De Laatste Reis van Mekonen

transcriptie

Argos NPO radio1
12 september 2015

Een reportage van Huub Jaspers & Sanne Terlingen

 

 

De laatste reis van Kahsay Mekonen

Transcript Argos 12 september 2015

 *** START TRANSCRIPTIE***

Bumper: 

NPO Radio 1, Argos, onderzoeksjournalistiek van de VARA, HUMAN en de VPRO. Max van Weezel.

 

Presentator Max van Weezel: 

Goedemiddag en welkom bij Argos, uw onderzoeksprogramma op NPO Radio 1. Een onderwerp vandaag in Argos: de tragische dood van een vluchteling uit Eritrea. Het onderzoek daarnaar deden we samen met het magazine OneWorld en met het Duitse Radio Bremen. Want Bremen is de plaats waar Kahsay Mekonen dood werd aangetroffen. Gisteravond besteedde de televisie in Bremen er aandacht aan. 

 

Duitstalig Fragment ‘Buten un Binnen’, 11 september 2015:

Ein Flüchtling aus Eritrea hängt tot an einem Baum mitten im Bremer Bürgerpark. Für die

Behörden ein klarer Fall: Selbstmord. Aber ist das wirklich so eindeutig. Die Anwältin des Opfers sieht das ganz anders. Ihr Mandat wohnte in den Niederlanden. Seinem Asylantrag wurde stattgegeben. Warum sollte er nach Deutschland reisen, um sich umzubringen? Sie wirft der Polizei schlampige Ermittlungsarbeit vor. Zusammen mit den holländischen Medien Argos und OneWorld hat sich unsere Reporterin Hanna Möllers auf Spurensuche begeben und ist dabei auf brisante Ungereimtheiten gestoßen. 

 

Max van Weezel:

Ja, Argos heet Argos dus in het Duits. U hoorde de aankondiging van de reportage van Hanna

Möllers die gisteravond op de Duitse televisie werd uitgezonden. Möllers deed samen Sanne Terlingen van OneWorld en Argos-redacteur Huub Jaspers meer dan een jaar onderzoek naar deze zaak. En dat leverde het volgende radioverslag op. 

 

Begintune Argos 

 

Familielid Tarreke Tuquabo:

Ik heb geen idee waarom hij naar Duitsland kon reizen. Dus voor mij is het een raadsel. En ik kan ook niemand vragen eigenlijk. Ik ken niemand in Duitsland. Ik weet niks.

 

Advocaat Leonie Sinoo:

Ik werd gebeld door iemand uit Eritrea, een Nederlandssprekend persoon. Die vroeg mij of ik de advocaat was van meneer Mekonen, en nadat ik dat bevestigd had, deelde hij me mede dat meneer Mekonen was overleden.

                                     

Coördinator Vluchtelingenwerk Diete Touwen:

We hebben gehoord, in januari, dat hij dood is aangetroffen in Bremen. En dat de politie vrij snel uitging van zelfmoord. Wat er echt met hem is gebeurd, dat vraag ik me ook nog steeds af.

 

Forensisch patholoog Frank van de Goot:

Dit is het Obduktionsprotokoll zoals dat zo mooi heet in het Duits. Er wordt hier gesproken over een injectieplaats. Met een pleister erop ook. Dus er is of bloed afgenomen of er is iets geïnjecteerd. Een van beiden. Maar ik ben wel nieuwsgierig waar die man dan geweest is.

Iemand heeft daar dus iets ingestoken.

 

Einde begintune. Start beginmuziek.          

                                                                                                 

Presentator Argos (Kees van den Bosch): 

Frank van de Goot, forensisch patholoog. Hij bekijkt voor ons het rapport over de autopsie van het lichaam van Kahsay Mekonen. Mekonen is een 47-jarige vluchteling uit Eritrea, die in de herfst van 2013 naar Nederland komt en een verblijfsvergunning krijgt. Vlak voor kerst verdwijnt hij spoorloos. Twee weken later, op 5 januari 2014, wordt hij gevonden in een park in Bremen. Dood, hangend aan een boom. De Duitse politie concludeert meteen: zelfmoord. Maar Van de Goot vindt in het autopsierapport details die hem de wenkbrauwen doen fronsen. 

 

Frank van de Goot:

Ik vrees dat deze man vrij snel ingezet is op zelfdoding. Ja, en dan wordt niet meer het onderste uit de kan gehaald met de opsporingstechnieken.

 

Presentator Argos:

Uit de spullen die bij zijn lichaam worden gevonden, blijkt iets raadselachtigs. Mekonen is in de week voorafgaand aan zijn dood heel Duitsland doorgereisd. Hij vertrekt eerst met de trein naar Berlijn. Vervolgens doet hij Braunschweig, Hannover en Bremen aan. 

Van de Goot is niet de enige die vraagtekens zet bij de conclusie dat Mekonen zichzelf van het leven heeft beroofd. Ook Tarreke Tuquabo, contactpersoon in Nederland voor de familie van Mekonen, vraagt zich anderhalf jaar na diens dood nog steeds af wat er met hem is gebeurd.

 

Tarreke Tuquabo:

Je ziet dat deze persoon op 21 december met opzet, met een doel naar Duitsland is gegaan. Wat is het doel? Dat is dus een vraagteken. Als hij zelfmoord zou plegen, dan zou hij het ook gelijk in Nederland kunnen doen.

                                                   

Presentator Argos:

Volgens medische onderzoeken, die in opdracht van de IND, de Immigratie- en

Naturalisatiedienst, werden uitgevoerd, had Mekonen geen psychische klachten. Hij was niet depressief. 

Medewerkers van het asielzoekerscentrum in Leersum, waar hij woonde, maken wel vaker mee dat asielzoekers zelfmoord plegen. Maar dan gaat het meestal om mensen die zijn uitgeprocedeerd, zo leggen zij ons uit. 

Diete Touwen is medewerker van Vluchtelingenwerk in Leersum. Zij noemt de zelfmoord van Mekonen onlogisch:

 

Diete Touwen:

Want deze man had alles om voor te leven. Hij had een asielvergunning en een toekomstperspectief om zijn gezin hiernaartoe te halen.

 

Presentator Argos:

Het dossier-Mekonen roept veel vragen op. Die leggen we voor aan het Openbaar Ministerie en de politie in Utrecht. En ook aan de officier van justitie in Bremen, Frank Passade.

 

Officier van Justitie Frank Passade: 

Dass er konkret bedroht wird, ist uns in dieser Form nicht bekannt.

 

 

Presentator Argos:

Wist de officier in Bremen van de aangifte die een vriend van Mekonen deed bij de politie in Utrecht? Waarom heeft het Nederlandse Openbaar Ministerie niet aan de Duitse collega’s doorgegeven dat Mekonen door andere Eritreeërs werd bedreigd? Wat is er gebeurd met de aanwijzingen dat hij onder druk stond van mensensmokkelaars en misschien zelfs orgaanhandelaren? 

Argos over de laatste reis van Kahsay Mekonen.

 

Muziek 

 

Reportage Bremen:

Voetstappen. Stemmen.

Sanne Terlingen: We lopen behoorlijk diep het park in.

Huub Jaspers: Een redelijk groot park. In het centrum van Bremen. Het is kaal. Het is koud. Het is januari. En zo ongeveer zal het er hier ook uitgezien hebben een jaar geleden. Het was ook begin januari.

En we hebben een gids bij ons. Een mevrouw die niet met de stem op de radio wil. Zij was hier aan het joggen en zij vond hier Kahsay Mekonen hangend aan een boom. En zij wijst ons nu de plek aan.

                                                                                                                                                 

Presentator Argos:

Het is januari 2015. Onze verslaggevers Sanne Terlingen en Huub Jaspers zijn samen met de Duitse televisiecollega Hanna Möllers in het Burgerpark in Bremen op zoek naar de plaats waar het lichaam van Kahsay Mekonen een jaar eerder is gevonden.

 

Reportage Bremen:

Huub Jaspers: We lopen nu echt het struikgewas in. Hier zijn inderdaad wel wat dikkere takken. 

Ze vond het merkwaardig, toen ze dichterbij ging kijken, dat de man rechtop stond. Dus daarom had ze ook in eerste instantie gedacht dat er iemand stond te plassen. Toen is ze met haar vriend teruggelopen. En toen zagen ze dat hij opgehangen was aan een tak in deze boom hier. Ze hebben toen de politie gebeld en de politie die zei eigenlijk meteen: Dit was duidelijk. Dit is zelfmoord. Dat gebeurt vaker vlak na nieuwjaar, deze tijd van het jaar. Ze heeft een verklaring afgelegd bij de politie toen hier ter plaatse. Die hebben wat aantekeningen gemaakt en daarna heeft ze er helemaal niets meer over gehoord. Niet van de politie. Ze heeft nog opgelet, of het misschien in de media hier, in de plaatselijke krant, gestaan heeft. Ook dat niet.  Het was natuurlijk een gruwelijke ontdekking en ze zegt: het heeft ook een tijdje gekost voordat ik dat beeld kwijt was van die man die daar aan die riem aan die boom hing.

 

Presentator Argos: 

De boom heeft laaghangende takken en is dichtbegroeid met naalden, ook in de winter. Als de verslaggevers dichterbij komen, doen ze een lugubere ontdekking.

 

Reportage Bremen: 

Sanne Terlingen: Aan de tak hangt nog iets zwarts.

Huub Jaspers: Dat is de riem. We hebben hier de foto. Dat is het stukje riem waar hij zich aan opgehangen heeft.

Sanne Terlingen: Hebben ze hem eraf gesneden? En dat ding gewoon laten hangen. 

Huub Jaspers: Ze hebben dat stukje riem niet eens eraf gehaald, ze hebben hem eraf gesneden. Ja, dat is echt de riem. Kijk hier twee witte naden, zwarte riem. Ik heb hem net losgemaakt. We hebben het stukje riem hier nou. Een stukje van een centimeter of dertig, denk ik.

Sanne Terlingen: Hadden ze daar ook sporen op kunnen ontdekken, vingerafdrukken of wat dan ook? Als ze het meteen mee hadden genomen?

Huub Jaspers: Nu zitten mijn vingerafdrukken erop, maar ik neem aan dat als je dit zou onderzoeken dat je, als er andere vingerafdrukken op waren, dat je dat had kunnen zien ja.

Juist bij die knoop. [Vervolg in het Duits]

Gerade beim Knoten hätte man doch möglicherweise auch Fingerabdrücke finden können. 

Hanna Möllers: Ja, 

Huub Jaspers: Jetzt werde meine drauf sein.

Hanna Möllers: Ja, das stimmt, absolut. Das ist schon ziemlich makaber, dass die das nicht abgeschnitten haben. Das macht so den Eindruck, zack weg.

 

Muziek

 

Presentator Argos:

Ons onderzoek naar het mysterieuze overlijden van Kahsay Mekonen begint vijf dagen nadat diens lichaam is gevonden in Bremen. We worden benaderd door zijn asieladvocaat Leonie Sinoo.

 

Leonie Sinoo: 

Dat was begin januari 2014. Ik werd gebeld door iemand uit Eritrea, een Nederlandssprekend persoon. Die vroeg mij of ik de advocaat was van meneer Mekonen, en nadat ik dat bevestigd had, deelde hij me mede dat meneer Mekonen was overleden. Ik dacht meteen dat hij om het leven was gebracht.

Huub Jaspers: Waarom?

Leonie Sinoo: Omdat ik wist dat hij geen zelfmoord zou hebben gepleegd. Ik denk dat sommige mensen wel zelfmoord plegen als ze geen uitweg zien, maar ik denk niet dat daar in het geval van meneer Mekonen sprake van is geweest.

Sanne Terlingen: Wie is Kahsay Mekonen?

Leonie Sinoo: Hij is afkomstig uit Eritrea. In 2013 is hij naar Nederland gekomen. Hij heeft de asielprocedure doorlopen. Hij heeft net zoals veel andere asielzoekers afkomstig uit Eritrea een moeizame reis doormaakt door Afrika. Van Libië overgestoken met de boot op illegale wijze naar Italië, waar hij is aangekomen. En van Italië is hij verder gereisd.        

 

Presentator Argos:

Mekonen is een van de vele duizenden Eritreeërs die sinds 2013 naar Nederland zijn gevlucht. Daar hebben ze alle reden toe. Dat vertelt Mirjam van Reisen, hoogleraar aan de Universiteit Tilburg en gespecialiseerd in mensenhandel vanuit Eritrea.

 

Professor Mirjam van Reisen: 

De mensenrechtenschendingen in Eritrea zijn echt niet vergelijkbaar met enig ander land. We spreken soms ook wel als een openluchtgevangenis over Eritrea. Ja, het verhaal van Mekonen laat het ook heel goed zien. Mensen worden opgepakt zonder dat ze weten waarom. Als hun kinderen vluchten dan moeten ouders daarvoor betalen als straf. Mensen worden ook in het buitenland gevolgd. Als ze dan geen speciale soort van belasting betalen worden de mensen in Eritrea ook gestraft. Daarnaast heb je dan dus die militaire dienstplicht die eigenlijk een soort van slavenkampen zijn. Mensen doen gewoon onbetaald arbeid, verplicht. En die is oneindig.

Dus dat betekent dat mensen ook geen uitzicht hebben om op gegeven moment wel in een beter leven te kunnen komen.

 

Leonie Sinoo:

Er werd dus vrij snel een vluchtelingenstatus verleend aan meneer Mekonen op grond van de algehele slechte situatie in Eritrea. Hij was gewoon heel erg blij, opgelucht dat hij in Nederland mocht blijven. 

 

Presentator Argos:

Advocaat Leonie Sinoo. Zij ontmoette Kahsay Mekonen tijdens zijn asielprocedure meerdere keren. 

 

Leonie Sinoo:

[Geblader in stukken]

Huub Jaspers: Voor ons op tafel ligt het hele dossier nog, in een map, netjes geordend.  Leonie Sinoo: Ik heb hem voor het laatst gezien op 5 november in mijn kantoor. Dat was enkele weken nadat de verblijfsvergunning aan hem was verleend. 

Huub Jaspers: En waarom was hij toen nog hier?

Leonie Sinoo: Nou, toen hebben we gesproken over de voorwaarden voor gezinshereniging. En ja, verder hadden we nog even wat grapjes gemaakt over dat hij dan hier in Nederland zou gaan wonen en dat zijn kinderen dan waarschijnlijk wel Nederlands zouden gaan spreken en dat hij dat ook moest gaan leren. Hij glimlachte wel, maar ik had wel het idee dat hem iets dwarszat. En ik weet dat dus eigenlijk aan het feit dat zijn vrouw en kinderen er nog niet waren. Ik merkte wel dat hij niet helemaal totaal opgelucht of vrolijk was. Hij kwam wel een beetje gespannen nog over, inderdaad ja.

Huub Jaspers: Maakte hij zich daar grote zorgen over? 

Leonie Sinoo: Nee, want ik had hem uitgelegd dat dat naar alle waarschijnlijkheid geen

probleem zou opleveren. Er was voor hem denk ik geen reden om niet op mijn verklaring af te gaan.      

 

Muziek 

 

Tarreke Tuquabo:

Het was precies op oudejaarswisseling, midden in de nacht, terwijl mensen met vuurwerk bezig waren, kregen wij een telefoontje van de broer.

 

Presentator Argos:

Tarreke Tuquabo en zijn vrouw zijn verre familie van Kahsay Mekonen. Hij wordt vanuit het buitenland gebeld door een broer van Mekonen. Die kan hem al een paar dagen niet bereiken en maakt zich zorgen. Tuquabo probeert Kahsay ook te bellen, maar krijgt geen gehoor. Dan hoort hij via de Eritrese gemeenschap in Nederland dat een vriend van Kahsay hem als vermist heeft opgegeven bij de politie in Utrecht. Op 8 januari ontvangt Tuquabo een e-mail van de politie in Bremen.

 

Citaat uit e-mail van politie Bremen: 

“Het spijt me dat ik u moet informeren dat de neef van uw vrouw zelfmoord heeft gepleegd. Hij is voor het laatst levend gezien op de ochtend van 26 december 2013. Hij was per trein onderweg van Hannover naar Bremen. (…) Het onderzoek van de recherche gaf geen indicatie voor de betrokkenheid van een derde partij bij het overlijden van de heer Mekonen. (…) Wilt u de toegewezen begrafenisondernemer verzoeken om contact met mij op te nemen.”

 

Tarreke Tuquabo: 

Ik had op dat moment gedacht, samen met mijn vrouw besproken, dat hij beter hier in Nederland, naar Nederland moest komen. Daarvandaan zouden wij misschien iets kunnen doen, een inzamelingsactie bijvoorbeeld, om het stoffelijk overschot naar Eritrea te sturen.

Sanne Terlingen: Waarom wilden jullie dat lichaam naar Eritrea terugbrengen?

Tarreke Tuquabo: Om netjes gewoon afscheid te nemen. Dan is het voor de familieleden, voor zowel de kinderen, zijn vrouw en moeder dat ze afscheid hebben genomen, dat hij dan in ieder geval terug is.

 

Presentator Argos:

Tuquabo en zijn vrouw vragen Eritreeërs in Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Bremen om geld. Ze halen vijfduizend euro op om de repatriëring van het lichaam te bekostigen. Daarmee is de zaak voor Tuquabo niet afgedaan. Hij wil de familie vertellen wat er met Mekonen is gebeurd, maar de Duitse politie geeft maar summier antwoord op zijn vragen. Hij krijgt onder meer een A4’tje met de bevindingen van de lijkschouwing. En daar staat op dat er geen afweersporen of andere sporen van geweld zijn aangetroffen. Ook ontvangt hij een lijst van de kleding die Mekonen aan had. Opvallend is dat hij, hoewel het midden in de winter was, geen jas droeg en ook geen tas bij zich had. Hij was al meer dan een week van huis, maar zijn outfit was “schoon en ordentelijk”, zo vermeldt de politie. Toch ziet het Openbaar Ministerie in Duitsland geen reden voor nader onderzoek.

 

Staatssecretaris Fred Teeven (fragment uit televisieprogramma):

Interviewer Sven Kockelman: Over de nieuwste cijfers en over de maatregelen die hij wil is hier de staatssecretaris van veiligheid en Justitie, Hier is Fred Teeven.

Fred Teeven: Tot nu toe kwamen veel mensen wel uit Eritrea. Die hadden ook een vluchtverhaal. Bij deze aantallen, met deze omvang, is het wel heel erg belangrijk dat je dus kijkt of er geen sprake is van georganiseerde mensensmokkel. 

Sven Kockelman: Denkt u dat?

Fred Teeven: Ja, dat denk ik.

                                                                                     

Presentator Argos:

Het is mei 2014, vier maanden na de dood van Kahsay Mekonen. Staatssecretaris Teeven wordt op televisie geïnterviewd door Sven Kockelman over de toestroom van vluchtelingen uit Eritrea. 

 

Staatssecretaris Fred Teeven:

Het openbaar ministerie is bezig met een onderzoek samen met de marechaussee en de nationale politie, om in de volle breedte te kijken van wordt hier geopereerd in het kader van mensensmokkel? Hoe is de reisroute? Hoe is het reisverhaal? Hoe is de logistiek? Hoe reizen ze vanuit Afrika naar Zuid-Europa? En komen ze rechtstreeks, de verwachting is vanuit Italië, naar hier? Maar dat betekent dat je alle incidenten, alle gebeurtenissen die plaatsvinden, waar ergens in Nederland, of aan de grenzen, de indicatie is van mensensmokkel, dat je die signalen niet lokaal laat afdoen door de plaatselijke politie, maar dat je dat ook echt verzamelt.

 

Presentator Argos

Alle signalen van mensensmokkel moeten serieus worden genomen, aldus de staatssecretaris.

Maar wat gebeurt er met de signalen die medewerkers van het asielzoekerscentrum in Leersum doorgeven aan de politie in Utrecht? En met de fax die advocaat Leonie Sinoo stuurt naar zowel de politie in Utrecht als de autoriteiten in Bremen?  Met name een detail uit Sinoo’s betoog is opvallend. 

 

Citaat uit fax van Leonie Sinoo: 

“Vandaag heb ik gesproken met zijn vriend, die me vertelde dat Mekonen hem in december had verteld dat hij zich niet veilig voelde in het asielzoekerscentrum in Leersum. Meneer Mekonen vertelde (…) dat hij was bedreigd door zijn kamergenoten. Meneer Mekonen belde meerdere keren met zijn vriend, waarbij hij steeds zei dat deze personen hem bedreigden en dat zij wilden dat hij het asielzoekerscentrum zou verlaten. Mekonen vertelde dat hij de leiding van het asielzoekerscentrum ook hierover had geïnformeerd.”

 

Presentator Argos:

Ook de politie is er niet helemaal gerust op. Op 15 januari 2014 stuurt een rechercheur van de vreemdelingenpolitie in Utrecht een e-mail met een reeks vragen naar de collega’s in Bremen. Hij wil weten of Mekonen een afscheidsbrief bij zich had, en welke onderzoeken de Duitse politie precies heeft verricht. Ook vraagt hij:

 

Citaat uit e-mail van politie Utrecht:

“Is de politie in Bremen geïnformeerd dat Kahsay Mekonen als vermist werd opgegeven op 2 januari? Zijn er indicaties dat meneer Mekonen voorafgaand aan zijn dood ontmoetingen heeft gehad met andere personen in Bremen?”

 

Presentator Argos:

De vragen van de rechercheur uit Utrecht zijn indringend. Hij deelt echter niet alle informatie die bij de Nederlandse politie bekend is. Informatie bijvoorbeeld over de bedreiging van Mekonen voordat hij naar Duitsland vertrok. Informatie die wel degelijk bekend was bij de politie in Utrecht. Dat bevestigt een woordvoerder als we hem dit aan de telefoon voorleggen.

 

Citaat woordvoerder politie Utrecht: 

“We hebben een melding gekregen dat er gedonder was daar, in Leersum. Iemand had iemand anders met een fietsketting bedreigd.”

 

Presentator Argos:  

De politie doet verder niets met deze bedreiging.

 

Citaat woordvoerder politie Utrecht: 

“Het is gewoon een incidentje geweest, zoals heel veel incidentjes in die AZC’s. Waarbij de een de ander heeft willen slaan met een ketting. Het was een kamergenoot. Die hebben ruzie gehad. En uit die gesprekken en uit dat verhoor is helemaal niets naar voren gekomen waar wij op dat moment iets mee konden.”

 

Muziek

 

Reportage Leersum:

[Geluid auto]

Sanne Terlingen: Waar gaan we nu naartoe?

Tarreke Tuquabo We gaan nu naar Leersum. Het kamp. Vluchtelingenkamp.

Sanne Terlingen: Vluchtelingenkamp?

Tarreke Tuquabo: Vluchtelingenkamp waar vroeger Kahsay Mekonen woonde.

Sanne Terlingen: De sleutel zou volgens jou best wel eens in Leersum kunnen liggen. Tarreke Tuquabo: Dat kan. Dat kan, want er zijn bepaalde indicaties dat hij met bepaalde mensen onenigheid had enzo. Maar, hoe ver is het, en hoever zou de ruzie gegaan zijn. En tot hoever? Dat weet ik niet. Maar, het is nogal onduidelijk, allemaal.

Sanne Terlingen: Daar achter die slagboom, zie je?

Tarreke Tuquabo: Ja.

Geluid handrem.

Sanne Terlingen: Ik zal eens even bellen met Diete dat wij zijn gearriveerd. 

Tarreke Tuquabo: Gearriveerd zijn.

Sanne Terlingen: Of zij ons binnen wil laten.

Tarreke Tuquabo: Oké, wij worden dus opgehaald, hiervandaan.  Sanne Terlingen: Ik denk het wel. 

 

Presentator Argos:

Het asielzoekerscentrum ligt ver buiten de bebouwde kom in een uitgestrekt bos. Vroeger diende de locatie als revalidatiecentrum. Op de parkeerplaats worden we opgehaald door Diete Touwen van Vluchtelingenwerk. We mogen met haar naar binnen, maar de opnamerecorder moet uit. Ook mogen we niet spreken met de bewoners en de medewerkers van het COA, de overheidsorganisatie die het asielzoekerscentrum beheert. Achter de slagboom staat een oude villa. Als we linksaf slaan, lopen we langs een gebouw met vijf verdiepingen. Daar woonde Mekonen, op de tweede, wordt ons verteld. Verderop, naast de fitnessruimte, ligt het kantoor van Vluchtelingenwerk. We krijgen koffie en thee.

               

Diete Touwen:

Wat opvallend is, dat, meestal bij een incident of een crisis, dan komen ook de cliënten bij ons met hun zorgen en vragen. En eh wat opvallend was, er is nadat hij dood was aangetroffen, na die melding, er is geen Eritreeër vanuit het AZC bij ons op Vluchtelingenwerk wezen vragen, of iets komen zeggen of melden.

 

Presentator Argos:

In het kantoor van Vluchtelingenwerk mag de recorder weer aan. Diete Touwen vertelt over de twijfels die zij en andere medewerkers van het asielzoekerscentrum hebben.

 

Diete Touwen:

Diete Touwen: Je vraagt je wel af: Wat is er dan gebeurd?

Sanne Terlingen: Hadden jullie signalen opgevangen dat hij depressief was?

Diete Touwen: Nee, helemaal niet. Hij kwam op ons, en ook wat ik heb begrepen van andere medewerkers die hem kenden op het centrum, over als een rustige, vriendelijke man. En ja, geen signalen. Ik vind het zelf vreemd, dat er in zo’n situatie waarin eigenlijk niemand die hem kende aanleiding zag dat hij een einde aan zijn leven zal maken, ook al kan je dat niet doorgronden, het kan natuurlijk altijd gebeurd zijn, maar dat er door de politie niet met mensen is gesproken die hem kenden, dat er ja, verder… Ze zijn niet op het AZC geweest voor zover ik weet, dus… Dat eh ja, weinig onderzoek is gedaan.

En er is ook een verhaal, ook uit de Eritrese gemeenschap, dat hij zich bedreigd voelde, dat er een ruzie was, dus, ja, dat moet dan toch onderzocht worden.

Presentator Argos

Touwen kent het verhaal dat er ruzie is geweest, maar kan ons geen details vertellen. Medewerkers van het COA weten meer, maar zij krijgen van de landelijke leiding een verbod om met ons te spreken. De Eritreeër die Mekonen bedreigde met een fietsketting, woont niet meer in Leersum.

Via een tussenpersoon weten we een vriend van Mekonen op te sporen. Na herhaald aandringen wil hij ons wel ontmoeten, maar op voorwaarde dat we zijn identiteit geheim houden en ook zijn stem niet op de radio laten horen.

 

Verklaring vriend van Kahsay Mekonen: 

“We belden ongeveer twee keer per week met elkaar. Kahsay vertelde dat hij problemen had met een kamergenoot, ook een Eritreeër. In december liep het uit de hand. Hij zei: ‘Vandaag wilden ze mij aanvallen, maar het is hen niet gelukt. Als er mij iets gebeurt, dan zijn deze mensen daar verantwoordelijk voor.’”

 

Presentator Argos:

Vanwege deze ruzie heeft het COA Mekonen overgeplaatst naar een andere kamer. De vriend van Mekonen vertelt ons dat de bedreigingen daarna niet ophielden.

 

Verklaring vriend van Kahsay Mekonen: 

“Kahsay gaf me het telefoonnummer van zijn advocaat voor het geval dat er iets zou gebeuren. Later belde hij weer. Ze hadden tegen hem gezegd: ‘Wij gaan jou dumpen. Jij bent nog niet van ons af.’ Daarna heb ik niets meer van hem vernomen.”

 

Presentator Argos:

Mekonen’s vriend is bang. Hij zegt niet precies te weten waar de ruzie over ging. Maar het had te maken met geld. Mekonen zou zijn kamergenoten nog iets verschuldigd zijn.  Wat is er over deze ruzie bekend bij de Duitse autoriteiten? Frank Passade, officier van justitie in Bremen:          

 

Frank Passade [Duits]:

Dass er konkret bedroht wird, das ist uns in dieser Form nicht bekannt.

 

Presentator Argos:

“Wij hebben nooit informatie van de Nederlandse autoriteiten gekregen over deze bedreiging”, zegt Passade. We bellen met het IRC. Dat is de afdeling van het Openbaar Ministerie die verantwoordelijk is voor de uitwisseling van informatie met Duitsland. Ze willen ons geen interview geven. Wel krijgen we een schriftelijke reactie van officier van justitie Henri Tillart:  

 

Citaat uit e-mail van officier van justitie Tillart:

“Door het IRC is geen informatie gedeeld (…) over een bedreiging. (…) Het onderzoek naar de dood van Mekonen geschiedt onder verantwoordelijkheid van de Duitse autoriteiten. De Duitse officier van justitie heeft geen justitieel rechtshulpverzoek ingediend.”

 

Presentator Argos:

Een rechtshulpverzoek is een formele manier waarop politie en justitie onderzoeksinformatie kunnen opvragen bij autoriteiten van een ander land. 

Frank Passade, de Duitse officier van Justitie:           

 

Frank Passade [Duits]:

Die niederländische Polizei ist an die Polizei Bremen herangetreten und hat Fragen gestellt…

 

Vertaling Frank Passade: 

De Nederlandse politie heeft contact gezocht met de politie in Bremen. Men heeft vragen gesteld. Natuurlijk is het zo dat Mekonen hier in Bremen is overleden en natuurlijk zouden als het om een strafbaar feit gaat de Duitse opsporingsinstanties hiervoor verantwoordelijk zijn.

 

Frank Passade [Duits]:

Aber es ist natürlich so, dass wir dann natürlich auch darauf angewiesen sind, dass andere Ermittlungsbehörden in anderen Ländern…

 

Vertaling Frank Passade

Maar het is uiteraard zo dat wij dan wel aangewezen zijn op andere instanties in andere landen, in dit geval de Nederlandse instanties. Als die beschikken over relevante informatie dan moeten ze die ons ook ter beschikking stellen, zonder dat wij eerst een rechtshulpverzoek moeten indienen. Het waren ten slotte de Nederlanders die contact met ons zochten.

 

Frank Passade [Duits]: 

…wo man doch von sich aus den Niederlanden schon mit uns in Kontakt getreten ist.        Muziek  

 

Presentator Argos:

U luistert naar NPO Radio 1, het programma Argos. Vandaag over de laatste reis van Kahsay Mekonen. Een Eritrese vluchteling die asiel kreeg in Nederland, plotseling verdween en twee weken later werd gevonden in Duitsland, hangend aan een boom. 

We leggen het rapport van de lijkschouwer en de bijbehorende foto’s voor aan forensisch patholoog Frank van de Goot: 

                                                                                                                                     

Frank van de Goot:

[Geblader in documenten.]

Jonge, jonge, jonge… Kijk, héhé… Goed, nou dat is eindelijk een foto waar we iets aan hebben. Hij staat nog steeds met beide voeten op de grond. Dat is wel iets waar je even op moet letten altijd.

Sanne Terlingen: Want?

Frank van de Goot: Omdat iedereen die zich ophangt na een minuut of twee, als ze eenmaal goed en wel komen te hangen, strekkrampen krijgt.                                                            

Het tweede waar ik me een beetje zorgen over maak is dat zijn handen, op dit moment, in de stand waarin deze man staat, niet op het laagste punt hangen. Dat vind ik griezelig.

 

Presentator Argos:  

De vreemde houding van armen en benen van Mekonen zou erop kunnen duiden dat hij al overleden was toen hij werd opgehangen. Vanwege de zwaartekracht zouden de armen gestrekt naar beneden moeten hangen. Ze zijn geknikt. Dat zou een aanwijzing kunnen zijn dat Mekonen lag toen hij stierf, en dat in die houding de lijkstijfheid is ingetreden.             Het vaststellen van doodsoorzaken is een specialisme van Frank van de Goot.

 

 

Frank van de Goot:

Er staat hier Todesursache Erhängen. Ik zou het eigenlijk op gegeven moment het zelf omschreven hebben: er is geen anatomische doodsoorzaak. Bevindingen zijn vooralsnog niet geheel specifiek, maar zouden kunnen passen bij verhangen. Andere doodsoorzaken dienen te  worden uitgesloten.  

 

Presentator Argos:

Verhanging lijkt de meest logische doodsoorzaak, maar Van de Goot vindt dat er meer onderzoek verricht had moeten worden om dit met zekerheid te kunnen zeggen. 

Twee weken na de vondst van het lichaam van Mekonen geeft het Duitse OM opdracht om een autopsie uit te voeren. Dit na de faxen en e-mails met vragen die vanuit Nederland zijn gestuurd door advocaat Sinoo, familielid Tuquabo en de vreemdelingenpolitie in Utrecht.  We leggen ook het autopsierapport voor aan forensisch patholoog Van de Goot.

 

Frank van de Goot:

Ik loop nu wel tegen wat dingen aan dat mij de wenkbrauwen enigszins doet fronsen. Waar ik wel graag informatie over zou willen hebben voordat ik hier vrede mee heb. 

 

Presentator Argos:

Vreemd vindt Van de Goot bijvoorbeeld  het hersengewicht zoals dat is vastgesteld bij de autopsie. 1610 gram. Dat wijst op hersenoedeem.

 

Frank van de Goot: 

Dat is eigenlijk te veel. Dat houdt in dat hij de tijd gehad heeft om zijn hersenen te laten zwellen.

Sanne Terlingen: En dat is niet gebruikelijk als iemand zichzelf verhangt.

Frank van de Goot: Nou, in het algemeen zijn de verhangers, dat gaat sneller, dat is toch wel redelijk snel afgelopen.

Sanne Terlingen: En wat zou dan wel hersenoedeem kunnen veroorzaken?

Frank van de Goot: Je ziet het bij legio dingen. Variërend van toxicologie tot en met verstikking, waarbij het wat langer geduurd heeft. Je grootste tegenstander is tijd. Het

hersenoedeem heeft tijd nodig om te ontwikkelen. En dan ben ik benieuwd wat er uit de  tox komt.                                                                                                           

 

Presentator Argos:

Naast de autopsie is er een toxicologisch onderzoek verricht naar sporen van giftige stoffen in het lichaam. Die zijn niet aangetroffen. Maar hoe grondig is er gezocht?

 

Frank van de Goot:

Er is geen hele brede tox gedaan. Hele series medicamenten is niet gedaan. Er zijn geloof ik 27 miljoen verschillende chemicaliën bekend. Ze hebben er iets van 400 gedaan. Dit rijtje van amfetamine, benzodiazepine, cocaïne, methadon, opiaten en antidepressiva dat is het standaard kleine toxrijtje. Dat is geen grote tox.

Sanne Terlingen: U zegt eigenlijk: ze hebben alleen maar getest op soorten drugs, waarmee iemand zichzelf kan verdoven en waaraan iemand verslaafd kan zijn, en een paar medicijnen.

Frank van de Goot: Dit is een routinematige kleine tox. Wat je in Duitsland wel vaker ziet. Er wordt dan gekeken naar benzodiazepine, maar er zijn nog veel meer verschillende slaapmedicatie die iemand kan krijgen. Er zijn genoeg spulletjes in huis om iemand korte tijd of lange tijd bewusteloos te maken. Ja, daar is niet naar gekeken, omdat de zaak vrij snel is opgepakt als een zelfdoding. 

 

Presentator Argos:

Zijn de opmerkingen van Van de Goot muggenzifterij van een kritische buitenstaander? Of zijn er echt belangrijke details over het hoofd gezien? We leggen het autopsierapport en de kanttekeningen van Van de Goot voor aan een hoogleraar forensische pathologie in Duitsland. Hij wil niet herkenbaar op de radio, maar neemt uitvoerig de tijd om het dossier met ons door te nemen. Zijn conclusie: de opmerkingen van Van de Goot snijden zeker hout. En uit de hele gang van zaken blijkt dat niemand zin had om dit sterfgeval uitputtend te onderzoeken. In Duitsland niet, en ook in Nederland niet.

 

Muziek

 

Broer van Kahsay Mekonen:                                                           

Fragment uit telefoongesprek (in Tigrinya) van broer van Kahsay Mekonen met Tarreke Tuquabo.

 

Presentator Argos:

We proberen te achterhalen wat Kahsay Mekonen de laatste dagen voor zijn dood heeft gedaan, en met wie hij contact heeft gehad. Wat weet zijn familie? Bellen hierover naar Eritrea is onmogelijk zonder zijn gezin in gevaar te brengen. Maar Kahsay heeft een broer die in Israël woont. Hij spreekt alleen Tigrinya, Tarreke Tuquabo vertaalt.         

 

Broer van Kahsay Mekonen, vertaald door Tarreke Tuquabo:

Tarreke Tuquabo Hij vertelde mij net dat hij dus ruzie heeft en dat hij problemen heeft met die roommate, hoe noem je dat?

Sanne Terlingen: Kamergenoot.

Tarreke Tuquabo: Kamergenoot, dat wilde ik zeggen. Daar heeft hij dus problemen mee. Die broer van die ronselaar. Die was van plan hem hiernaartoe te sturen en Kahsay heeft hem verraden. 

 

Presentator Argos:

De broer vertelt hoe hij Kahsay herhaaldelijk geld stuurde voor diens vlucht naar Europa.

1000 euro was bestemd voor een smokkelaar in Italië, die het laatste stukje van de reis naar Nederland zal regelen. Maar uiteindelijk kiest Kahsay voor een andere, goedkopere, smokkelaar. Dat neemt de smokkelaar, waar hij aanvankelijk mee in zee wilde gaan, hem zeer kwalijk. Het is diens broer met wie Kahsay in Leersum op een kamer belandt.                          

 

Broer van Kahsay Mekonen, vertaald door Tarreke Tuquabo:

Ze beschuldigden hem gewoon alsof hij geld van hen afgenomen heb. Dat wilden ze dus wat hij aan die andere ronselaar heeft betaald, dat moet hij ook aan hen betalen. Ze dwongen hem steeds: je moet ons betalen. Dat is dus wat ze altijd tegen hem zeiden.

 

Presentator Argos:

Of die ruzie iets te maken heeft met de verdwijning van Kahsay, dat weet zijn broer niet. Hij weet ook niet wat de link met Duitsland is, en waarom Kahsay juist daarheen reisde. Hij had daar geen familie en geen vrienden.

 

Muziek

Tarreke Tuquabo:

Sanne Terlingen: U heeft hier een grote, bruine envelop.

Tarreke Tuquabo: Ja, dat klopt. Deze grote bruine envelop heb ik ontvangen van Meersorgh Uitvaart. Een envelop, helemaal dichtgeplakt, waar geld in zit. Bovenop de envelop staat 24 Euro 48. Dit zijn allemaal spullen van de overleden persoon, Kahsay Mekonen.

 

Presentator Argos:

Met Tarreke Tuquabo kijken we naar de spullen die bij het lichaam van Mekonen zijn aangetroffen.   

 

Tarreke Tuquabo:

Ik denk dat dit zijn identiteitskaart is. Er staat een hele mooie foto van hem. Hij is kaal. Een lang gezicht heeft hij. Hij is bruin en heel mooi om te zien.

 

Presentator Argos: 

Naast het genoemde geldbedrag, de identiteitskaart en een verblijfsvergunning bevat de grote bruine envelop drie sleutels en een portemonnee met bankpas, ov-chipkaart, zorgpas, Albert Heijn-bonuskaart, twee pinbonnen en een visitekaartje van advocaat Sinoo. Er zit ook een oude Nokia-telefoon in de enveloppe.

We bellen de nummers die in het geheugen van die telefoon staan. Nummers waarmee Mekonen in de dagen voor zijn verdwijning uit Leersum belde. Opmerkelijk is dat er geen enkel nummer uit Duitsland bij zit, het land waar hij naartoe reisde. Er zit wel een telefoonnummer Engeland. Dat bellen verschillende keren, maar we krijgen geen gehoor. Als we het nummer zoeken op internet, blijkt waarom. We krijgen een waarschuwing op ons scherm. Het blijkt een fake-nummer te zijn, dat gebruikt wordt door mensen die hun echte nummer en identiteit willen verbergen.

Kahsay Mekonen werd door iemand die dit fake-nummer gebruikte gebeld op 18 december 2013, drie dagen voor zijn verdwijning, om 4.55 uur in de ochtend. 

Bij het lichaam van Mekonen zijn ook vervoersbewijzen aangetroffen. 

 

Tarreke Tuquabo:

Hier heb ik dus ‘Berlin Spandau’, een vervoerbewijs is dit. Geldig vanaf 

21 december 2013. Vertrek vanuit Amsterdam Centraal, staat hier. Aankomst Berlijn. 

Hiervoor heeft hij 119 euro en 70 cent betaald. Ja. Dit is dan heel erg emotioneel eigenlijk. 

 

Presentator Argos 32

Betaalde Mekonen zijn treinkaartje zelf? 119 euro is een enorm bedrag. Uit Mekonen’s bankgegevens blijkt dat zijn enige inkomen de vergoeding van het COA is. 55 euro per week. Naast het ticket naar Berlijn is er ook een tramkaartje waaruit blijkt dat Mekonen op 25 december, eerste kerstdag, in Braunschweig was. En er is nog een reisdocument:

 

Tarreke Tuquabo:

Volgens mij is dit een boete. Op 26 december 2013. Het is wel in Duits geschreven, maar ja, kun je begrijpen Uhrzeit... uurtijd denk ik: 8 uur 35. 40 Euro, en dan ook nog 19 Euro 40, totaal is het 59 Euro 40.

Sanne Terlingen: Dit is een boete.

Tarreke Tuquabo: Dit lijkt een boete, ja.

 

 

 

Presentator Argos:

Kahsay Mekonen reisde op 21 december van Amsterdam naar Berlijn. Hoe hij van Leersum naar Amsterdam kwam, weten we niet. Zijn ov-chipkaart is die dag niet gebruikt. Hij had uitgezocht hoe hij op 24 december vanuit Berlijn terug zou kunnen reizen naar Amersfoort, maar hij heeft deze trein niet genomen. Dan is hij, op 25 december, eerste kerstdag, ineens in Braunschweig. 240 kilometer ten westen van Berlijn. Wat hij daar deed, en hoe hij daar naartoe reisde weten we niet. De volgende ochtend, op 26 december, wordt hij wegens zwartrijden beboet in een trein die vanuit Hannover vertrok naar Bremen. Hannover ligt ietsje kilometer westelijk van Braunschweig. Waarom kocht hij die ochtend ineens geen treinkaartje? En waarom naar Bremen? In tegenstelling tot Braunschweig en Hannover ligt Bremen niet op de route naar Leersum. En waarom werd hij, terwijl hij zo’n uitgebreide rondreis maakte, gevonden zonder tas en extra kleren? Zijn zwarte rugzak lag nog op het asielzoekerscentrum in Leersum.  

 

Muziek

 

Leonie Sinoo: 

Ik had begrepen van iemand, waarvan ik dus niet kan zeggen wie het is, dat de heer Mekonen in het bezit was van een rugzak.

 

Presentator Argos:

Advocaat Leonie Sinoo.          

 

Leonie Sinoo:

Die rugzak wordt in verband gebracht met mensensmokkel en orgaanhandel. Een netwerk dat daarmee bezig is en dat dus aan de personen die gebruik maakten van dat netwerk dergelijke rugzakken verstrekte.

 

Presentator Argos: 

Een tas die gelinkt wordt aan orgaanhandel? We proberen hier iets meer over te weten te komen. De COA-medewerkers in Leersum krijgen de uitdrukkelijke instructie dat ze niet met ons mogen praten. Diete Touwen van Vluchtelingenwerk mag dat wel.

 

Diete Touwen:

Huub Jaspers: Heeft u iets van dat verhaal over die tas gehoord?

Diete Touwen: Ja, ik heb dat verhaal ook gehoord.

Huub Jaspers: Op het AZC.

Diete Touwen: Ja. Ja.

Huub Jaspers: Dat hij een tas bij zich had waar de politie eigenlijk speciaal belangstelling voor had.

Diete Touwen: Ja, of die unit opsporing mensenhandel was geïnteresseerd in tassen bij Eritreeërs die gelinkt werden aan een organisatie van mensenhandel.

                                     

Presentator Argos:

De politie-instantie die op zoek is naar Eritreeërs met een specifiek type rugzak, is het EMM, het Expertisecentrum Mensenhandel en Mensensmokkel, een samenwerkingsverband tussen onder meer de Landelijke Recherche, de Marechaussee en de IND. 

We maken een afspraak voor een achtergrondgesprek met een van de betrokken medewerkers, maar dan steekt afdeling voorlichting van de Landelijke Eenheid daar een stokje voor.  “Onderzoek naar orgaanhandel is geen prioriteit van de politie en men heeft geen zin in media-aandacht”, horen we van een insider.

Wel bestaat er een verkennend onderzoek van de landelijke Eenheid met als titel

“Orgaanhandel en mensenhandel met het oogmerk van orgaanverwijdering”. Daarin worden ook enkele aangiftes besproken die bij de politie in Nederland zijn gedaan. Een citaat: 

 

Citaat uit document van de politie:

“Twee aangevers verklaren naar Nederland te zijn gebracht met het doel van orgaanverwijdering. (...) De overige drie aangevers zeggen voor werk of asiel naar Nederland te zijn gekomen. Toen ze eenmaal in Nederland waren, werd door de smokkelaars tevergeefs om meer geld voor de reis gevraagd (…) en om de schuld af te betalen zou zijn gedreigd met de verkoop van een orgaan.” 

 

Presentator Argos:

De reis naar Europa betalen met een nier? Het klinkt onvoorstelbaar, maar er zijn aanwijzingen dat het wel degelijk gebeurt. Via de Wet Openbaarheid Bestuur proberen we meer informatie te vinden. We krijgen slechts enkele van de gevraagde documenten. Daaruit wordt duidelijk dat Eritrese vluchtelingen opvallend vaak identieke kledingstukken dragen. Dat kan duiden op georganiseerde mensensmokkel, maar veel wijzer worden we niet. Via een andere weg krijgen we de beschikking over een Power Point Presentatie uit oktober 2013, getoond bij een training van het EMM, het expertisecentrum mensensmokkel, aan medewerkers van het COA. Er staat een foto in van vier rugzakken, waaronder hetzelfde type  als het exemplaar van Mekonen. In de periode waarin hij aankwam zijn meerdere vluchtelingen gesignaleerd met zo’n tas. Het expertisecentrum vraagt COA-medewerkers alert te zijn. 

 

Citaat uit Power Point Presentatie van het EMM: 

“Dit doet vermoeden dat het om georganiseerde smokkel gaat (…) Graag uitgebreide verklaringen opnemen en foto’s maken van genoemde zaken.”  

 

Muziek

 

Presentator Argos:

We vinden allerlei aanwijzingen dat mensensmokkelaars betrokken zijn bij handel in organen.

Bijvoorbeeld in Italië. Daar vinden op dit moment een aantal grote rechtszaken plaats tegen Eritrese mensensmokkelaars. In de tenlastelegging staat dat smokkelaars vluchtelingen soms dwingen om te betalen met een nier. Het OM in Italië baseert zich op telefoontaps. 

Een van de medische handelingen die aan een transplantatie voorafgaat is een bloedonderzoek bij de donor. 

 

Frank van de Goot:

Er wordt hier gesproken over een injectieplaats.

Sanne Terlingen: U bladert nu naar het verslag van de autopsie.

Frank van de Goot: Ja, dit is het Obduktionsprotokoll, zoals dat zo mooi heet in het Duits.  En in de uitwendige schouw daar wordt al gesproken dat in de rechterelleboog daar is een pleister, met er onder een kleine puntvormige huidlaesie. 

Sanne Terlingen: Dus u zegt: hij heeft een prik gehad in zijn arm. 

Frank van de Goot: Ja klaarblijkelijk. Met een pleister erop ook. Dus er is of bloed afgenomen of iets geïnjecteerd.

 

Presentator Argos:

Forensisch patholoog Frank van de Goot vindt in het dossier van het Duitse Openbaar

Ministerie geen verklaring voor de prik die Kahsay Mekonen vlak voor zijn overlijden kreeg.  Verschillende artsen die wij raadplegen geven aan dat de pleister met een bebloed watje in de elleboogholte eerder duidt op een bloedafname dan op een injectie. Opmerkelijk is dat Mekonen helemaal niets bij zich droeg dat een verklaring voor deze bloedafname kan geven. Niets over een afspraak met een arts, niets over een reden, niets over een uitslag. Dit terwijl hij wel allerlei andere, betekenisloos geworden papieren bij zich had. 

 

Muziek 

 

Presentator Argos:

In het Duitse dossier is ook niets te vinden over een mogelijke link met mensensmokkel en orgaanhandel. De zwarte rugzak wordt niet genoemd. Deze informatie is volgens de Duitsers niet door Nederland doorgegeven.              

 

Frank Passade [Duits]:

Wenn also Menschenhandel im Hintergrund stehen soll, warum bitteschön teilt man das nicht mit?

 

Presentator Argos: 

We zijn terug bij het gesprek met officier van justitie Frank Passade in Bremen. “Als mensenhandel hier op de achtergrond een rol heeft gespeeld, waarom heeft men ons dat dan niet verteld?”, zegt hij. “Ook als dit nog niet bewezen is, had Nederland ons hierover moeten informeren. Dan zouden wij in actie zijn gekomen om op zoek te gaan naar bewijs.” 

 

Frank Passade [Duits]:

Dem wären wir sicherlich nachgegangen. Wenn wir jetzt mal unterstellen, das Ganze hätte in Bremen gespielt, dann wäre man dem selbstverständlich nachgegangen.

 

Presentator Argos:

Als dit alles in Bremen zou hebben plaatsgevonden, dan zouden wij dit uiteraard hebben onderzocht en ook de mogelijke betrokkenen en andere getuigen hebben gehoord. Aldus de Duitse officier van justitie. 

Zijn Nederlandse collega Henri van Tillaart reageert per e-mail: 

 

Citaat uit e-mail van officier van justitie Henri Tillaart: 

“De Duitse autoriteiten hebben, na het verkrijgen van de Nederlandse informatie en na het contact met de vreemdelingenadvocaat, nog een autopsie en een toxicologisch onderzoek laten uitvoeren. Zij zijn gebleven bij hun eerste conclusie dat er sprake was van zelfdoding en hebben dit ook aan de politie Utrecht gemeld. Het onderzoek naar de dood van Mekonen geschiedt onder verantwoordelijkheid van de Duitse autoriteiten.”

 

Leonie Sinoo:

Ik denk dat het in deze casus dus ook van belang is dat het feitencomplex zich in twee verschillende landen afspeelt. En dat als meneer hangend aan een boom was aangetroffen in Nederland, dat dan de politie die het onderzoek ter plaatse zou hebben verricht ook een beter contact zou hebben gehad met de politie waarbij de aangifte van vermissing is gedaan. De politie in Duitsland zegt, ja we gaan uit van de informatie van de politie Utrecht, en de politie Utrecht zegt, ja de politie in Duitsland is ermee bezig.

Presentator Argos:

Advocaat Leonie Sinoo blijft van mening dat de dood van haar cliënt volstrekt ontoereikend is onderzocht.   

 

Leonie Sinoo:

Ik denk dat het belangrijk is dat hij natuurlijk nog maar net in Nederland was, en hier ook helemaal niet geworteld was, heel duidelijk niet beschikte over een sociaal netwerk. Dus ja het is in die zin wel een persoon geweest die eigenlijk door niemand hier wordt gemist. En ik denk wel dat… ja, als het een ander persoon was geweest, die op die manier dan wordt gevonden ergens in de bossen bij Duitsland, zonder dat iemand enig idee had wat die überhaupt in Duitsland is gaan doen, dan denk ik van ja, dan was zo’n onderzoek misschien wel anders verlopen.

 

Presentator Argos:

Ondertussen zegt de Nederlandse regering een actief beleid te voeren tegen mensensmokkel. Toenmalig staatssecretaris Fred Teeven:

 

Staatssecretaris Fred Teeven:

Het openbaar ministerie is bezig met een onderzoek samen met de Marechaussee en de nationale politie, om in de volle breedte te kijken van wordt hier geopereerd in het kader  van mensensmokkel? Hoe is de reisroute? Hoe is het reisverhaal? Nou, ogen en oren open. En als je signalen krijgt van mensensmokkel, in relatie tot het binnenbrengen van grote groepen vluchtelingen in Nederland, geef die signalen door aan de politie en de marechaussee, want daar hebben we ook daadwerkelijk wat aan. 

 

Eindtune Argos

 

Max van Weezel:  

“De laatste reis van Kahsay Mekonen” was een reportage van Huub Jaspers, Sanne Terlingen, Hanna Möllers en Kees van den Bosch. De techniek was in handen van Alfred Koster.

 *** START TRANSCRIPTIE***