Argos
Toenemende corruptie bij overheidsambtenaren.
Argos over toenemende corruptie bij ambtenaren van de overheid.
In de week dat de actualiteit gedomineerd wordt door berichten over uitkeringsfraude door bijstandstrekkers neemt het Argos de
toenemende corruptie gepleegd door ambtenaren van de overheid zelf onder de loep. In Argos een interview met de Advokaat Generaal bij het hof in Leeuwarden, Mr B.W.M, van der Lugt, die zich binnen het Openbaar Ministerie bezighoudt met de bestrijding van dit 'machtsbederf'. Over de beperkte mogelijkheden om met het huidige strafrecht iets tegen ambtelijke corruptie te doen.
Inleidende teksten:
tekst
Eén jaar en zes maanden onvoorwaardelijke gevangenisstraf, zo vonniste de rechtbank in Amsterdam in juni j.l. in de zaak tegen hoofdagent L.v.der M, van de vreemdelingendienst in Amsterdam. De man had tegen betaling verblijfsvergunningen verkocht aan illegaal in ons land verblijvende buitenlanders.
Nog geen vierentwintig uur later, loopt er opnieuw een corrupte ambtenaar van het Amsterdamse politiekorps tegen de lamp. Corruptie en fraude gepleegd door ambtenaren in dienst van de overheid, het is de laatste jaren aan de orde van de dag, en niet alleen bij de politie.
Per dag doet zich gemiddeld één geval van corruptie voor, zo blijkt uit een onderzoek van de VU.
Een reeks van publicaties maakte in de afgelopen tijd duidelijk dat we niet langer over een paar rotte appels in de mand kunnen spreken. In Limburg, maar niet alleen daar, kwam een totaal verziekte bestuurslaag boven drijven. Ambtenaren en bestuurders bij zowel bij Gemeenten als Provincie bleken steekpenningen aan te nemen in ruil voor gunsten.
Eigenlijk hebben de politici en bestuurders het liever over de fraude gepleegd door uitkeringstrekkers dan dat ze hun eigen achtertuintje moeten aanharken, maar de laatste tijd komen er zoveel voorbeelden van ambtelijke corruptie boven drijven dat er geen ontkomen meer aan is. Daarom stak minister Dales van Binnenlandse Zaken vorig jaar de hand in eigen boezem. Ze hield voor een gehoord van geschrokken ambtenaren een donderpreek over het oprukkend 'Machtsbederf' als gevolg van de corruptie binnen de overheid zelf. Ook kreeg de BVD opdracht een groot inventariserend onderzoek te starten.
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten start binnenkort met speciale cursussen 'integer handelen' voor ambtenaren en bestuurders. Volgende week woensdag congresseert de VNG de hele dag in Bussum over 'bestuurlijke integriteit'.
In Argos nemen we vanmiddag alvast een voorschot op het VNG congres 'bestuurlijke integriteit' van volgende week. We spraken gisteren in Leeuwarden met de Advocaat Generaal bij het gerechtshof aldaar, de heer B.W.M. van der Lugt. Van der Lugt, houdt volgende week een inleiding op het VNG congres omdat hij binnen het Openbaar Ministerie geldt als de deskundige bij uitstek op het gebied van ambtelijke corruptie.
tekst
Twintig strafrechtelijk vervolgde zaken van corruptie per jaar, het strafrecht als een heel klein schepnetje in een grote troebele vijver.
In een vorig jaar gepubliceerd onderzoek van de Vrije Universiteit Amsterdam, komt onderzoek Huberts tot de conclusie dat er zich één corruptie geval per dag in Nederland voordoet. Als het kaf van het koren gescheiden wordt blijven er 229 inhoudelijk echte zaken over. Bij ongeveer de helft volgde er aangifte: 56 keer voor fraude, 59 keer voor bestuurlijke omkoping, totaal 115 keer.
Was advocaat-generaal van der Lugt verbaast over deze, zeker in vergelijking met zijn 20 zaken, hoge cijfers?
tekst
Een klein uitstapje naar de dagelijkse praktijk.
Café de Bobbel in de Wolfstraat, vlakbij het Onze Lieve Vrouwen plein in Maastricht, is ´s middags om half vijf bij uitstek een plaats waar tout Limburg zich verzamelt. Ambtenaren, wethouders, CDA bonzen en de ondernemers. Hier treft men de aannemers en wegenbouwers bij bosjes, zwetend in hun zondagse pakken werken ze het bier en de bitterballen naar binnen. Het is begin juni vorig jaar als wij deze pleisterplaats met draaiende bandrecorder bezoeken. Belangrijkste onderwerp van gesprek is dan de affaire Baars. De wegenbouwer Sjaak Baars uit Klimmen die bekende smeergeld te hebben betaald aan diverse ambtenaren en bestuurders in Limburg.
tekst
Van Maastrichtse café terug naar Advocaat Generaal van der Lugt in Leeuwarden en naar de vraag wat de mogelijkheden of onmogelijkheden van het strafrecht zijn in de strijd tegen de corruptie. We vragen van der Lugt die mogelijkheden van het strafrecht eens te toetsen aan de hand van een concreet voorbeeld.
Een maand geleden brengt de Telegraaf het verhaal over de ambtenaar Bert V. die drie jaar in een zwarte Mercedes 200 rondreed op kosten van een grote projectontwikkelaar. Deze ambtenaar werkte voorheen bij het ministerie van Volkshuisvesting. Markant detail: Als de projectontwikkelaar, de gever van de Mercedes zich verdedigt tegenover de Telegraaf dan zit zijn vriend en zakenrelatie het VVD Tweede Kamerlid Jos van Rey, ter morele ondersteuning onbeschaamd naast hem.
De ambtenaar geeft tegenover de Telegraaf toe dat hij in ruil voor die Mercedes adviezen uitbracht aan de projectontwikkelaar.
tekst
"Ambtenaren moeten meer managers worden, het gevoel krijgen dat ze ingehuurd zijn om hun toko te runnen", zo lezen we in één van de rapporten van organisatie adviesbureau Berenschot aan het begin van de jaren 80. Er heeft zich een culturele revolutie voltrokken in de kantoren van de Nederlandse Overheidsorganisaties maar in hoeverre heeft dit ook de ambtelijke integriteit aangetast?
De ambtenaar als klantgerichte ondernemer. Men heeft niet alleen het jargon maar ook de bijbehorende losse normen van het bedrijfsleven overgenomen, waarschuwde de Leidse bestuurskundige Hoetjes al eens. Die ontkenning van het eigene van de overheidsdienst kan leiden tot een klimaat waarin corruptie makkelijk wortel kan schieten, zo vindt ook advocaat generaal van der Lugt.
AFKONDIGING:
Mevrouw Dales, de minister van Binnenlandse Zaken is dus nu weer aan zet. Vorig jaar zei ze dat ze bang was dat corruptie binnen de overheid leidt tot machtsbederf, tot ontbinding en verval van de Staat en daarmee van de samenleving. Toch is het juist zij die er iets aan kan doen en wel door strengere regels voor ambtenaren uit te vaardigen, aldus advocaat generaal van der Lugt, met wie U vanmiddag in Argos een lang gesprek hoorde. We namen daarmee alvast een voorschotje op het congres dat de Nederlandse Ver. van Gemeenten volgende week woensdag organiseert over bestuurlijke integriteit.