Argos
Charlois
Bureau Interview maakt vandaag de uitkomsten bekend van het onderzoek naar de achtergronden van de aanhang van de Centrumdemocraten. De Centrumpartij van Hans Janmaat rekruteert zijn aanhang vooral in de oude wijken van de grote steden. Wijken waar werkloosheid en uitzichtloosheid groot zijn. Het Kabinet stelt steeds strengere eisen aan de nieuwe immigranten. Ze moeten een huis hebben, een baan, voldoende inkomen, en ook de mogelijkheden voor gezinshereniging worden steeds meer ingeperkt. Maar waarom is het onvermijdelijk dat Marokkaanse meisjes uit Nederland een neef huwen uit Marokko?
Programmamaker Rudi van Meurs ging kijken in de Rotterdamse wijk Charlois.
Inleidende teksten:
tekst 1.
De mening van een Marokkaanse Rabiaa Bouhalhoul die al meer dan tien jaar in Nederland woont. Vandaag maakt bureau Interview de uitkomsten van een onderzoek naar de achtergronden van de aanhang van Centrum Demokraten bekend. Daaruit blijkt opnieuw dat de Centrum Democraten van Janmaat haar aanhang voornamelijk rekruteert in de oude wijken. Wijken waar werkloosheid en uitzichtloosheid aan de orde van de dag zijn.
Het kabinet stelt steeds strengere eisen aan de nieuwe immigranten. Ze moeten een hebben, een baan, voldoende inkomen. Recent zette de regering de eerste concrete stappen om de mogelijkheden voor gezinshereniging in te perken.
Maar waarom is het onvermijdelijk dat Marokkaanse meisjes uit Nederland een neef huwen uit Marokko?
Daarover gaat Argos vanmiddag.
Verslaggever Rudie van Meurs bekeek het probleem vanaf de andere kant in de Rotterdamse wijk Charlois. Eigenlijk oud-Charlois, ooit een heerlijkheid van Karel de Stoute die graaf van Charlois was. Nu een vervallen uithoek in Rotterdam-zuid.
Jan Borstlap is lid van de bewonersraad. In de buurtkrant schrijft hij columns als Jan de Wandelaar.
tekst Rudie van Meurs:
Dichtgespijkerde huizen in verpauperde straten. Vanaf de Maas waait een gure wind door de verlaten Wolphaertse bocht. Een eenzame voorbijganger beschermt zich tegen het vuil dat omhoog wervelt.
Zestig jaar geleden vestigden zich in deze wijk arbeiders van de Zuid-Hollandse en Zeeuwse eilanden. Stugge, sterke gereformeerde mannen die met de schop en hun eigen handen de Maashaven en de Waalhaven groeven. Sindsdien wordt Charlois door de bestuurders op de Coolsingel badinerend de 'boerenzij' genoemd. En het werd als achterlijk gebied behandeld.
De wijk verviel, mensen trokken weg. Toen kwam er een tweede migratiegolf, nu uit Marokko en Turkije. In de kleine, slechte huizen vestigden zich de nieuwe arbeiders voor het havengebied. Tot de haven ook hen niet meer nodig had.
Nu is er werkeloosheid en bestaat er een moeizame relatie tussen de mensen die er vanouds woonden en zich nieuw vestigden. Omdat de huizen goedkoop zijn en in handen van speculanten, blijft oud-Charlois aantrekkelijk voor migranten. Zo is het een ideale plaats voor vestiging van nieuwe gezinnen uit vooral Marokko - een beweging die aangeduid wordt als 'gezinsvorming'. Precies die gezinsvorming waar het kabinet nu een stokje voor wil steken.
Volgens de Rotterdamse vreemdelingenpolitie werden vorig jaar 2500 verblijfsvergunningen uitgereikt aan mensen die via gezinshereniging en gezinsvorming naar Rotterdam kwamen.
Een deel vestigde zich in oud-Charlois.
tekst 2.
Oud-Charlois, een isoleerde wijk waarvan bestuurders zich altijd weinig hebben aangetrokken. Bewonersorganisaties zijn er, misschien ook wel mede daardoor, sterk. Toen de bestuurders op de Coolsingel faalde om met goede plannen te komen deden de bewoners het zelf. We praten met Harry Claassen, één van de bedenkers van de eigen plannen.
tekst 3.
Twintig jaar geleden beloofde Rotterdam de wijk oud-Charlois te hulp te komen. Maar eerst moest Pendrecht worden gebouwd en toen Zuidwijk. Weer later raakte de filosofie 'bouwen voor de eigen buurt' in zwang. Alle subsidies werden gericht op sociale woningbouw bestemd voor de laagste inkomens. De mensen met hogere inkomens moesten noodgedwongen vertrekken. Met hen verdween de sociale samenhang, werden de wijken cultureel armer en verminderde de koopkracht. Want de mensen die bleven, voeren een strijd om het dagelijks bestaan. De helft van het aantal winkels verdween, de wijk verviel nog verder en in de ellendige woningen in oud-Charlois dromden nog meer arbeiders uit Marokko en Turkije samen.
Toen de socialisten in Rotterdam hun jongste dwaling inzagen, dreigde al het geld te gaan naar prestigeobjecten zoals een dubbelstad op de Kop van Zuid - een Manhattan aan de Maas.
Dat was het moment dat de bewoners in oud-Charlois in opstand kwamen en een eigen plan ontwierpen voor een nieuw hart van Charlois.
Op 1 april ging de eerste paal de grond in en kwam de wethouder vertellen hoe geweldig hij het idee van Harrie Claassen en zijn medeontwerpers vindt.
tekst 4.
Het nieuwe hart van Charlois wordt gevormd door woningwetwoningen, koophuizen, winkels, een wijkgebouw annex bibliotheek annex een vrouwencentrum en een nieuwe school
tekst 5.
Rotterdam probeerde de mislukkingen in Charlois en oud-Charlois tte maskeren door het gebied tot speerpunt te verklaren van de sociale vernieuwing. Sindsdien trekken wekelijks busladingen Europarlementariërs, architecten uit Liverpool en Bilbao en ministers uit Den Haag naar de wijk om de veranderingen zelf te zien. En ze kijken naar de surveillanten in een parkeergarage, naar de stadswachten in de fiets- en wandeltunnel onder de Maas en naar de kleren van de Keizer. Harrie Claassen over de sociale vernieuwing in Charlois:
tekst 6.
Op de kop van oud-Charlois met uitzicht op de kranen in de havens staat een oude schippersschool waar sinds kort - in afwachting van het nieuwe gebouw - de openbare basisschool is gehuisvest. Met kinderen van zestien nationaliteiten die negentig procent leerlingen uitmaken - terwijl in de wijk het percentage migranten niet hoger is dan 25 procent.
tekst 7.
Ik ontmoet de twee directeuren, Alex Oldenburg en Joke Badstra. Is het waar wat de kinderen vertellen dat ze zo'n goede Cito-toets hebben gemaakt.
tekst 8.
Een school met zestien nationaliteiten, en een school met ouders die absoluut geen belangstelling hebben voor het schoolgebeuren van hun kinderen, het vergt een grote inzet van de leerkrachten.
Volgens Joke Badstra is het makkelijker de Turkse ouders dan de Marokkaanse ouders bij de school te betrekken.
tekst 9.
Dries Taptji is sinds tien jaar opbouwwerker in oud-Charlois. Hij werkt vooral onder de Marokkaanse bewoners. Hij vraagt aan de verslaggever begrip te hebben voor de Islamitische cultuur van zijn landgenoten.
De gezinshereniging en gezinsvorming, waar de Haagse politiek zich op dit moment zo bezorgt om maken, zou hier, in dit deel van Rotterdam, uitbundiger plaatsvinden dan waar ook. Bolkestein en Lubbers roepen het beeld op van "een invasie die afgeremd dient te worden".
In werkelijkheid gaat het bijvoorbeeld in oud-Charlois om niet meer dan vijf huwelijken per week.
tekst 10.
Bij de stichting Bijstand Buitenlandse Arbeiders Rijnmond in de Maasstraat werkt Rabiaa Bouhalhoul als consulent vrouwenemancipatie en onderwijs. Een jonge vrouw, gehuwd, gescheiden en weer gehuwd en, zegt ze zelf, heimelijk verguisd en bewonderd door andere Marokkaanse vrouwen om haar inzet en vrijmoedig gedrag.
Marokkanen en vooral Marokkaanse vrouwen zijn volgens haar zoiets als Nederlandse gereformeerden in Michigan en Brazilië. Ze houden hartstochtelijk vast aan oude waarheden en gebruiken. Ze zijn traditioneel en ouderwets en verliezen steeds meer de relatie met het land van herkomst.
tekst 11.
Dolf Lammerts van Buren is opbouwwerker in oud-Charlois. Hij houdt, met een staf van vijf man, kantoor in de buurtwinkel. In andere steden is de opbouwwerker een uitstervend beroep maar Rotterdam koestert het instituut. Lammerts van Buren weet precies wat er in de wijk gebeurt. Hoe verdragen de verschillende volkeren elkaar in oud-Charlois?