Vriendelijkheid

1. Vriendelijk is men doorgaans tegen vreemden en kennissen. Hoe intiemer de relatie, hoe merkwaardiger en ook ongewenster de vriendelijkheid. Vriendelijkheid, anders dan vriendschappelijkheid, is immers afstandelijk en staat haaks op intimiteit. Seks en vriendelijkheid sluiten elkaar niet uit, maar al te veel vriendelijkheid is niet echt een teken van opwinding. Kun je je laten gaan en vriendelijk blijven?

2. Vriendelijk zijn en aardig zijn kunnen elkaar overlappen, maar zijn twee verschillende grootheden. De vriendelijkheid kan gespeeld zijn. Aardigheid verbinden wij met authenticiteit.

3. Als wij elkaars gedachten kunnen lezen, zou er dan nog iets van vriendelijkheid en aardigheid overblijven?

4. Over Twitter is wel beweerd dat de anonimiteit van het medium mensen verleidt tot onvriendelijkheid, soms ook iets wat wij schofterigheid kunnen noemen. Toont men dan daar zijn ware gezicht? Of hebben mensen diverse ware gezichten? Afhankelijk van plek en medium? ‘Op Twitter ben ik een schoft, maar op Instagram gedraag ik me allerliefst.’

5. Voor zover liefde zorg is, maakt vriendelijkheid er deel van uit. De professionele empathie van de verpleegkundige mag vriendelijkheid genoemd worden. Toch steekt vrees ik ook daar competitie de kop op. Menigeen wil graag vriendelijker en beter worden behandeld dan andere patiënten, althans op die behoefte betrapte ik mij tijdens bezoeken aan het ziekenhuis. Dat iedereen gelijk zou worden behandeld, is een ideaal voor de een, een nachtmerrie voor de ander. Distinctiedrift is in praktijk dikwijls verlangen naar ongelijkheid.

6. De honing is een lokmiddel en vriendelijkheid is een vorm van honing. Vriendelijkheid kan instrumenteel zijn. Wie iets van een ander gedaan wil krijgen, moet zich juist niet schofterig gedragen. De baas die dat wel doet en denkt daarmee weg te komen lijkt me kortzichtig. Hebben wij niet geleerd dat je geen onnodige vijanden moet maken?

7. Vriendelijkheid kan ook lafheid zijn, een manier om conflicten te vermijden, om je niet te engageren. In tijden van oorlog kan vriendelijkheid ongemerkt overgaan in collaboratie, maar vriendelijkheid kan ook de reden zijn om je aan te sluiten bij het verzet.