Argos
Commerciële recherchebureaus
Tachtig tot negentig procent van de bedrijfsfraude in Nederland wordt niet onderzocht door de politie maar door commerciële recherchebureaus. Steeds vaker wordt politie-informatie doorgegeven aan particuliere rechercheurs. In navolging van de Vereniging van Particuliere Beveiligingsorganisaties (VPB) pleit in Argos nu ook commissaris Schalken ervoor zélfs vertrouwelijke CID-informatie onder bepaalde voorwaarden te verstrekken aan commerciële bureaus. Schalken is plaatsvervangend korpschef van de politie Brabant Zuidoost en is medeopsteller van een advies van de Raad van Hoofdcommissarissen over deze problematiek aan minister Peper van Binnenlandse Zaken. De Nederlandse Politiebond (NPB) is razend over dit voorstel. Wie controleert wat commerciële recherchebureaus doen met de informatie die ze krijgen van de politie? En worden dergelijke bureaus ingeschakeld om politie en justitie buiten de deur te houden en strafbare feiten intern af te handelen? Argos over de privatisering van de politie.
---------
Argos over commerciële recherchebureaus en de privatisering van de politie. Tachtig tot negentig procent van de bedrijfsfraude in Nederland wordt niet onderzocht door de politie, maar door commerciële recherchebureaus. Steeds vaker wordt politie-informatie doorgegeven aan particuliere rechercheurs. In navolging van de Vereniging van Particuliere Beveiligingsorganisaties (VPB) pleit nu ook commissaris Schalken ervoor zélfs vertrouwelijke CID-informatie onder bepaalde voorwaarden te verstrekken aan commerciële bureaus. Schalken is plaatsvervangend korpschef van de politie Brabant zuidoost en is medeopsteller van een advies van de Raad van Hoofdcommissarissen over deze problematiek aan minister Peper van Binnenlandse Zaken. De Nederlandse Politiebond (NPB) is razend over dit voorstel.
Wie controleert wat commerciële recherchebureaus doen met de informatie die ze krijgen van de politie? In hoeverre zijn de praktijken van de bureaus wettelijk geoorloofd? En worden dergelijke bureaus ingeschakeld om politie en justitie buiten de deur te houden en stafbare feiten intern af te handelen?
Vraaggesprekken hierover met:
- voorzitter Van Duijn van de Nederlandse Politiebond (telefonisch);
- plaatsvervangend korpschef Huub Schalken van de politie Brabant zuidoost;
- voormalig politieagent Arno de Jong, thans directeur van een eigen recherchebureau en bestuurslid van de Vereniging van Particuliere Beveiligingsorganisaties;
- hoogleraar strafrecht Buruma van de Katholieke Universiteit Nijmegen.
Het programma bevat tevens een reportage over het werk van een Rotterdams recherche- en informatiebureau met vraaggesprekken, onder meer tijdens de achtervolging van een verdachte, met enkele medewerkers van het bureau over hun werkzaamheden.
---------
Inleidende teksten, misschien niet volledig:
Tekst 1
Hans van Duin, voorzitter van de Nederlandse Politiebond, de grootste politievakbond van Nederland. Hij twijfelt aan de verstandelijke vermogens van de Raad van Hoofdcommissarissen. De Hoofdcommissarissen schreven enkele weken geleden, samen met de Vereniging van Particuliere Beveiligingsorganisaties een brief aan minister Peper van Binnenlandse Zaken. In die brief, en in een onderliggende notitie, pleiten de Hoofdcommissarissen voor verdergaande samenwerking tussen de politie en commerciële recherchebureaus op het gebied van informatie-uitwisseling. Ook geven ze toe dat die samenwerking in de praktijk al bestaat.
Maar hoevér gaat die al bestaande samenwerking? Krijgen commerciële recherchebureaus bijvoorbeeld ook al toegang tot de uiterst vertrouwelijke en gevoelige CID-informatie van de politie? Wie controleert wat commerciële recherchebureaus dóén met politie-informatie? Worden dergelijke bureaus ingeschakeld om politie en justitie buiten de deur te houden? Of worden deze bureaus juist door de politie gebruíkt om toch te kunnen beschikken over opsporingsmethodes, die voor de politie verboden zijn?
In Argos vandaag: de privatisering van de politie.
Tekst 2
Marlon en Marcel, twee particuliere rechercheurs van het bureau FIF 33 in Rotterdam, staan voor het huis van een nietsvermoedende werknemer ergens in Nederland. Een praktijkvoorbeeld uit het werk van de ongeveer 300 commerciële bureaus die in opdracht van jaloerse ex-echtgenoten, achterdochtige werkgevers of verzekeraars mensen schaduwen en fotograferen. Regelmatig worden daarbij onderzoeksmethodes gebruikt die de politie niet of alleen onder strenge voorwaarden zou mogen gebruiken, zoals afluisteren, onder valse voorwendsels het huis binnendringen, of pseudokoop. De laatste jaren is er naast de politie een steeds verder uitdijende industrie ontstaan van beveiligorganisaties, bedrijfsrecherches en commerciële bureaus die werk doen dat vroeger voorbehouden was aan de politie.
Huub Schalken is plaatsvervangend korpschef van de politieregio Brabant Zuidoost. Schalken is een van de auteurs van de notitie van de Raad van Hoofdcommissarissen over de samenwerking van de politie met dergelijke bureaus. Hij geeft een aantal voorbeelden uit de praktijk.
Tekst 3
Plaatsvervangend korpschef Schalken werkt dus zelfs op het gebied van strafrechtelijke zaken samen met commerciële recherchebureaus. In de spreekkamer van Fif-33 aan de sjieke Mathenessersingel in Rotterdam spreken we met Raymond van den Bosch. Hij werkt in de binnendienst van het bureau. Van den Bosch heeft de particuliere onderzoekers Marlon en Marcel, die beiden in de buitendienst van FIF-33 werken, deze week op pad gestuurd.
Tekst 4
Bureau Fif-33 is dus geen lid van de brancheorganisatie. Arno de Jong, ex-commandant van een arrestatieteam in Amsterdam en nu directeur van een eigen recherchebureau, is bestúúrslid van die Vereniging van Particuliere Beveiligingsorganisaties, de VPB.
Tekst 5
Steeds meer beveiligings- en opsporingswerk, wat vroeger politiewerk was, wordt gedaan door commerciële bureaus. Op sommige terreinen van wetsovertredingen komt de politie er zelfs nauwelijks nog aan te pas. Tachtig tot negentig procent van de bedrijfsfraude in Nederland wordt niet onderzocht door de polítie maar door commerciële recherchebureaus.
Plaatsvervangend korpschef Schalken, die dit voor de Raad van Hoofdcommissarissen onderzocht, toont zich een fervent verdediger van deze vorm van privatisering van de politietaken.
Tekst 6
De privatiseringsgedachte blijkt zelfs doorgedrongen te zijn tot de Nederlandse politiecommissarissen. Ibo Buruma, hoogleraar strafrecht en strafprocesrecht aan de universiteit van Nijmegen is kritisch over deze opvattingen van de Raad van Hoofdcommissarissen.
Tekst 7
Marlon en Marcel van bureau FIF-33 uit Rotterdam laten zich door de ietwat vreemde manoeuvres van de werknemer die zij moeten volgen, niet van de wijs brengen.
Na zijn warme pleidooi voor zelfredzaamheid en weerbaarheid middels privatisering van politietaken ziet plaatsvervangend korpschef Schalken nog wel één groot probleem. Dat probleem is de kern van de smeekbede van de Nederlandse hoofdcommissarissen.
Tekst 8
De informatie-uitwisseling van de politie met de commerciële bureaus behelst ook de uiterst gevoelige en betrouwbare CID-informatie. Plaatsvervangend korpschef Schalken formuleert hier heel behoedzaam omdat hij weet dat dit een heel gevoelige materie is. Hoogleraar Buruma legt uit wat die CID-informatie precies inhoudt.
Tekst 9
We leggen de uitspraken van plaatsvervangend korpschef Schalken ook voor aan Hans van Duin, de voorzitter van de Nederlandse Politiebond. Van Duin is stomverbaasd.
Tekst 10
Delta 4 en Delta 2 keren onverrichterzake terug naar hun kantoor in Rotterdam. Morgen is er weer een dag.
De commerciële recherchebureaus gebruiken regelmatig ongeoorloofde methodes. Soms komt dat naar buiten. Dat was bijvoorbeeld het geval in 1994 toen bleek dat een oud-papier ophaler zijn klanten vooral zocht onder actiegroepen en progressieve organisaties in Amsterdam. Hij leverde het opgehaalde oud papier af bij recherchebureau in Vinkeveen die alle kopieën van notulen en brieven eruit viste en daarover keurige rapporten schreef voor een aantal multinationals.
En in de afgelopen weken vertelden particuliere rechercheurs ons sappige verhalen over creatieve methodes om aan de vraag van hun opdrachtgever te voldoen. Het argument van de beveiligingsbranche is dat deze ongeoorloofde praktijken van de bureaus vanzelf afgestraft worden doordat bureaus hun vergunning kwijtraken of doordat de rechtbank er korte metten mee maakt als eventueel een strafzaak volgt. Maar dat geldt alleen in die gevallen waar deze illegale opsporingsmethodes aan het licht komen. En zelfs in een rechtszaak wordt de eenmaal verkregen informatie door zo’n recherchebureau door de rechter alsnog witgewassen. Dat zegt Ibo Buruma, hoogleraar strafrecht en strafprocesrecht uit Nijmegen.
Tekst 11
Sinds de IRT-affaire en de commissie van Traa, waarbij illegale opsporingsmethoden van de politie werden onderzocht zijn deze methodes aan banden gelegd. Politierechercheurs zijn voorzichtiger geworden. Maar via een omweg worden zulke methodes nu toch weer door de rechter geaccepteerd.
Hans van Duin wijst de privatisering van politietaken principieel van de hand. Maar ook hij moet tot zijn spijt constateren dat de privatisering van de politie steeds verder om zich heen grijpt.