Het leven imiteert de kunst, en vooral slechte tv, toch? Filmwetenschapper Dan Hassler Forest laat er vanavond zijn licht op schijnen.

Oba live
NPO Radio 5, 19.00-20.00 uur
De ouders van ondergetekende lieten haar liever naar Disney’s The Lion King kijken dan naar het veel smeuïgere The Jerry Springer Show. Ongetwijfeld deden zij dat (samen met alle andere ouders met opgroeiende kinderen in de jaren negentig) om te voorkomen dat de spruit net zulk vuilbekkend, wild om zich heen meppend, promiscue en racistisch tuig zou worden als de tv-gasten van de Amerikaanse gastheer. Het leven imiteert immers slechte televisie? In een notendop is het de themavraag van de aflevering van Oba live van vanavond.

Mediawetenschappers beweren dat het allemaal toch wat ingewikkelder in elkaar steekt. Want wat imiteren we bijvoorbeeld dan eigenlijk? Volgens de Amerikaanse Maria Elizabeth Grabe is The Jerry Springer Show juist net zo oerconservatief als een Middeleeuws schavot: scheldkanonnades worden weggepiept en wie vecht krijgt ter overstaan van een miljoenenpubliek een pak rammel van beveiligingsmannen in zwarte polo’s. Onbehoorlijk gedrag in de categorie ‘overige’ wordt in de kiem gesmoord door een boe-roepend publiek of de wijze woorden van Springer zelf. 

Om de boel nog verwarrender te maken: de onschuld van Disneyfilms trekt de Nederlands-Amerikaanse filmwetenschapper Dan Hassler Forest dan weer in twijfel. In een filmpje op de website van De Universiteit van Nederland vraagt de Oba live-hoofdgast zich af of The Lion King, het zoete filmverhaal waarin een babyleeuw opgroeit tot een verantwoordelijke grote-mensen-leeuw, niet eigenlijk een fascistische boodschap uitdraagt. Hoe het ook zij: ‘De massacultuur van Disney en Hollywood leert ons dingen. Ze leren ons ‘waarheden’. Waarheden die we – omdat we ermee zijn opgegroeid – misschien herkennen als dingen die misschien niet waar hoeven te zijn. Dingen die een bepaalde boodschap, een ideologie uitdragen.’
Hassler Forest is verbonden aan de Universiteit van Amsterdam, schreef onder andere boeken over het literaire strips en het vertellen van verhalen in het digitale tijdperk. Hij gaat onder andere in op de filmpjes van IS die lijken te zijn gemaakt door professionele filmmakers, de gijzeling in Sydney die perfect het scenario van een gijzelingsdrama volgde en de daden van Karst T., Tristan van der Vlis en Anders Breivik, die allen door videogames geïnspireerd zouden zijn. Oftewel: neemt ‘life imitates art’ toe de laatste jaren? En hoe bepaalt het ons denken en handelen – bewust of onbewust?