Andere Tijden
NPO 2, 21.20-22.00 uur
De in 1930 gereed gekomen Wieringermeerpolder heeft een bewogen oorlogsgeschiedenis. Andere tijden wijdde al een uitzending aan het ‘Joodse werkdorp’ Nieuwe Sluis bij Slootdorp, dat van 1934 tot 1941 heeft bestaan. Dit was een modelboerderij waar zionistische Joodse vluchtelingen uit Duitsland en Oostenrijk agrarische kennis opdeden die ze na hun emigratie naar het toenmalige Palestina in de praktijk wilden brengen. In 1941 deporteerden de Duitsers de 315 bewoners naar het concentratiekamp Mauthausen. 175 bewoners overleefden de oorlog niet.
Vanavond gaat Andere tijden over de inundatie van de Wieringermeer aan het eind van de oorlog. Op 17 april 1945, minder dan een maand voor de bevrijding van Nederland, blaast het Duitse leger de dijk rond de Wieringermeer op om geallieerde luchtlandingen te verhinderen. Met behulp van niet ontplofte Amerikaanse en Britse vliegtuigbommen worden om 12.15 uur op twee plaatsen gaten in de IJsselmeerdijk geblazen. De waterstand van het IJsselmeer ligt op dat moment op twaalf centimeter boven nap. Op de plek waar de dijk wordt opgeblazen ligt het maaiveld op 3,5 meter onder nap. Uiteindelijk staat het water een halve tot vijf meter boven het maaiveld. Bijna negen uur eerder was begonnen met het waarschuwen van de bevolking. De 7000 polderbewoners en zeker duizend onderduikers vluchten met wat ze dragen kunnen naar het ‘oude’ land. Tachtig procent van de bebouwing en de gehele oogst worden verwoest, maar er vallen geen slachtoffers. Wel worden de vluchtelingen door Duitsers en foute Landwachters aan de rand van de polder opgewacht. Er worden 29 mannen opgepakt en naar Hoorn afgevoerd. Een van hen, de belangrijke West-Friese verzetsman A.C. de Graaf, wordt onderweg ‘auf der Flucht erschossen’. Op 5 augustus 1945 is de dijk weer gesloten en op 11 december is de polder droog. De oogst van 1946 is weer normaal.
In de aflevering Wieringermeer in de oorlog: verdronken trots kijkt Andere tijden met ooggetuigen terug op hun pionierstijd in de polder, de inundatie en de wederopbouw.