Mensentuin

Waarom bestaan er geen mensentuinen? Weliswaar sprak de filosoof Peter Sloterdijk in een interessant essay over genetische manipulatie over het ‘mensenpark’ – al was het maar om aan te geven dat het mensenpark niet wezenlijk verschilt van het dierenpark – maar tot mensentuinen is het vooralsnog niet gekomen.
Terwijl bezoekers van dierentuinen zich kunnen beroepen op educatieve motieven, wordt degene die een meer dan oppervlakkige interesse in mensen heeft al snel beticht van gluren, voyeurisme of iets minder negatief, het veelzeggende ‘aapjes kijken’. Het kijken op terrassen naar andere mensen op het terras en mensen die voorbij lopen wordt noch voor degene die wordt bekeken noch door de kijker als problematisch opgevat. In zuidelijke landen is het flaneren zelfs een echte sport.
Hoewel het opsluiten van mensen in kooien om hen te bekijken ons iets te ver gaat, kunnen we constateren dat mensen net als dieren in de dierentuin grondig worden bekeken. Nadeel is dat mensen weglopen en geen verklarende bordjes bij zich dragen, zodat de geïnteresseerde niet weet met welke menssoort hij te maken heeft en wat diegene te bieden heeft – kleding is veelzeggend, maar niet allesverklarend. Wij moeten zelf catalogiseren.
In tijden van crisis is er iets voor te zeggen dat bepaalde parken of wijken van steden, ontvolkte dorpen en (delen van) natuurgebieden tot mensentuin worden gemaakt die mensen tegen betaling kunnen bezoeken. Werklozen en arbeidsongeschikte burgers zouden een toelage kunnen krijgen om door deze mensenparken te wandelen. Dit hoeft niet stigmatiserend te werken, want je weet als bezoeker nooit of je met een voormalige werkloze of met een andere bezoeker te maken hebt. Voor een extra zakcentje kunnen deze betaalde flaneurs desgewenst stickers op hun rug krijgen die een bepaalde code hebben. Groen staat bijvoorbeeld voor: ‘Ik heb belangwekkende informatie over mijn leven die ik graag met u deel.’
Ook andere bezoekers kunnen van dergelijke stickers gebruikmaken waarbij ze hun diensten aanbieden. Desnoods zonder betaling, want een kenmerk van het mensdier is dat hij niet alleen graag in gebruik neemt, maar ook in gebruik wil worden genomen.