertruida Bosboom-Toussaint én stuurde ons zeven andere tips na. Negentiende-eeuwse boeken die de lezer tóen graag las en die nog steeds de moeite waard zijn:

• Jacob van Lennep, De lotgevallen van Ferdinand Huyck
  Het verhaal van een jongeman die een buitenlandse reis gemaakt heeft. Die reis is goed verlopen, maar zodra hij de Nederlandse grens overschreden heeft om zich weer bij zijn ouders te voegen, overkomen hem de verschrikkelijkste gebeurtenissen. Hij komt in een caféruzie terecht en dreigt neergestoken te worden. Hij neemt een alleenreizend meisje onder zijn hoede en wordt er dan van beticht een minnares uit het buitenland meegenomen te hebben. Tenslotte komt alles op z'n pootjes terecht.
   
• Peter de Génestet, Leekedichtjens
  De jonggestorven predikant Peter de Génestet werd na zijn dood (1861) de populairste dichter van het land. In Leekedichtjens stelt hij in een lichte, humoristische stijl vragen over wat de godsdienst nog kan betekenen in de veranderde tijd. "Doe ik mijn ogen toe, dan wil ik 't wel geloven, doch als ik ze opendoe, komt weer de twijfel toe", is een bekende spreuk van hem.
   
• Hendrik Tollens, De overwintering der Hollanders op Nova Zembla 
  Hendrik Tollens was geliefd om zijn eenvoudige gedichten, die vaak gingen over het dagelijks leven van mensen. Hij schreef ook over het verleden van Nederland. Zijn lange gedicht over de barre tocht van Willem Barentzs en zijn maten naar de Noordpool om daar een doorgang naar China te vinden, die uitliep op een schipbreuk en een gedwongen overwintering, was bekend bij jong en oud.
   
• [Gerrit van de Linde], De gedichten van den Schoolmeester 
  De humoristische gedichten van De Schoolmeester staan vol satire op de maatschappij en spot met gewoontes van mensen. Hij maakte autoriteiten belachelijk en vroeg aandacht voor sociale misstanden. Enkele van zijn gedichten kenden heel veel mensen van buiten, zoals dat over een leeuw: "Een leeuw is eigentlijk iemand, die bang is voor niemand" of over de hond: "EEn hond is vermaard om zijn gezellige aard en 't kwispelen van zijn staart".
   
• Hildebrand [Nicolaas Beets], Camera Obscura 
  Nicolaas Beets beschreef in zijn Camera Obscura met lichte spot oerhollandse gebruiken, eigenaardigheden, vooroordelen en nuffigheden. De Camera was zo bekend dat iedereen wel wist wie Pieter Stastok was en wat Keesje het Diakenhuismannetje overkwam. 
   
• A.L.G. Bosboom-Toussaint, Majoor Frans 
  Mevrouw Bosboom-Toussaint was de bekendste schrijfster van de negentiende eeuw. Lezers kenden vooral haar historische romans, zoals Het Huis Lauernesse. Ze verbaasde haar bewonderaars toen ze in 1874 een roman uitbracht over een meisje met geëmancipeerde denkbeelden, die speelde in het heden. Majoor Frans werd een bestseller, en er kwamen vele vertalingen van uit, zelfs in het Russisch en Zweeds. 
   
• Cécile Goekoop-de Jong van Beek en Donk, Hilda van Suylenburg 
  Op deze emancipatieroman uit 1897 werd extreem fel gereageerd. Het merendeel van de mensen was nog niet toe aan haar pleidooi voor gemakkelijke echtscheidingswetten, vrouwenkiesrecht en betaald beroepswerk voor vrouwen. Maar dat nam niet weg dat dit boek de winkels uitvloog.