Je weet nu waarover je een documentaire of serie wil maken, maar hoe ga je nu verder? De volgende stap is om de vertaalslag te maken naar beeld. Huh, vertaalslag? Dat houdt in: bedenken wat je precies wil vertellen en hoe je dat overbrengt in beeld. Nog niet duidelijk? De experts helpen je verder!

Je verhaal komt uiteindelijk allemaal samen in de montage. Editor Mieneke Kramer weet als geen ander hoe de verhouding tussen beeld en verhaal ligt. Ze neemt je me in haar proces:

  • Voel het gedraaide materiaal. Wanneer ik materiaal beoordeel, prober ik in eerste instantie te voelen en te lezen wat het ruwe materiaal is. Wat vertelt het beeld, wat vertelt het geluid? Dit geldt voor fictie en docu, en voor de beoordeling van spel, cameravoering en de offscreen wereld.
     
  • Wat wil je vertellen? Wanneer je deze eerste impressie hebt kunnen ervaren, probeer je de vertaalslag te maken naar een vertelling. Wat wil je dat het zegt? De editor moet de controle nemen over het materiaal en kunnen analyseren waarom bepaalde shots en geluiden wel of niet werken voor de vertelling die je zelf wil maken.
     
  • Blijf dit herhalen! Probeer gedurende de hele montageperiode te schakelen tussen het blijven ervaren van gemonteerde scenes en het analyseren van de werking van de keuzes die zijn gemaakt.

Voor wie maak je je verhaal?

Doelgroep. Heb je voor jezelf duidelijk wie je straks wil bereiken met je verhaal? Top! Houd dat voor ogen, want anders kun je alle kanten opgaan. In de montage heb jij de touwtjes in handen en bepaal jij wat voor richting je verhaal opgaat. 

Perspectief. Wees niet bang dat je helemaal uniek moet zijn in je onderwerp. Je kan een thema op veel verschillende manieren vertellen. Jij bent een uniek persoon en brengt daarmee ook een ander perspectief op je onderwerp. Denk na over welk licht jij op het onderwerp kan schijnen, en hoe dat zich onderscheidt van de rest. 

 

 

"Door van tevoren al duidelijk te hebben wat je wil vertellen en op welke manier je dit gaat vertellen kan je veel gerichter draaien en mensen makkelijker aansturen."

- Veras Fawaz

"Voordat je gaat filmen moet je je afvragen wat je voor je ziet. Welke camerashots ga je gebruiken en wat denk je dat de werking daarvan is?"

- Mieneke Kramer

Je personage kan je film maken of breken. Het is daarom belangrijk om tijd te steken in je personage en om een band met elkaar op te bouwen. Maar hoe vind je een personage en wat is een goede personage?

  • Kijk naar de belangen van je personage. Iedereen heeft belangen bij je film, ook je personage. Vraag je af waarom die persoon mee wil doen en wees ook duidelijk over je eigen intenties. Leg op tafel waarom je deze film wil maken en waarom je denkt dat die persoon goed in het verhaal past. Check voordurend of dit ook overheen komt bij het beeld dat het personage heeft, zodat je niet langs elkaar heen gaat werken. Transparantie is heel erg belangrijk.
     
  • Ga op zoek naar de ontwikkeling van het personage.  Voor het verhaal is het heel belangrijk dat er een bepaalde ontwikkeling in zit. Iemand kan een heel mooi personage zijn met een verhaal, maar als je het de kijker wil laten geloven dan moet je wel iets zien. Gaat er iets gebeuren de aankomende tijd wat impact maakt? Wat dit zou kunnen zijn, daar ben je als het goed is achter gekomen in de research.

"Behandel iemand altijd op een gelijkwaardige manier. Zorg dat je een open houding hebt en laat je vooroordelen thuis"

- Jeroen van Herwijnen

Het is belangrijk om tijdens het maken van je plan na te denken over welke scenes je erin gaat verwerken. Maar hoe pak je dat aan? 

Denk na over thema's en onderwerpen. Het werkt heel goed om je hoofdpersoon iets te laten doen met iemand anders. Samen kunnen ze dan in gesprek gaan over een bepaald thema. Bedenk zelf een mooie locatie en geef een aanzetje tot het onderwerp en hop je hebt een scene. 

Ga praktische dingen doen. Bedenk activiteiten die je hoofdpersoon gaat doen. Een persoon kan niet zo goed twee dingen tegelijk, dus als die iets aan het doen is dan zal die minder nadenken over de antwoorden die die geeft en krijg je een spontaner antwoordt. 

Zorg voor een goede afspiegeling van de werkelijkheid. In de montage heb je veel macht om een bepaald element uit te vergroten en de waarheid te verdraaien. Het is daarom belangrijk om altijd na te gaan of je een goede afspiegeling neerzet van de werkelijkheid. Stel iemand rookt een aantal keer een sigaret en jij zet die persoon alleen maar rokend in beeld, is dat geen realistisch beeld. Het blijft altijd een afweging tussen je morele grenezen vs wat je kan maken.