Argos
Reconstructie van de dood van moeder en dochter Dongo
Argos reconstrueert de dood van een 69-jarige vrouw en haar 40-jarige verstandelijk gehandicapte dochter op kerstavond vorig jaar. Waarom verkoos de moeder weloverwogen om zichzelf en haar kind van het leven te beroven? Een verhaal over het leven van een strijdbare vrouw die vocht voor een betere behandeling van zwakzinnigen. Een leven vol procedures tegen inrichtingen, medici en de overheid. Maar ook een verhaal van een moeder die haar dochter niet kon loslaten.
---------
Inleidende teksten:
Tekst 1
Ze stierven moederziel alleen. Dominee Wabeke vertelt over de dood van moeder en dochter Loek en Els Dongo. De 69-jarige Loek Dongo was haar vriendin. Op Kerstavond vorig jaar maakte Dongo een einde aan het leven van haarzelf en van haar verstandelijk gehandicapte 40-jarige dochter. De politie vond de twee lichamen pas drie dagen later, liggend in hun bed.
Fragment - afscheidsbrief
"Ik heb 16 jaar voor niets gevochten. Mijn grootste angst was dan ook dat ik Elsje zou moeten achterlaten. Waar het mij niet gelukt is mijn kind te beschermen zal een ander dat niet eens hoeven te proberen. Er bleef slechts één alternatief over. Haar laten inslapen.
Daar het leven voor mij als gevolg van oorsuizingen ondraaglijk is geworden, ik daardoor niet meer in staat ben Elsje zo goed mogelijk te verzorgen, heb ik haar in mijn armen voor goed laten inslapen."
Tekst 2
Een fragment uit de afscheidsbrief die dominee Wabeke per post ontving. Haar vriendin kon niet anders. Dat weet Wabeke zeker.
Tekst 3
Loek Dongo zorgde in haar eentje voor haar dubbel gehandicapte dochter. Ze was enkele jaren na de geboorte van Els gescheiden van haar man, die in 1978 overleed. Als alleenstaande moeder moest Loek Dongo zelf een inkomen verdienen. Ze werkte als schoolarts.
Argos reconstrueert de dood van moeder en dochter. Wat bezielde Loek Dongo? Wie was zij?
Argos over de angst en de strijdbaarheid van een ouder van een verstandelijk gehandicapt kind. Over leven en dood van Loek en Els Dongo.
Tekst 4
Dochter Els Dongo leefde de laatste tien jaar van haar leven overdag in De Bussenkamp, een dagactiviteitencentrum voor verstandelijk gehandicapten. En dat ging goed, zo erkent ook Loek Dongo in haar afscheidsbrief:
Fragment over De Bussenkamp
"Dankzij een enorme inspanning mijnerzijds en met behulp van het dagverblijf "De Bussenkamp" heeft Els gelukkig nog een aantal heerlijke jaren gehad. Nadat ik haar eind 1986 als een psychisch wrak uit 's Heerenloo heb gehaald."
Tekst 5
's Heerenloo is een van de inrichtingen, waar Els voor 1986 verbleef. Een van de inrichtingen, waar volgens moeder Loek Dongo Els jarenlang werd verwaarloosd. Een van die inrichtingen in de zwakzinnigenzorg waartegen ze jarenlang een verbeten strijd voerde. Een gevecht waarvan ze haar levenswerk heeft gemaakt. Een levenswerk, vol brieven, klachten en procedures. Soms haalde ze daarmee de publiciteit. Daarom kunt U in het volgende fragment haar werkelijke stem horen, zoals die klonk op 7 maart 1986 klonk in het AVRO-televisieprogramma van Karel van de Graaf. Ze vertelde daar over de slechte behandeling van dochter Els in de inrichting 's Koonings Jaght in Schaarsbergen, waar Els van 1969 tot 1980 woonde.
Tekst 6
Buurvrouw Frea Schol kwam in die tijd regelmatig over de vloer bij moeder en dochter Dongo. Ze paste op, als Loek Dongo weg moest. Zij zag met eigen ogen dat Els soms met verwondingen thuis kwam uit inrichting 's Koonings Jaght.
Tekst 7
Renee van Leyden is een kennis van Loek Dongo. Ze was moeder van de zwaar gehandicapte Aernout, totdat hij vorig jaar februari hij op 35-jarige leeftijd stierf. Ze vertelt wat haar overkwam, toen zij haar zoon in 1972 naar 's Koonings Jaght bracht.
Tekst 8
Renee van Leijden kende Loek Dongo al van vroeger. Door 's Koonings Jaght kwam ze haar opnieuw tegen. Ze kon zich goed herkennen in de klachten die Dongo over de inrichting had.
Tekst 9
De vechtlust van Loek Dongo was niet helemaal tevergeefs. Het Medisch Tuchtcollege verklaarde na een jarenlange procedure haar klacht over 's Koonings Jacht gegrond. De betrokken arts en de inspecteur voor de Geestelijke Volksgezondheid werden beiden berispt. Bovendien moest de inrichting een smartengeld van 50.000 betalen.
In 1980 verhuisde Els naar de inrichting 's Heerenloo-Lozenoord in Ermelo. Ook hier kreeg Loek Dongo conflicten. Ze diende tevergeefs een klacht in tegen het medisch hoofd van de inrichting, de arts Schuckinck Kool. Die kan zich de zaak nog goed herinneren.
Tekst 10
De zwakzinnigenzorg was in de jaren zeventig en tachtig niet gewend aan mondige ouders, zo erkent medisch hoofd Schuckinck Kool nu. In 1984 liepen de conflicten tussen de inrichting 's Heerenloo en Loek Dongo zelfs zo hoog op dat de directeur Els dreigde uit te schrijven.
Tekst 11
Loek Dongo bestookte de afgelopen 17 jaar de ene instantie na de andere met brieven, klachten en procedures: van de geneeskundige inspectie en het Medisch Tuchtcollege tot het ministerie en de Nationale Ombudsman. Ook al is ze zelf arts, ze is vooral gebeten op de collega-medici. Zeker als die haar verwijten dat ze de ernstige handicap van haar dochter nooit heeft verwerkt. En dat is wel begrijpelijk, vindt dominee Wabeke, vriendin van Loek Dongo. Zij legt uit dat Els niet gehandicapt is geboren.
Tekst 12 - LIVE BREAK
Loek Dongo werd door velen gezien als een lastige vrouw, zegt vriendin dominee Wabeke. Maar tegelijkertijd doorbrak ze de vermolmde structuren van de zwakzinnigenzorg.
U luistert naar radio 1, VPRO vrijdag, het programma Argos. Vandaag een reconstructie van de dood van een 69-jarige mevrouw Dongo en haar 40-jarige verstandelijk gehandicapte dochter op kerstavond vorig jaar. Een verhaal over het leven van een strijdbare vrouw die vocht voor betere behandeling van zwakzinnigen. Beter leven voor haar dochter Els. De laatste tien jaar van haar leven bracht Els overdag door in het dagactiviteitencentrum 'De Bussenkamp'.
Tekst 13
Het ging goed met Els in de dagopvang van 'De Bussenkamp'; eindelijk na alle slechte ervaringen in de eerdere instellingen. Daarom is de beslissing van mevrouw Dongo om haarzelf en haar dochter om het leven te brengen, moeilijk te accepteren, zegt Hubert Boers, hoofd van 'De Bussenkamp'.
Tekst 14
Mevrouw Feyen geeft haar zoon Steeve een nachtzoen. Steeve is 30 jaar maar functioneert als een baby van 9 maanden, hij is verstandelijk en lichamelijk gehandicapt. Overdag is hij in een dagverblijf en hij woont sinds 1,5 jaar in een gezinsvervangend tehuis. Maar daar is Steeve niet vaak. Zijn moeder is ontevreden over de zorg die Steeve daar krijgt. Ze neemt hem regelmatig een paar dagen mee naar huis.
Vroeger woonde Steeve in diverse inrichtingen, maar ook daarover had zijn moeder klachten, klachten over de medische verzorging.
Tekst 15
Mevrouw Feyen heeft dezelfde angst als Loek Dongo, de angst om haar gehandicapte kind na haar dood achter te laten. Daarin verschilde mevrouw Dongo niet van andere moeders. Maar volgens de heer Vette, die als directeur van de inrichting 's Heerenloo tien jaar geleden veelvuldig met mevrouw Dongo te maken heeft gehad, was ze toch anders.
Tekst 16
Psychische hulp voor Loek Dongo had moeder en dochter misschien kunnen redden, denkt ex-directeur Vette van 's Heerenloo. Dominee Wabeke, Loek Dongo's beste vriendin, is het daar niet mee eens. Ze respecteert de beslissing van haar vriendin.