24 november

Deze week in Buitenhof: Tom-Jan Meeus over politiek Den Haag, Ruben Brekelmans over de oorlog in Oekraïne, Lisa Scheerder sluit aan om te praten over haar boek 'Blaam' en Amitav Ghosh over klimaatverandering en verbeelding van het ondenkbare

tumult in politiek Den Haag

De bezworen kabinetscrisis betekende afgelopen week nog geen einde aan het tumult in politiek Den Haag. Opnieuw een hoofdrol voor NSC: na twee staatssecretarissen stapten twee Kamerleden op. In Buitenhof politiek commentator Tom-Jan Meeus met de laatste ontwikkelingen en hoe verliep het NCS partijcongres?  

Volgens Meeus moet Nieuw Sociaal Contract, de partij van Pieter Omtzigt, de politieke kern van tegenmacht en dualisme voortdurend opgeven om deals te sluiten in de coalitie. ‘Dat is net zoiets als dat Ajax zegt een voetbalclub te zijn, maar eigenlijk doet aan handballen: hij geeft zijn merk volkomen weg’. Dat de partij onder hoogspanning staat, komt ook door het politiek handelen van coalitiegenoot Geert Wilders. 'Hij doet eigenlijk altijd dingen waarvan de zittende politiek denkt: “dat hoort niet”. En dan zegt hij: "waar staat dan dat dat niet mag?”. En de zittende politiek zit dan in negen van de tien gevallen met de mond vol tanden’. Meeus uit zijn zorgen over ‘ophefdwang’: 'de media-werkelijkheid schept ruimte om gebeurtenissen voordat de feiten vaststaan te definiëren en te interpreteren’. 

Lees meer:

Tom-Jan Meeus

politiek duider NRC

Loopbaan 
- Politiek columnist NRC
- Medewerker Politico Europe
- Politieke redactie (NRC)
- Correspondent VS (NRC)

Publicatie
Haagse invloeden, hoe de Nederlandse politiek echt werkt (2015)

Eerder in Buitenhof op 31/3/24 over hoe duidelijkheid de democratie kan ondermijnen

meer dan 1000 dagen oorlog in Oekraïne

Meer dan 1000 dagen oorlog in Oekraine of anders gezegd; meer dan 1000 dagen oorlog op het Europese continent. De Amerikaanse president Biden heeft deze week toestemming gegeven om lange afstandsraketten tegen Rusland in te zetten. Een belangrijke beslissing voor Oekraine want het gaat niet goed aan het front. Rusland is de bovenliggende partij nu Noord-Korea een flinke hoeveelheid manschappen stuurt, er steun is van Iran en Belarus en China op de achtergrond meekijken. Nederland blijft pal achter de Oekrainers staan. Minister van Defensie Ruben Brekelmans schuift aan over waarom dat ook voor Nederland en Europa van levensbelang is.

‘De oorlog in Oekraïne begint meer wereldwijd karakter te krijgen', aldus Brekelmans. Hij noemt de inzet van intercontinentale raketten een 'escalatie van Rusland'. De minister stelt dat Nederland Oekraïne onverminderd moet blijven steunen: ‘niet alleen omdat Rusland de overhand heeft in Oekraïne, maar ook omdat Rusland militair vermogen opbouwt’, wat voor Europa, de NAVO en voor landen als Polen een directe dreiging vormt. Over of er ook nucleaire dreiging uit gaat van het Kremlin stelt Brekelmans: ‘iedere dreiging die Poetin uit moet je serieus nemen, maar je moet het niet altijd letterlijk nemen’. De nucleaire retoriek dient vooral om angst in te boezemen, verdeeldheid te zaaien in het Westen en ‘ons aan de onderhandelingstafel dwingen’.
Om weerbaarheid te vergroten moet de defensieproductie omhoog: 'ik kan wel meer budget krijgen, maar ik krijg het niet uitgeven', zegt de Defensieminister. Nederland koopt nu wapens van bedrijven in Israël: ‘die bedrijven leveren producten die vaak van beste kwaliteit zijn voor een goede prijs en bovenal zijn zij in staat om snel te leveren’. Over de oorlog in Gaza is en blijft het kabinetsstandpunt: ‘Er moet zo snel mogelijk een staakt-het-vuren komen, ook in Zuid-Libanon. Het menselijk leed is te groot'. Totdat het ICC oorlogsmisdaden vaststelt roept het kabinet op aan ook de Israëlische regering: ‘verzacht het humanitaire leed in Gaza’. 

Lees meer: 

Ruben Brekelmans

minister van Defensie (VVD)

Loopbaan
- Tweede Kamerlid VVD
- Programmadirecteur Ministerie van Financiën
- Politiek assistent Staatssecretaris van J&V Mark Harbers 
- Columnist Het Financieele Dagblad 
- Consultant Boston Consulting Group

Eerder in Buitenhof op 1/9/24 als over zijn missie als defensieminister

planetaire beperkingen

Eén van de belangrijkste cultuurprijzen van Europa, de prestigieuze Erasmus prijs, is dit jaar toegekend aan de Indiase schrijver Amitav Ghosh. Hij krijgt de prijs voor zijn bevlogen bijdragen aan het thema ‘de verbeelding van het ondenkbare’. In zijn werk schrijft Ghosh over het kolonialisme en het kapitalisme met bijzondere aandacht voor het klimaat en in bredere zin 'planetaire crisis'.


In zijn boek ‘De vloek van de nootmuskaat’ legt hij onder andere de link tussen kolonialisme en de klimaatcrisis. ‘Het belangrijkste verband is het extractivisme’. Hij ziet dat dit zich heeft uitgebreid: ‘landen als India en Indonesië, ooit slachtoffers van het extractivisme zijn nu bezig met iets wat je auto-kolonisatie kunt noemen’. Zo worden er ‘enorme wouden gekapt voor palmolieplantages.’ Hoe dienen we dan om te gaan met het landschap? ‘Als je ergens inheems bent en door de eeuwen heen met een landschap leert leven, dan worden jouw ingrepen deel van het landschap. Het landschap leert je wat je moet doen.’ Over de 300 miljard dollar klimaatsteun die de uitkomst is van de klimaattop zegt hij: ‘Vergeleken met de schade die we in het vooruitzicht hebben, stelt het niets voor’. Hij is kritisch op de houding van het Westen: ‘het Westen bereidt zich voor op oorlog. Het ziet klimaatverandering als een conflict’. Ghosh constateert dat er meerdere crises spelen waar volgens hem een crisis onderligt, die van ‘de wereldwijde versnelling’ van massaconsumptie. En hoe nu verder? ‘We weten dat we aan het begin staan van een tijd van ernstige ontwrichting.  Waar het om gaat, is plicht. Niet hoop.’  

Lees meer:

Amitav Ghosh

schrijver en essayist

Publicaties
- Rook en as (2024)
- De vloek van de nootmuskaat (2021)
- De Ibis-trilogie (2008-2015)

Onderscheidingen
- Erasmusprijs (2024)
- Eredoctoraat Universteit Maastricht (2019)
- Jnanpith Award (2018)

gezuiverd van alle blaam

In 2017 kreeg een Amsterdamse radicaliseringsambtenaar Saadia Ait-Taleb strafontslag wegens verdenkingen van corruptie en fraude. Drie jaar later, in 2020, blijft er van die aantijgingen niets over en de rechtbank, stelt dat Saadia Ait Taleb van alle blaam is gezuiverd. Haar voormalige leidinggevende Lisa Scheerder schreef over deze zaak: Blaam. 

‘Ik kan nu zeggen dat het goed met me gaat, maar ik ben wel echt uit een heel diep dal geklommen. Het is vier jaar geleden dat ik ben vrijgesproken. Maar de impact van die tijd, die draag ik nog steeds met me mee. De beschuldigingen, de strijd om mijn naam te zuiveren. De machteloosheid die ik toen voelde’, aldus Ait-Taleb. In de media werd ze neergezet als ‘corrupt ambtenaar met een Marrokkanennetwerk’. ‘Media gaan snel mee met een bepaald narratief. Vooral als het gaat om mensen met een migratieachtergrond. Dat hebben we de afgelopen twee weken ook gezien’, stelt Ait-Taleb. ‘Ik hoop dat men met dit verhaal leert hoe schadelijk verkeerde beeldvorming kan zijn, want als je eenmaal in de media belandt, word je een publiek figuur en is het gewoon onmogelijk om je te verdedigen tegen dit soort beschuldigingen. En dan moet je geloof en vertrouwen blijven hebben in de rechtsstaat’. Volgens Lisa Scheerder, schrijver van de roman ‘Blaam’, die gaat over de zaak Ait-Taleb, ontbrak het aan tegenspraak rondom de bestuurder. 'Het hele apparaat was één kant op gericht en dan ontstaat er een beperkte blik: tunnelvisie’.

Lees meer:

Lisa Scheerder

schrijver

Loopbaan:
Jurist 
Topadviseur gemeente Amsterdam

Publicatie: 
Blaam (2024)
 

Saadia Ait-Taleb

oud-ambtenaar

Loopbaan
- Freelance mediator
- Ambtenaar gemeente Amsterdam
- Jongerenwerker Slotervaart

luister de podcast

Buitenhof is als podcast gratis terug te luisteren via alle reguliere podcastapps op pc, tablet en smartphone, zoals iTunes, Stitcher en Overcast.

meld je aan voor de nieuwsbrief

Krijg als eerste te horen wie er zondag aanschuift voor een mooi gesprek, stevige discussie of goed debat. En krijg na de uitzending een nieuwsbrief met Het beste van Buitenhof. Schrijf je in voor de nieuwsbrief via onderstaand formulier.