De ministers van Buitenlandse Zaken van alle NAVO-landen troffen elkaar deze week in Brussel. Naast de verdediging van Europa en de toekomst van de NAVO spraken ze elkaar over de onderhandelingen tussen Rusland en Oekraïne. In Buitenhof minister van Buitenlandse Zaken Caspar Veldkamp over de verhoudingen in het Bondgenootschap. 

Amerika is ‘heel kritisch over Europa en over Europese landen’, aldus Veldkamp. ‘Ze doen natuurlijk liever zaken met allerlei afzonderlijke Europese hoofdsteden dan met een unie die een blok vormt, bijvoorbeeld over handelstarieven’. Sinds Donald Trump het Witte Huis bewoont, dreigen de VS om uit de NAVO te stappen. De minister is er inmiddels van overtuigd dat ‘de NAVO staat. Dat wordt telkens uitgedragen. Ik ga er echt van uit dat het bondgenootschap inclusief ook artikel 5 en ook de Amerikaanse nucleaire garantie staat’. Veldkamp ziet ook dat de VS hun blik meer op Azië richten. Tegelijkertijd blijven de Amerikanen kritisch richting Europa: ‘zij vinden ons geopolitieke parasieten. Zij vinden dat wij als Europa meeprofiteren van de verdediging en van de politieagent die Amerika decennialang is geweest’. Veldkamp ziet dat er bovendien meer gesproken wordt over invloedssferen. Hij stelt dan ook: ‘we moeten weer de taal van de macht leren spreken’, want ‘we leven niet in oorlogstijd maar wel in afschrikkingstijd’.  

Veldkamp was eerder deze week in India. Is dat land ons goed gezind? De Indiërs zien de wereld ‘multipolair’: bestaande uit een aantal grote polen. China, Amerika en ook Rusland. India ziet graag ‘dat Europa zo'n pool wordt. Want dat zien ze als een vriendelijke en voorspelbare pool’. Deze samenwerking kan interessant zijn denkt de minister. ‘Zij zijn een belangrijke nieuwe pool in de wereld. En wat ik interessant vind, ze houden ons ook op een interessante manier spiegels voor’.  

Aan het eind van dit gesprek kijkt de minister naar de beelden, gepubliceerd door The New York Times, van de hulpverleners die door het Israëlische leger zijn beschoten en vervolgens in een massagraf zijn verborgen. ‘Het Palestijns leed in de Gazastrook is niet te verdragen’, reageert de minister. Is het een schending van het oorlogsrecht? ‘Daar lijkt het wel op. Daar moet dus ook een stevig onderzoek naar plaatsvinden’, stelt Veldkamp. Is dat voldoende of moet het kabinet het optreden van Israël veroordelen? ‘Landen als Ierland doen alleen maar veroordelende verklaringen uit’. ‘Wij proberen dingen gedaan te krijgen’, aldus de minister. 

Lees meer:

• Israël geeft toe: ‘Eerste lezing over gedode hulpverleners in Gaza klopt niet’ (NRC)
• Oorlog in Gaza (NOS)
• Rutte smiles and Rubio flees as NATO survives a summit (Politico)
• India denounces ‘stifling’ EU carbon tax on imports (Financial Times)
• India economy report predicts sluggish growth, pushes for more reforms (Reuters)
• Het economisch profiel van India (CBS)
• EU en India willen voor eind 2025 vrijhandelsverdrag sluiten (Trouw)
• Premier De Wever noemt nieuwe handelstarieven VS “een echte catastrofe”, maar “stupiditeit beantwoorden met stupiditeit, is niet verstandig” (Nieuwsblad)
   

Afgelopen woensdag was het Liberation Day volgens de Amerikaanse president Donald Trump. Zijn importtarieven doen beurskoersen schudden op hun grondvesten en de angst voor een recessie groeit. Verschillende landen hebben eigen importheffingen aangekondigd, maar vanuit Europa nog niets. Hoofdeconoom van ABN Amro en hoogleraar duurzaam bankieren aan de Rijksuniversiteit Groningen Sandra Phlippen schuift aan. 

Vorige week omschreef Phlippen het effect van de handelstarieven op de wereldhandel als ‘een steen op een mierenhoop’. ‘Die steen is veel groter en zwaarder gebleken’, stelt Phlippen en de financiële sector heeft volgens haar de gevolgen onderschat. 'Verrassend was voor mij dat veel landen aan het begin van de wereldhandelsketen, zoals Cambodja, Vietnam, ook een aantal Afrikaanse landen, gigantische tarieven om de oren krijgen’. Een land als Madagaskar krijgt bijvoorbeeld een percentage van 45% voor de kiezen. 'Dat is bijna een economisch doodsvonnis voor zo'n land. En dat is echt zo verdrietig, want dat maakt de wereldwijde ongelijkheid in één klap mogelijk een heel stuk groter’.  

Voor Europa ziet de hoofdeconoom van ABN AMRO verzachtende omstandigheden: ‘Azië is nog harder getroffen’, met als gevolg dat de export van Azië naar Amerika afneemt, waar Europa van kan profiteren. ‘De tweede verzachtende omstandigheid is dat de farmasector is uitgezonderd’. Omdat Europa een grote inkoper is van Amerikaanse tech-diensten, kan Europa ‘tegenmaatregelen in de dienstsector’ treffen. Op welke manier dat effectief is, moet worden uitgezocht: ‘we zijn ook afhankelijk van die diensten’, vertelt Phlippen. 

Volgens Phlippen is het te vroeg om te spreken over een recessie: ‘de markten reageren altijd een beetje labiel. Ze overschatten en onderschatten de risico's heel vaak’. Het hangt ervan af wat Europa gaat doen. De hoofdeconoom noemt vergelden, verleggen, verstouwen en verplaatsen als mogelijke acties.  

Phlippen besluit het gesprek met een vooruitblik: ‘2025 wordt een heel zwaar. 2026 heeft ook kansen in zich’. Ze doelt op defensie-uitgaven en tech-productie in Europees verband. ‘Of misschien wel, als echt alles misgaat: een wereldwijde nieuwe reservemunt’. 

Lees meer:

• JPMorgan analysts say recession risk increased to 60% since Trump announced tariffs: 'There will be blood' (Business insider)

• Inside President Trump’s whirlwind decision to upend global tradeElk land specifieke heffing (the Washington Post)

• Verbijstering bij economen: vijf vragen over Trumps heffingen en de gevolgen (NOS)

Caroline Darian is de dochter van Gisèle Pelicot. De vrouw die haar man, en vele andere mannen, aanklaagde. Omdat deze mannen haar, op uitnodiging van haar man, misbruikten terwijl ze buiten bewustzijn was. Dit resulteerde in een publieke rechtszaak die ook ver buiten Frankrijk diepe indruk heeft gemaakt. Caroline Darian schreef een boek over wat dit met haar deed. Omdat ze net als haar moeder wil opstaan tegen seksueel geweld.

‘Er volgde een soort aardbeving in mijn woonkamer. Ik raakte een stukje van mezelf kwijt’, vertelt Darian toen ze hoorde dat haar moeder, jarenlang gedrogeerd en verkracht werd door haar vader die haar bovendien beschikbaar stelde aan ándere mannen. Er waren lange tijd zorgen over de gezondheid van Pelicot: ‘we wisten dat er iets mis was met haar. Haar haren vielen uit, ze was veel afgevallen. Ze sliep slecht, ze klonk verward als je haar aan de telefoon had’, vertelt Darian. Medische onderzoeken boden geen soelaas, ook omdat er niet onderzocht werd op gifstoffen. ‘Medici zijn niet echt getraind om zulke situaties vast te stellen. Bij een vrouw van zestig denk je daar niet aan.’  

Later bleek dat niet alleen Gisèle Pelicot slachtoffer was van haar echtgenoot. Ook Caroline werd gedrogeerd en misbruikt door haar eigen vader. ‘Het is te veel voor je hersenen. In minder dan 24 uur besef je dat iemand van wie je houdt en die je dacht te kennen je zo vreselijk heeft verraden. Hij was m'n vader. Geen onbekende’.  

Darian doet veel onderzoek naar 'chemische onderwerping', waarbij slachtoffers psycho-actieve stoffen toegediend krijgen, tegen hun wil of medeweten in. Meestal om een seksueel misdrijf te plegen. ‘Het gaat niet alleen om Gisèle. Het gaat in Frankrijk waarschijnlijk om duizenden slachtoffers, waaronder kinderen. Incest dus. Maar ook mannen zijn slachtoffer’, vertelt ze. ‘Het is niet alleen GHB. Meestal zijn het medicijnen. Op recept. Pijnstillers, angstremmers, slaappillen’, legt ze uit. ‘Het gevaar komt van binnenuit’.  

Lees meer

• 20 jaar cel voor ex-man Pelicot in Franse verkrachtingszaak, ook alle anderen schuldig (NOS)