Argos
Dioxine in citruspulp ll
Argos over Braziliaanse citruspulp die met dioxine is verontreinigd. Het giftige afval, dat sinds april 1998 op diverse plaatsen in Nederland ligt opgeslagen, zal niet worden verbrand in een afvaloven met een speciaal filter, maar worden opgestookt in een (meer
vervuilende) elektriciteitscentrale.
Het programma is een vervolg op de uitzending van 'Argos' van 20-03-1998 en 17-04-1998 en bestaat voor een deel uit een herhaling van die uitzending, aangevuld met vraaggesprekken met:
- eerste surveillant-te-water Stift van de politie te water in Lelystad, die op 04-08-1998 uitrukte wegens stankoverlast, maar niet wist dat deze afkomstig was van met dioxine vervuild veevoeder;
- woordvoerder Den Hartog van het Productschap voor Diervoeder (telefonisch);
- woordvoerder Lehmann van het Elektriciteitsbedrijf Zuid-Holland;
- medewerker Schoevers van de Stichting Afval en Milieu die tevergeefs protest aantekende tegen de beslissing om de pulp in een elektriciteitscentrale te verbranden;
- milieuchemicus Kees Olie van de Universiteit van Amsterdam (telefonisch);
- SP-Kamerlid Poppe (telefonisch).
---------
Inleidende teksten, niet volledig:
Tekst 1
Gui Dillen, van de Antwerpse actiegroep ‘De pijp uit’ in de uitzending van Argos van april van dit jaar. Gui Dillen maakt zich zorgen om de uitstoot van dioxine door Belgische afvalverbranders. Dioxine die neerslaat op de weilanden in de omgeving van afvalverbranders, opgegeten wordt door koeien en vervolgens in de melk terecht komt.
Deze week praat de Tweede kamer over het ‘stappenplan dioxine’ waarin de regering uiteenzet hoe ze het dioxinegehalte in het vet van de Nederlanders zo laag mogelijk wil houden.
In april van dit jaar onthulde Argos een heel bijzondere andere manier waarop het giftige dioxine terecht kan komen in de melk, namelijk via het veevoer. Als gevolg van met dioxine verontreinigde citruspulp, een belangrijke grondstof voor veevoer, werd melk vervuild met deze giftige stof. Vandaag in Argos het vervolg op dat verhaal. Want sinds april van dit jaar ligt 40.000 ton met dioxine verontreinigde citruspulp weg te rotten op diverse locaties in Nederland. Argos onthult vandaag wat er met die pulp gaat gebeuren. Een zoektocht die uiteindelijk niet eindigt in een vuilverbrandingsoven of een reguliere stortplaats... nee, deze citruspulp wordt een dezer dagen opgestookt in een elektriciteitscentrale en gaat op die manier bijdragen aan de Nederlandse stroomvoorziening. Hoe veilig is deze ongebruikelijke verwerking van giftig afval?
Tekst 2
Verslaggeefster Annemiek van der Laan op de P.92, een schip van de waterpolitie Lelystad. Begin augustus veroorzaakte bijna 2.000 ton broeiende massa veevoer de politie en brandweer in Lelystad handenvol werk. Eigenaar van deze partij is het Meppelse bedrijf AMC. Dat bedrijf wist zich met het spul geen raad nadat het ministerie van landbouw in april van dit jaar een verbod uitvaardigde op het gebruik van dit veevoer. Waarom het ministerie van landbouw dat deed en op welke manier ze het gevaar van dit veevoer ontdekte kwam aan de orde in de uitzending van Argos van 17 april.
We herhalen nu een gedeelte van die uitzending.
Tekst 3
Woordvoerder Brouwers van de Nederlandse Zuivel Organisatie in Argos van 17 april van dit jaar. Door deze affaire is duidelijk geworden dat Nederland het op het gebied van melkcontroles behoorlijk laat afweten. We belden deze week opnieuw met de woordvoerder van het ministerie van landbouw. Daar wilde men verder geen commentaar geven omdat er volgens het ministerie sinds april geen nieuwe ontwikkelingen zijn. De woordvoering is in handen van het ministerie van Volksgezondheid, zo zei men. Maar ook het ministerie van Volksgezondheid wil voor de microfoon niet ingaan op onze vragen over wat te doen met de verontreinigde citruspulp. Want, zo zegt een woordvoerder, er is niets aan de hand en het ministerie heeft derhalve ook niets te melden. Het ministerie van VWS heeft wel opdracht gegeven aan het RIVM, het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, om de monsters die dit instituut vanaf oktober vorig jaar genomen heeft versneld te onderzoeken. Oorspronkelijk was men van plan dat onderzoek pas aan het eind van dit jaar te starten. Dat onderzoek wordt geleid door Djiem Liem. Onderzoeker Liem was verrast door het dioxinegehalte dat in die melkmonsters bleek te zitten.
Tekst 4
U luistert naar radio 1, VPRO aan de Amstel, het programma Argos, vandaag over rondzwervende citruspulp en veevoeder die met dioxine verontreinigd zijn. Op de P.92, een schip van de waterpolitie in Lelystad, vertelt politieman Stift over de vondst van drie duwbakken gevuld met broeiend en stinkend veevoer. Dat gebeurde afgelopen augustus op het IJsselmeer.
Tekst 5
Onder begeleiding van de brandweer die zich op last van de arbeidsinspectie in beschermende kleding moest hullen werd de stinkende massa veevoer in augustus vervoerd naar Rotterdam.
In totaal heeft Nederland 180.000 ton citruspulp ingevoerd. Het grootste deel daarvan is verwerkt in veevoer en uiteindelijk gewoon in de melk terecht gekomen. 40.000 ton, waarvan de partij die bij Lelystad lag een onderdeel is, moet op een of andere manier opgeruimd worden. Een probleem dat opgelost moet worden door het Productschap Diervoeder, de brancheorganisatie van de veevoeder productiebedrijven. Voor de veevoederbedrijven betekent dit een strop van ongeveer tien miljoen gulden. Dat vertelt ons woordvoerder Den Hartog van het productschap. Na lang zoeken kwam het productschap tot een originele oplossing van het probleem van de stinkende citruspulp.
Tekst 6
Woordvoerder Den Hartog van het productschap diervoeder. Hij wil niet zeggen hoeveel hij aan het EZH moet betalen. Een woordvoerder van de Afvalverbranding Rijnmond, de AVR, bevestigt tegenover ons dat zij ook onderhandeld hebben met het productschap diervoeder over verbranding van de citruspulp en het veevoer. Dat is niet doorgegaan vanwege de voorwaarden die aan die verbranding gesteld worden en vanwege de prijs, zo krijgen we bij de AVR te horen. Gisterenmiddag was er bij de AVR geen woordvoerder meer beschikbaar die ons iets kon vertellen over die speciale voorwaarden. We gaan naar het elektriciteitsbedrijf Zuid Holland, het EZH. Daar ligt al 1200 ton citruspulp te wachten op verbranding. Dat de EZH zijn centrale met behalve met steenkool ook met afval stookt is mogelijk dankzij een regeling van het ministerie van VROM. Die regeling maakt het mogelijk dat de elektriciteitscentrales 10% andere grondstoffen mogen verstoken, zoals hout, tuinafval, restproducten uit de chemische industrieën en nu dus ook citruspulp die verontreinigd is met dioxine. Woordvoerder Lehman van de Elektriciteitscentrale Zuid Holland.
Tekst 7
Woordvoerder Lehman van het EZH. Deze week schreef de Milieudienst Rijnmond een positief advies voor een gedoogvergunning zodat het EZH met de verbranding kan beginnen. Gedeputeerde Staten gaat deze vergunning een dezer dagen hoogstwaarschijnlijk goedkeuren, zo bevestigt een woordvoerder tegenover ons. Het voordeel van een gedoogvergunning is dat de inspraakprocedures een stuk korter zijn, aldus de woordvoerder van de Milieudienst Rijnmond. Dat heeft Arne Schoevers van de Stichting Afval en Milieu gemerkt. Hij kreeg precies een dag om te reageren op de vergunningaanvraag. Hij protesteerde, maar tevergeefs, de gedoogvergunning komt er waarschijnlijk toch. Schoevers zal daartegen in beroep gaan bij de Raad van State.
Tekst 8
Arne Schoevers van de Stichting Afval en Milieu.
Het lijkt een vreemde zaak. Terwijl de afvalverbrandingsovens sinds de Lickebaert-affaire in 1989 voor bijna 2 miljard gulden verbouwd zijn juist ter voorkoming van de uitstoot van dioxine gaan nu de elektriciteitscentrales afval verbranden. Terwijl die centrales niet over die nieuwe, gespecialiseerde rookgasfilters beschikken.
We leggen de rapporten van het EZH, die Arne Schoevers opgevraagd heeft, voor aan een onafhankelijke deskundige. Kees Olie. Hij is universitair hoofddocent aan de Universiteit van Amsterdam, en werkt bij het laboratorium van milieu en toxicologische chemie. Olie is niet onder de indruk van de rapporten. Ook niet van het standpunt van het elektriciteitsbedrijf, dat er geen dioxine in het milieu kan komen omdat de verbranding plaats vindt bij zeer hoge temperaturen.
Tekst 9
Kees Olie, van de universiteit van Amsterdam. Aanstaande woensdag praat de Tweede kamer over het stappenplan dioxine. Waarschijnlijk is in de elektriciteitscentrale Zuid Holland de verbranding van citruspulp dan net een paar dagen aan de gang. We leggen deze gang van zaken voor aan Remi Poppe, milieuwoordvoeder voor de Socialistische Partij in de Tweede kamer. En bovendien vragen we hem een reactie op het feit dat de dioxineverontreiniging van het veevoer niet door Nederland zelf ontdekt is. Remi Poppe.