NPO Doc staat deze week in het teken van ‘De toekomst van de documentaire’. Gastcurator is Eefje Blankevoort, regisseur van de documentaire Love Radio. ‘Online is het nog heel erg pionieren.’

Love Radio trailer from Prospektor on Vimeo.

De toekomst van de documentaire
NPO doc, zaterdag t/m vrijdag
 
Hoe ziet de toekomst van de documentaire er uit? Gaat het de kant op van interactie of blijft de ‘gewone’ documentaire bestaan?
‘Ik denk dat het een kwestie is van én-én. Ik merk het bij mezelf ook, als maker en als consument. Documentaires waarbij je lekker achterover kunt leunen of die je juist op het puntje van je stoel laten zitten, zijn nog steeds fantastisch. Tegelijkertijd probeer ik als verhalenverteller allerlei nieuwe vormen uit. Ik ben ooit begonnen als schrijvend journalist en ik zit nu te denken aan een project dat in de virtual reality plaatsvindt. Dat is nu nog een soort amusementsding, ik ben wel benieuwd of er een documentaire mee te maken is. De hele manier waarop wij naar nieuws of naar documentaires kijken, wordt veel meer on demand. Daar moet je als maker op inspelen. Een documentaire van een uur gaan mensen niet op hun telefoon bekijken, maar kortere docu’s, multimediale projectjes die speciaal voor de mobiel zijn gemaakt, daar kun je natuurlijk ook mooie verhalen mee vertellen.’

Luisteraars naar Love Radio in Rwanda

Love Radio was oorspronkelijk een ‘trans-mediaproject’: een interactieve webdocumentaire [te zien op loveradio-rwanda.org] en een serie korte verhalen die via de smartphone werden verteld. U heeft het omgevormd tot een reguliere televisiedocumentaire. Hoe ging dat in zijn werk?
‘De onlineversie was opgedeeld in zeven afleveringen, met het idee dat elke twee weken een nieuwe aflevering werd ontgrendeld. Die waren opgebouwd uit cliffhangers. Dat moesten we natuurlijk helemaal loslaten. We hebben de hele structuur uit elkaar moeten trekken en we zijn opnieuw gaan kijken naar het verhaal. Thematisch is er weinig veranderd, maar je hebt toch te maken met televisie. Dat betekent meer uitleggen, bijvoorbeeld met behulp van archiefbeelden. Online kun je op andere manieren context te bieden: door een about-pagina, een tijdlijn, dat soort dingen. Voor de tv-variant nemen we de kijker dus eigenlijk iets meer bij de hand.’
Komt het verhaal wel helemaal tot zijn recht, als televisiedocumentaire?
‘Het is een andere belevenis. Ik denk dat het online goed werkt omdat je de kijker uitnodigt om keuzes te maken. Dit wordt heel anders, ik ben benieuwd hoe mensen er op reageren. De mogelijkheden van online zijn heel gaaf, maar het grote publiek is moeilijk te bereiken. Met televisie bereik je in één klap zoveel meer mensen, dus ik vind het zonde als dit verhaal niet ook op televisie wordt verteld. Online is het nog heel erg pionieren, zoeken naar het nieuwe publiek. Dat komt langzamerhand wel steeds meer, ook omdat het on demand kijken nu een vlucht neemt. Men raakt gewend om op de laptop of de tablet films en series te kijken. Ik denk dat we daar als online documentairemakers ook van gaan profiteren.’