3 maart

Deze week in Buitenhof: Eva Hartog, Svetlana Tichanovskaja en Nadya Tolokonnikova over vechten voor vrijheid, Wouter Koolmees over de Nederlandse Spoorwegen, Huib Modderkolk over spionage, geheime diensten en cyberoorlog

vechten voor vrijheid

Niets maakt de risico’s van kritiek op Poetin zichtbaarder dan het overlijden van Aleksej Navalny. Toch bracht zijn begrafenis duizenden mensen in Moskou op de been. Wat zegt dat over de status van het verzet? In Buitenhof oud-Rusland correspondent Eva Hartog, Pussy Riot oprichter Nadya Tolokonnikova en de Belarussische oppositieleider Svetlana Tichanovskaja over vechten voor vrijheid.

‘Navalny zei eerst dat we domme meisjes waren’, vertelt Tolokonnikova. In 2012 werd zij veroordeeld tot twee jaar in een strafkolonie, vanwege een protestoptreden tegen Poetin in de kathedraal van Moskou. 'Navalny vond onze actie maar niks, maar na de reactie van de Russische overheid op ons optreden ging hij ons verdedigen.’ Over zijn echtgenote zegt Tolokonnikova: ‘Yulia Navalnaya is mijn president. Ik vertrouw haar en ik sta 100% achter haar.’ 

‘Mensen die blijven vechten ondanks angst en onderdrukking, moedige politieke gevangenen en onze vrouwen motiveren mij’, zegt Tichanovskaja. ‘Zij zijn de drijvende kracht achter de revolutie.’ Tichanovskaja vindt dat de wereld te weinig aandacht heeft voor haar land: ‘Soms hoor ik dat we eerst van Poetin af moeten, maar ik denk dat veranderingen vanuit Belarus aanstekelijk kunnen zijn voor veranderingen in Rusland.’  

‘Wat bijzonder is, is dat zij uit een hele patriarchale samenleving komen, waar de rol van de vrouw de rol van moeder is, loyale vrouw, soldatenvrouw’, vertelt Hartog over Yulia Navalnaya en Svetlana Tichanovskaja. ‘Zij waren archetypes van de traditionele vrouw en stapten in het vacuüm van hun man.’ De metamorfose tot oppositieleider die zij noodgedwongen doormaken is volgens haar een krachtige boodschap aan andere Russen: ‘Zij zien: als Navalnaya niet als een hoopje in elkaar zakt, kunnen wij het misschien ook.’ 

Lees meer

Eva Hartog

journalist

Loopbaan
- Politico (heden)  
- De Groene Amsterdammer
- Ruslandcorrespondent RTL Nieuws
- Hoofdredacteur Moscow Times 

Eerder in Buitenhof op 11/2/24 over hoe het Russische narratief z'n weg vindt in het Westen

geheime diensten, spionage en cyberoorlog

Huib Modderkolk is journalist bij De Volkskrant en schrijft over de wereld van de geheime diensten en spionage. Hij onthulde AIVD-betrokkenheid bij de bewijsvoering voor Russische aanvallen op Amerikaanse instituties, toonde de Russische beïnvloeding van het MH-17-onderzoek aan. Hij lag in de clinch met de AIVD over zijn boek Het is oorlog maar niemand die het ziet, onthulde Nederlandse betrokkenheid bij de ontwikkeling van Stuxnet, het computervirus waarmee een Iraanse kernreactor onklaar is gemaakt.

Na de documentaireserie Niemand die het ziet verschijnt nu zijn nieuwe boek Dit wil je echt niet weten waarin hij vertelt over de oorlog die op het nieuwe front gaande is, de cyberoorlog op het internet.

'Een zorgwekkend voorbeeld uit Amerika, is dat daar nu data uit menstruatie-apps wordt gebruikt in abortusrechtszaken’, vertelt Modderkolk. Hij pleit voor een grotere overheidsrol bij de bescherming van onlinedata: ‘We kunnen de verantwoordelijkheid wel bij de gebruiker leggen, maar het zou mooi zijn als de overheid gaat nadenken over wat de maatschappelijke schade is.’ 

Lees meer:

Huib Modderkolk

Onderzoeksjournalist De Volkskrant

Publicaties
- Dit wil je echt niet weten (2024)
- Niemand die het ziet, BNN-VARA (2023)
- Het is oorlog, maar niemand die het ziet (2019)

Prijzen
- De Tegel (2017)
- De Loep (2018 en 2020)
- Nieuwspoortprijs voor het Vrije woord (2022)

(on)betaalbare treinkaartjes

Dieprode cijfers voor de Nederlandse Spoorwegen: een half miljard aan verlies, en de dreiging dat de treinkaartjes met meer dan 10 procent duurder worden volgend jaar. Politiek Den Haag is niet blij, wie trekt er aan het kortste eind? Een gesprek met president-directeur van de NS Wouter Koolmees. 

De prijs van een treinkaartje moet betaalbaar zijn', aldus Koolmees. Garanderen kan hij dat echter niet: ‘Ik hoop dat wij samen met de politiek tot een oplossing komen, maar als dat niet kan, omdat er geen geld is, dan zit daar ook een consequentie aan.’ Zijn take op de formatie? ‘Kleppen dicht is volgens mij niet gelukt.’ Koolmees hoopt dat er snel een nieuwe regering komt: ‘Wij wachten in de spoorsector op duidelijkheid en richting.’ 

Lees meer

Wouter Koolmees

president-directeur Nederlandse Spoorwegen

Loopbaan
- Oud-informateur kabinet Rutte IV
- Minister voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid (D66) 
- Tweede Kamerlid (D66)
- Hoofd begrotingsbeleid Ministerie van Financiën
- Onderzoeker Nederlands Economisch Instituut

luister de podcast

Buitenhof is als podcast gratis terug te luisteren via alle reguliere podcastapps op pc, tablet en smartphone, zoals iTunes, Stitcher en Overcast.

meld je aan voor de nieuwsbrief

Krijg als eerste te horen wie er zondag aanschuift voor een mooi gesprek, stevige discussie of goed debat. En krijg na de uitzending een nieuwsbrief met Het beste van Buitenhof. Schrijf je in voor de nieuwsbrief via onderstaand formulier.