De Iraniër die maandag in Delft is gearresteerd op verdenking van het voorbereiden van een aanslag in Iran was eerder zelf het doelwit van Iraanse spionagepraktijken. Dat blijkt uit informatie van Argos.

De veertigjarige Isa S. is een lid van de Iraanse onafhankelijkheidsbeweging ASMLA die zich inzet voor ‘bevrijding’ van de Iraanse regio Ahwaz. In december was hij nog een van de getuigen in de zaak van de voor spionage voor Iran veroordeelde Raghdan al-H. Deze H. spioneerde in Nederland voor de Iraanse geheime dienst bij de Ahwaz-beweging waar ook S. deel van uitmaakt en fotografeerde onder meer het huis van S. van binnen en van buiten. 

De spion had ook bijzondere belangstelling voor het in Rijswijk gevestigde Ahwazna TV: een televisiezender van tegenstanders van het Iraanse regime en de werkplek van S. De politie zocht hier maandag naar bewijs tegen S. De studio is in ieder geval voorlopig gesloten. 

Ongeveer tegelijk met S. zijn maandag in Denemarken nog drie hooggeplaatste leden van ASMLA opgepakt. Er zijn nauwe banden tussen de Nederlandse en de Deense tak van de beweging. De Deense leden worden verdacht van spionage voor de inlichtingendienst van Saoedi-Arabië ‘in Denemarken en in het buitenland’, laat een woordvoerder van de Deense inlichtingendienst PET aan Argos weten. Of er ook in Nederland is gespioneerd wil hij niet zeggen. 

Zowel in Nederland als in Denemarken is maandag de ambassadeur van Saoedi-Arabië ontboden. ‘In de gesprekken zijn zorgen overgebracht over de vermeende link tussen de Arab Struggle Movement for the Liberation of Ahwaz (ASMLA) en Saoedi-Arabië met betrekking tot een spionage-aanklacht die vandaag in Denemarken bekend is gemaakt’, schrijft minister Stef Blok in een brief aan de Tweede Kamer. 

Ook de chef van de Deense inlichtingendienst Finn Borch Andersen liet zich hier maandag over uit: ‘We kunnen en zullen niet accepteren dat buitenlandse staten hun onderlinge conflicten naar Denemarken brengen’. Hij verwijst hiermee naar zowel de Iraanse acties tegen ‘Ahwazi’ als de Saoedische inmenging. Het conflict tussen het sjiitische Iran en het soennitische Saoedi-Arabie is de afgelopen jaren hoog opgelopen. De twee landen zijn in een harde strijd verwikkeld om regionale invloed.

Ahmad Mola Nissi

Een gewapende tak van de ASMLA in Iran is eerder genoemd in verband met aanslagen in Iran. Zo is ASMLA onderdeel van de zogeheten Ahwaz National Resistance die verantwoordelijkheid heeft geclaimd voor een aanslag op een parade van de Iraanse Revolutionaire Garde in Ahwaz in 2018. 

Een van de oprichters van ASMLA is de in 2017 voor zijn huis in Den Haag geliquideerde Ahmad Mola Nissi. Aangenomen wordt dat Iran de opdrachtgever is, maar het onderzoek naar de schutters loopt nog.

In de ASMLA in Nederland en Denemarken zijn rond 2015 scheuringen ontstaan. Niet iedereen hoort daardoor meer bij dezelfde groep. In de Ahwaz-gemeenschap gaan verhalen dat er onder meer meningsverschillen zijn over bemoeienis van Saoedi-Arabië. Een van de twistpunten zou financiering zijn door dit land. Voor het televisiestation in Rijswijk zou bijvoorbeeld Saoedisch geld zijn gebruikt, maar dit is nooit bevestigd. 

Noodknop

S. wordt donderdag voorgeleid in Rotterdam. Hij en de drie Deense leden stonden de afgelopen tijd onder bescherming van de politie omdat hun leven gevaar liep. Zo kreeg S. een noodknop nadat duidelijk was geworden dat Iran persoonlijke informatie over hem had verzameld en zijn woning had laten fotograferen. De drie Denen waren in 2018 doelwit van een verijdelde aanslag. De Deense inlichtingendienst PET maakte maandag bekend dat een functionaris van de inlichtingendienst in Iran hier maandag ‘bij verstek’ voor is aangehouden.