8 van de 10 kamers op Kamernet zijn (veel) te duur

De extra huur die huurders moeten betalen is gemiddeld 146 euro per maand. In Amsterdam is dit zelfs bijna 310 euro te veel: meer dan het dubbele van wat de prijs zou moeten zijn.

Argos verzamelde in september en de eerste week van oktober alle kameradvertenties van Kamernet. Op basis van de kenmerken van de kamer, zoals de oppervlakte, de gedeelde woonruimte en het aantal huisgenoten is voor ruim 1.200 kamers de wettelijke prijs volgens het puntenstelsel berekend. Deze prijs is vergeleken met de vraagprijs.

De wettelijk toegestane maximumhuur voor kamers wordt bepaald door het puntenstelsel voor onzelfstandige woningen. Het puntenstelsel schrijft een prijs voor aan huurders en verhuurders en moet op deze manier de vaak kwetsbare kamerhuurders beschermen.

In grote steden zijn de excessen het grootst. In Amsterdam en Utrecht zijn er nauwelijks kamers te vinden die geprijsd zijn volgens het puntenstelsel. In beide steden is 95 procent van de kamers te duur. In Den Haag is dat 88 procent, in Rotterdam 86 procent en in Groningen ook 86 procent.

Het gaat om forse overschrijdingen. In Amsterdam vragen verhuurders gemiddeld 307 euro te veel per maand, in Haarlem 218 euro en in Eindhoven 119 euro. 
De gemiddelde prijs in Nederland van een kamer op Kamernet zou volgens het puntenstelsel 363 euro moeten zijn, terwijl de gemiddelde prijs in de advertenties 512 euro is.

Van de grotere steden voldoet alleen Enschede redelijk aan het puntenstelsel: een op de drie kamers is te duur en de gemiddelde vraagprijs voor een kamer in Enschede is zelfs 45 euro goedkoper dan het puntenstelsel voorschrijft.

In een reactie aan Argos zegt Kamernet niet te kunnen beoordelen of aangeboden woningen onder het puntenstelsel vallen. Als ‘markplaats’ heeft het die rol ook niet, aldus de website. Als kamers te duur worden aangeboden dan is dat volgens Kamernet ‘een symptoom van een disfunctionerende markt en een onbalans op de huurmarkt tussen beleid en werkelijkheid’.

De Woonbond, de belangenbehartiger van huurders, vindt dat het Argos-onderzoek bevestigt dat te hoge huurprijzen schering en inslag zijn. ‘Dit toont aan dat de huidige werking van het puntenstelsel onvoldoende afschrikwekkend is voor verhuurders. Er zit nu een prikkel in dat je als verhuurder altijd kunt proberen een te hoge prijs voor een kamer te vragen. In het ergste geval stapt een huurder naar de Huurcommissie, en moet je de huur toch verlagen. Je kunt het altijd proberen.’ De woonbond pleit er daarom voor om te hoge huurprijzen te bestraffen, door er een economisch delict van te maken.

Vastgoedbelang, de vereniging van particuliere verhuurders, zegt zich niet in het geschetste beeld te herkennen. Ongeveer de helft van de leden is actief op de gereguleerde huurmarkt en houdt zich daarbij aan wet- en regelgeving, laat een woordvoerder weten. ‘Zij zitten niet te wachten op trammelant en ruzie met hun huurders (en een daarmee gepaard gaande discussie bij de Huurcommissie), maar willen een lange termijn positieve relatie met hun huurders en met de huurwoningmarkt in het algemeen.’ Het dataonderzoek van Argos laat vooral zien dat het puntensysteem aan herziening toe is, voegt de woordvoerder daaraan toe. ‘We zijn dan ook al enige tijd in overleg met diverse partijen (waaronder ook de overheid) om het systeem te moderniseren en te komen tot een meer werkbare maatstaf voor puntentelling bij kamerverhuur.’

Het ministerie van Binnenlandse Zaken is verantwoordelijk voor de huurwetgeving in Nederland en noemt het ‘onacceptabel dat er studenten zijn die een te hoge huurprijs betalen voor hun kamer’. Het ministerie wijst erop ‘huurders via de Huurcommissie een beroep kunnen doen op de huurprijsregelgeving’. Binnenlandse Zaken zegt verschillende maatregelen te hebben genomen voor meer bewustwording en ondersteuning van huurders ‘zoals de campagne Wegwijs met de huurprijs’. Ook vindt het ministerie het belangrijk om het kamertekort aan te pakken ‘zodat studenten een stevigere positie krijgen’.

De Huurcommissie is het landelijke overheidsorgaan dat geschillen tussen huurders en verhuurders moet beslechten. De uitspraken van de commissie zijn bindend. De huurder kan binnen zes maanden na het ondertekenen van het huurcontract naar de huurcommissie stappen als hij of zij ontevreden over de huurprijs. De Huurcommissie kijkt dan naar het puntenstelsel en doet een uitspraak. Als de huur te hoog is, dan moet de verhuurder een deel terugbetalen en een nieuw contract opstellen met de nieuwe, verlaagde huurprijs.

Of het systeem met de Huurcommissie in de praktijk goede rechtsbescherming aan huurders biedt is echter twijfelachtig. Dat komt naar voren uit onderzoek van platform voor onderzoeksjournalistiek Investico, dat zaterdag bekend wordt gemaakt.