wat, ben jij pas honderd?

In het midden van de achttiende eeuw was het echt bijzonder om honderd jaar oud te zijn. Het was de moeite waard om in die tijd even om te fietsten om een honderdjarige in een hofje – waar de schaarse oudjes veelal woonden – te bekijken. En, honderd jaar oud zijn werd destijds beloond. Door het hofjesbestuur, dat trots was op zijn bejaarde. En door de stad, die een penning sloeg en een groot feest organiseerde. Je wilde dus zo snel mogelijk oud worden, horen we de conservator van het Teylers Museum in de eerste aflevering van de vierdelige documentaire serie Eeuwig jong uitleggen. Honderd jaar zijn betekende ‘kassa’.

Tegenwoordig willen we ‘niet het eeuwige leven, maar de eeuwige jeugd’, weet journalist Pim Christiaans in diezelfde aflevering, die gaat over het geheim van (niet) verouderen. Dagelijks houdt Christiaans de ontwikkelingen bij op het gebied van anti-veroudering en gezondheid. En hij voert ze in de praktijk uit. We zien de journalist een schaaltje fruit met zaden eten, pillen slikken en groeihormonen inspuiten. De 54-jarige – overigens fit ogende – Christiaans geeft hier tussen de drie- tot vijfhonderd euro per maand aan uit. Je zou kunnen beweren dat hij een beetje doorslaat in z’n anti-agingproject. Toch valt het nog mee wanneer de kijker belandt in Arizona, waar in het ‘Alcor Life Extension’-gebouw niet-levende menselijke lichamen worden ingevroren. Alcor conserveert de lichamen voor later, als de wereld beter en meer ontwikkeld is. Dan (decennia, zo niet eeuwen later) kunnen de lichamen weer tot leven worden gewekt. Vol overtuiging spreekt de oprichter van Alcor over cryonisme, zoals dit proces heet en waaraan hij zelf mettertijd ook wil worden blootgesteld. Maar ook deze ideeën lijken gematigd, vergeleken bij de tweede aflevering ‘De jacht op eeuwige jeugd’. Hierin komt de jonge Russische miljardair en oprichter van het ‘2045 Initiative’ Dmitri Itskov aan het woord. Zijn doelstelling is om voor het jaar 2045 een artificieel lichaam te ontwikkelen voor de mensheid. Dit lichaam, dat Itskov ‘Avatar A’ noemt, kan meer dan het biologische, menselijke lichaam. Het levende brein van de mens plaatst men vervolgens in een lichaam genaamd ‘Avatar B’. Hierdoor is het mogelijk om de mens te laten ontsnappen aan zijn vergankelijke lichaam. Als digitale avatar kan je zelfs overgestraald worden naar alle uithoeken van het heelal en eeuwig voortleven in de kosmos en het zonnestelsel. Of als robot of hologram door het leven gaan. Gesteund door ontwikkelingen in de ruimtevaart, nanotechnologie, cybernetica en computer- en gedragswetenschappen, gelooft de jonge Rus heilig in zijn ‘transhumanen’, zijn gedigitaliseerde mens-theorieën. Bijkomend voordeel volgens Itskov is dat er uiteindelijk ook grote wereldproblemen zoals mondiale vervuiling en uitputting van grondstoffen mee oplost worden.