Argos
Tweedeling in de samenleving
De bezuinigingen op tal van collectieve voorzieningen komen bij mensen met een laag inkomen hard aan. Want niet voor iedereen is het weggelegd om dan maar zelf een rechtsbijstandsverzekering, een extra schoolbijdrage, studiefinanciering of een particuliere bewakingsdienst te betalen. Argos vandaag over de keuze tussen een slecht gebit of een goede school. Over solidariteit die steeds meer verwordt tot het recht van de sterkste.
----------
logboek
Marwil Straat, Irene Houthuijs en Elles de Bruin op zoek naar voorbeelden van de toenemende tweedeling van de samenleving. Als je genoeg geld hebt kun je je zelf goed verzorgen, ben je afhankelijk van een uitkering of minimuminkomen, dan moet je kiezen tussen verzorging van je gebit of een nieuwe winterjas.
Alleenstaande oudere vrouwen worden steeds armer, bijstandsmoeders, uitkeringstrekkers krijgen het steeds zwaarder. De zogenaamde 'risicogroepen.' Ze zitten vast in hun slechte financiële situatie, komen er niet meer uit en moeten steeds meer inleveren. Huren gaan omhoog, huursubsidies omlaag en ga zo maar door.
Aan de andere kant zie je in een dure villawijk dat ze daar een privé bewakingsdienst instellen, om zich af te schermen tegen het armoedige 'gevaar' van buiten. De bewoners van deze wijk zitten er verder niet zo mee.
Irene Houthuijs in gesprek met de heer Wagenaar. Hij is ontslagen en heeft een procedure aangespannen om zijn gelijk te krijgen. Maar eerst wilde zijn advocaat geld zien. En eigenlijk heeft de heer Wagenaar dat geld helemaal niet. Hij kan geen rechtsbijstand betalen. En is dus onmondig omdat hij weinig geld heeft.
Frank Hendriks, Directeur Bureau voor Rechtshulp in Arnhem, vertelt: 'Per 1 januari '94' is er veel veranderd. Eigen bijdragen zijn fors omhoog gegaan. Ergens tussen de 110 en de 1300 gulden. Vooral de alleenstaanden moeten veel meer betalen. Om deze reden haken er veel mensen af. Spannen geen procedure aan, dus krijgen niet waar ze mogelijk wel recht op hebben.
Gevolgen voor dit alles is volgens jurist de heer Oude-Embrink dat de laagstbetaalden hun recht niet meer kunnen halen. Een rechtsbijstandsverzekering is voor mensen met een laag inkomen niet te betalen. Het ligt zo rond de 150 gulden per jaar en dat is voor iemand met een minimaal budget niet meer te betalen. De jurist signaleert dat er steeds vaker verwacht wordt dat ze zich voor van alles en nog wat bijverzekeren. Het is voor de minima niet meer te betalen.
Op een Montessorischool in Amsterdam (Buitenveldert) is er een ouderbijdrage ingevoerd. Tussen de 450 gulden en 800 gulden per jaar. Van dit geld doet de school extra dingen. Volgens een van de leerkrachten daar kan 'iedereen' dit wel betalen. 'Het heeft te maken met de keuzes die je maakt. Als ze er dat niet voor over hebben kunnen ze bij een openbare school terecht.' De bijdrage is overigens verplicht.
Nog even Oude-Embrink: 'Jammer dat dit soort keuzes gemaakt moeten worden. Zijn mensen die al moeite hebben met eigen bijdrage van 50 gulden. En wat gebeurt er straks met de zestienjarigen?' vraagt hij zich af. 'Want dan gaat die eigen bijdrage heel fors omhoog.' Hij signaleert dat er nu al kinderen van zestien om deze reden toch maar zo veel mogelijk moeten gaan werken. Hij vreest voor toename van tweedeling. Ziet ook dat de beter gesitueerden zich afkeren van de 'armen'. In de jaren zestig en zeventig was dit taboe. Toen hoorde solidariteit er bij. Die is nu ver te zoeken.
-----------
Inleidende teksten:
Tekst 1
Veiligheid is te koop voor deze bewoner van het sjieke Van Stolkpark in Den Haag. Net zoals goed onderwijs en verantwoorde juridische bijstand. Voor wie geld heeft is alles te koop.
De overheid bezuinigt steeds meer op de goed geregelde collectieve voorzieningen van onze verzorgingsstaat. Uitkeringen gaan omlaag, subsidies verdwijnen en overheidstaken worden afgestoten. De burger is voortaan zelf verantwoordelijk, luidt het nieuwe credo.
De welgestelden in onze samenleving kunnen al die bezuinigingen op bijvoorbeeld gezondheidszorg en onderwijs gemakkelijk opvangen. Maar bij mensen met weinig geld komen de vele bezuinigingen hard aan. Want niet voor iedereen is het weggelegd om zelf rechtshulp, extra schoolgeld of een particuliere bewakingsdienst te betalen.
Argos gaat vandaag over de toenemende tweedeling in de samenleving. Over de keuze tussen een slecht gebit of een goede school. Over solidariteit die steeds meer verwordt tot het recht van de sterkste.
In de studio zit Gerard Ouden Engbrink. Hij is socioloog en tevens hoofd van de Sociaal wetenschappelijke afdeling van de Sociale Dienst in Rotterdam. Hij doet samen met zijn medewerkers onderzoek naar maatschappelijke problemen in de samenleving....bv onderzoek gedaan naar de omvang van armoede in Rotterdam.
Meneer Ouden Engbrink, goeiemorgen....Tweedeling in de samenleving....die tweedeling ziet u dagelijks toenemen?