In het voorjaar van 2023 werden op de rijks-brede conferentie ‘Hoe temmen we de fakes?’ in een reeks workshops de uitdagingen, bedreigingen en kansen van de snelle ontwikkelingen van AI en met name Generatieve AI besproken. Onder leiding van Jarno Duursma en Maike Olij boog zich ook een workshop over hoe mediamakers zich hiertoe moesten verhouden, hoe met name publieke waarden geborgd kunnen worden in media die zich niet meer baseren op een fysieke werkelijkheid. Jarno Duursma schetste dat binnen 5 jaar zeker 95% van de media-content geheel of gedeeltelijk synthetisch tot stand is gekomen.
Waar binnen de publieke omroepen makers nog met vraagtekens rondlopen, kent de adoptie van generatieve AI, chat-GPT, Dall-E… onder burgers/publiek een explosieve groei. Hoog tijd om handen en voeten te geven aan een nieuwe mediawijsheid voor zowel mediamakers als publiek, in de vorm van praktische, ethische, esthetische en juridische kaders. Wat kan er nu, straks, wat mag er, wat moeten we wel en niet willen, en what the… is synthetische waarheid…
In de periode van september 2023 tot januari 2024 werkten trainees van de Digital Society School (onderdeel van de HvA) aan onderzoek naar deze praktische, ethische, esthetische en juridische kaders voor het gebruik van Synthetische Media, met als mogelijke uitkomst een interactieve ‘hand-out’ te ontwikkelen voor makers, met een spin-off voor publiek. In januari 2024 leverden de trainees hun eindproduct af, een bordspel als middel om het gesprek over een verantwoorde inpassing van Generatiev AI in journalistieke werkprocessen te faciliteren.
Op 29 en 30 november was de derde editie van Publieke Pioniers ook aan dit thema gewijd. Onder de titel Keeping it real gingen multidiciplinaire teams twee dagen aan de slag om concepten en prototypes te ontwikkelen oor nieuwe vormen van co-creatie met de hulp van Generatieve AI. Daar testten de trainees hun bordspel in de praktijk.