In het Zeeuwse dorp Sluiskil ervaren inwoners gezondheidsklachten door nabijgelegen industrie. Bewoners Frank, Hans en Jan wijzen naar de overkant van het kanaal, waar recyclingbedrijf Heros is gevestigd. Hoge bergen verbrandingsas bedekken daar het terrein. “Als de wind deze kant op staat, kan je je naam op de autoruiten schrijven.”

Frank van Maasdam, Hans Arissen en Jan Prince wonen in Sluiskil. Hun dorp ligt in het zuidelijkste stukje Zeeland en wordt door een dijk gescheiden van het kanaal. Aan de overkant ligt recyclingbedrijf Heros. “Als ik het kanaal oversteek, kan ik mijn bergschoenen wel aantrekken,” zegt Prince. De overkant is inderdaad bedekt met hoge bergen van grijze verbrandingsas, opgeslagen in de buitenlucht. En volgens de bewoners blijft die stof daar niet liggen. “Dat stof waait overal op en tussen. Het zit zelfs in de brievenbus.”

Frank van Maasdam

Honderd overlastmeldingen

Heros ontkent dat het stof bij hen vandaan komt. Ze houden de bergen nat om verstuiving te voorkomen. Toch hebben al ruim honderd buurtbewoners in twee jaar tijd geklaagd. Veel van hen maken zich zorgen om hun gezondheid. 'Als je ‘s nachts het raam open laat, ligt er gewoon een laagje stof op de vensterbank. Dat adem je natuurlijk allemaal in', vertelt Van Maasdam. Ook Arissen is ongerust. 'We zijn vaak verkouden, moeten veel hoesten en hebben last van jeukende ogen.'

Hans Arissen

Niet alleen hun eigen gezondheid loopt in deze situatie gevaar, maar ook de risico’s voor de kinderen van Sluiskil baart de mannen zorgen. “Wij hebben twee achterkleinzonen,” vertelt Prince, “een tweeling van vijf jaar. Ik hoop dat ze toch ergens nog een beetje perspectief hebben om een normaal leven te kunnen leiden.” Van Maasdam wijst naar het schoolpleintje dat volgens hem precies op de weg van het overwaaiende stof ligt. “Ik maak me wel zorgen om de kinderen die hier aan het spelen zijn. Vooral in de zomer, dan is het hier gortdroog.”

Jan Prince

Monsters

De drie mannen zijn het er dus over eens: het stof dat Sluiskil bedekt zorgt voor problemen. “We willen weten wat we nou inademen. En welke rotzooi eigenlijk Sluiskil binnen dwarrelt." Om bedrijven en beleidsmakers te overtuigen van de overlast, begon Van Maasdam bewijzen te verzamelen van het neerdwarrelende stof. “Op een gegeven moment ben ik begonnen mijn monsters te nemen van de ruiten van de auto.” Met watjes veegt hij regelmatig stof van de autoruiten af. De watjes zijn gitzwart.

Een van de genomen monsters

Uit onderzoek van Argos blijkt dat de bergen op het terrein van Heros sinds januari 2024 zouden moeten worden overdekt. Dat zegt Cor Coenrady, onafhankelijk gerechtelijk deskundige op het gebied van omgevingsrecht tegen Argos. Nieuwe regels voor het opslaan van stoffen die kunnen ‘verwaaien’, zijn in 2018 voor het eerst aangekondigd en sinds dit jaar van kracht. Ze hebben impact op honderden bedrijven in heel Nederland die stoffen opslaan in de buitenlucht, die daar op dit moment nog niet aan voldoen. Volgens Coenrady zijn ze ook van toepassing op Heros.

Actie ondernemen

Daarom adviseert Coenrady bewoners die last hebben van overwaaiend stof van industrie om een handhavingsverzoek in te dienen. Zo wordt de gemeente aangespoord om actie te ondernemen en de problemen op te lossen. Als zij daar geen gehoor aan geven, kunnen bewoners bezwaar aantekenen, en uiteindelijk naar de rechter gaan. Eerder schreef Argos hoe het schrijven van een handhavingsverzoek werkt.

Ook bewoner van Sluiskil Hans Arissen besluit zo’n verzoek in te dienen. Coenrady stelde alvast een brief voor hem op, die Arissen kan opsturen. Hij gaat ermee aan de slag. “Goed doorlezen, invullen en opsturen. Heel simpel.”