nooit meer slapen weekoverzicht
Deze week zijn te gast: schrijver Geert Mak, zanger en rapper Typhoon, rapper Diggy Dex, cultuurhistoricus David van Reybrouck en actrice Romana Vrede.
maandag 25 december
Geschiedenislessen van Geert Mak
Geert Mak is een van de meest succesvolle non-fictieschrijvers van Nederland. Vrijwel al zijn boeken zijn bestsellers, van Hoe God verdween uit Jorwerd, zijn doorbraak in 1996, over de teloorgang van het Friese dorpje Jorwerd, tot en met De levens van Jan Six (2016), waarin hij de geschiedenis van de invloedrijke Amsterdamse familie Six beschrijft. Hoewel Mak geen historicus is, kreeg hij onlangs de Prins Bernhard Cultuurfonds Prijs uitgereikt vanwege zijn staat van dienst als auteur van boeken over de Nederlandse (en Europese) historie. Pieter van der Wielen spreekt met Geert Mak. Luister terug.
Open Kaart: schrijver en beeldend kunstenaar Alma Mathijsen
Alma Mathijsen is schrijver en beeldend kunstenaar. In 2011 debuteerde ze met de roman Alles is Carmen gevolgd door De grote goede dingen (2014) en meest recentelijk Vergeet de meisjes, die is genomineerd voor de BNG Literatuurprijs 2017. Afgelopen jaar mengde ze zich actief in de #metoo beweging maakte ze angstige uren door in de bus met anti-Zwarte Piet demonstranten, die tijdens de intocht van Sinterklaas op de snelweg werd tegengehouden. Ze schreef er een emotionele column over voor Vrij Nederland. Ook was ze dit jaar meerdere keren onze weekschrijver. Voor deze laatste week van het jaar schreef ze een speciale column, die ze tijdens de uitzending voorleest. En we interviewen haar: in de rubriek ‘Open Kaart’ beantwoordt Alma Mathijsen vragen over leven en werk. Luister terug.
dinsdag 26 december
Typhoon ging de hele wereld over
Typhoon is de artiestennaam van Glenn de Randamie, een rapper en zanger van Surinaamse afkomst. Hij begon zijn carrière onder de vleugels van rapformatie Opgezwolle en bracht in 2007 zijn eerste soloalbum uit: Tussen licht en lucht. Na een uitstapje met rapcollectief Fakkelbrigade verscheen in 2014 Lobi da Basi, het succesvolle vervolg op zijn albumdebuut, waar een persoonlijke en muzikale zoektocht aan voorafging die hem over de hele wereld bracht. Binnenkort gaat hij op tournee met het strijkorkest Amsterdam Sinfonietta onder de noemer Breder dan klassiek. Elfie Tromp spreekt met Typhoon. Luister terug.
Open Kaart: Erik Jan Harmens
Schrijver Erik Jan Harmens publiceerde dit jaar maar liefst twee boeken: Pauwl, over een man met autisme, geïnspireerd door het leven van zijn eigen zoon, en een kinderboek: Hans is kwijt. Eerder publiceerde hij al vier dichtbundels, die in 2016 werden verzameld in de bundel Ik noem dit poëzie. Ook schreef Harmens vier romans waaronder het autobiografische Hallo Muur. Hij was meerdere keren onze weekschrijver en heeft een speciale eindejaarscolumn geschreven om het jaar op mooie wijze af te sluiten. We stellen hem ook vragen: in de rubriek ‘Open Kaart’ beantwoordt Erik Jan Harmens vragen over leven en werk. Luister terug.
woensdag 27 december
Diggy Dex is een a-typische rapper
Achter het pseudoniem van rapper en liedjesmaker Diggy Dex gaat Koen Jansen schuil. Hij is -wat je noemt– een atypische rapper. In zijn liedjes combineert hij persoonlijke en levensbeschouwende teksten met melodieën die neigen naar een singer-songwritergeluid. Zelf noemt hij zich een ‘chansonrapper’. En dat gaat hem goed af, want zijn muziek wordt al jaren door het grote publiek omarmd. Met vijf albums op zijn naam, met fraaie titels als Verhalen vanuit de sofa en Mayonaise voor de ziel, is hij een veel gevraagde podium- en studiomuzikant. Elfie Tromp spreekt met Diggy Dex. Luister terug.
Open kaart: schrijver Maartje Wortel
In 2007 won Maartje Wortel de Write Now!-wedstrijd, waarmee ze officieel literair talent was. Voor haar verhalenbundel en tevens debuut Dit is jouw huis won ze in 2010 de Anton Wachterprijs. In 2015 maakte ze de overstap naar uitgeverij Das Mag, waar ze als eerste auteur een boek uitbracht, de verhalenbundel Er moet iets gebeuren. Het afgelopen jaar schreef ze verschillende korte verhalen, waaronder een ode aan Jan Wolkers die dit jaar tien jaar geleden overleed. Ook Maartje schreef voor ons een eindejaarstekst en ze leest die voor. In de rubriek ‘Open Kaart’ beantwoordt Maartje Wortel vragen over leven en werk. Luister terug.
Waarom popmuziek steeds lomer wordt
Popmuziek wordt steeds langzamer. In vergelijking met pakweg vijf jaar geleden zijn hits gemiddeld 23 beats per minute trager. Maar hoe meet je zoiets eigenlijk? Wie of wat bepaalt het tempo? En wat zegt het over onze tijd? Jan Paul de Bont deed navraag bij kenners en makers. (herhaling)
De bijzondere totstandkoming van 'The Long Season'
Documentairemaker Leonard Retel Helmrich was bezig met de montage van zijn film The Long Season toen hij plotseling werd getroffen door een hartaanval en in een coma raakte. In nauw overleg met de familie besloot producent Pieter van Huystee de film af te maken, samen met cameravrouw Ramia Suleiman. Terwijl Helmrich langzaam maar zeker herstelde, was zijn film te zien tijdens het IDFA. Floortje Smit praat met Pieter van Huystee. (herhaling)
donderdag 28 december
David van Reybrouck leert ons de vrede
David van Reybrouck is een Vlaamse cultuurhistoricus, archeoloog en schrijver van non-fictie, theater en poëzie. Zijn werk werd veelvuldig vertaald en bekroond. Hij is onder meer auteur van het succesvolle boek Congo, uit 2010, waarin hij de roerige geschiedenis van de voormalige Belgische kolonie beschrijft. Terwijl hij al twee jaar aan zijn grote Indonesiëboek werkt, schreef hij tussendoor Een jihad van liefde, het verhaal van Molenbekenaar Mohamed El Bachiri die zijn vrouw bij de aanslagen in Brussel verloor, de theatermonoloog Para en het essay Vrede kun je leren. Hanneke Groenteman spreekt met David Van Reybrouck. Luister terug.
Open kaart: schrijver Gerard van Emmerik
Schrijver Gerard van Emmerik debuteerde in 1993 met de verhalenbundel Iets scherps, een priem. Sindsdien verschenen verschillende romans en verhalenbundels van zijn hand, met als meest recent de roman De Nieuwe Kratz (2016). Zijn nieuwste roman verschijnt naar verwachting eind volgend jaar. De titel is er al: Vier dagen, drie nachten. Van Emmerik vatte zijn jaar in een tekst en leest die aan ons voor. Ook geeft hij antwoord op onze prangende vragen. In de rubriek ‘Open Kaart’ beantwoordt Gerard van Emmerik vragen over werk en leven. Luister terug.
Smaakmaker en sterrenchef Joris Bijdendijk zet de Nederlandse keuken op de kaart
Joris Bijdendijk stelde op zijn zestiende een masterplan op om sterrenchef te worden. Hij heeft al drie jaar op rij een Michelinster. Nu heeft hij een nieuwe missie: een keuken voor de lage landen creëren. Met zijn nieuwe kookboek geeft hij het goede voorbeeld: recepten met spruitjes, schar, oesters, paardenvlees, geitenbok, opperdoezer ronde en Olde Remekerkaas. Onlangs werd hij gekozen tot de invloedrijkste smaakmaker van het land. Emmie Kollau sprak hem de ochtend na de bekendmaking in de keuken van Rijks, waar Bijdendijk de chef is. (herhaling)
Een ode aan de Nederlandse natuur
Voor zijn boek Bicycle Landscape, Why the Netherlands looks like this, heeft vormgever Yorit Kluitman in vier jaar 150 fietstochten gemaakt door heel Nederland. Het boek is een etalage van ons landschap die Nederland terugbrengen tot landschapstypes. Veel rechte lijnen en strakke onderverdelingen, die eigenlijk helemaal samenvallen met de stijl van ontwerpen van Kluitman zelf: eenvoud, rechte lijn en veel duidelijke leegte. Maar gaandeweg ging hij meer en meer houden van het landschap rond Eindhoven. Plekken als de Strabrechtse Heide, waar de geometrie van het landschap is doorbroken door natuur, kronkelwegen en heide. Mathijs Deen reisde voor de reportage af naar de fietspaden nabij Eindhoven. (herhaling)
vrijdag 29 december
Romana Vrede won dit jaar de Theo d'Or
Actrice Romana Vrede werd geboren in Suriname en verhuisde op haar vierde naar Nederland. Aanvankelijke werkte ze als model, onder meer voor kunstenaar Corneille. Na het afronden van de toneelschool speelde ze voor o.a. Onafhankelijk Toneel en Maas. Sinds vorig jaar is ze verbonden aan Het Nationale Theater, waar ze de hoofdrol speelde in Race. Met die rol won ze dit jaar de Theo d’Or, de prijs voor beste actrice in het afgelopen seizoen. Momenteel is ze te zien in The Nation, een theaterfeuilleton over het wel en vooral wee in de Haagse Schilderswijk. Hanneke Groenteman spreekt met Romana Vrede.
Open Kaart: zanger, schrijver en dichter F. Starik
F. Starik schreef dichtbundels en romans als De gastspeler, Een steek diep, Moeder doen en het meest recent Staat. Bekender is hij misschien wel door zijn gedichten die hij schrijft en voordraagt bij eenzame uitvaarten. De oud stadsdichter van Amsterdam schreef afgelopen jaar ook een gedicht voor de overleden burgemeester Eberhart van der Laan. Hij had zelf ook een bewogen jaar, en hij heeft voor ons een deel daarvan gevat in de tekst die hij voor ons schreef. We willen ook iets van hem weten: in de rubriek ‘Open Kaart’ beantwoordt F. Starik vragen over leven en werk.