Deze week verdedigde minister Faber van Asiel en Migratie haar begroting in de Tweede Kamer. Een van de opvallendste plannen: een voorgenomen bezuiniging van ruim twee derde op de begroting voor asielopvang. Volgens Faber zal de asielinstroom dankzij het ‘strengste asielbeleid ooit’ komend jaar aanzienlijk afnemen. Ook kan de asielopvang een stuk soberder. Daarom wordt de begroting in 2027 teruggebracht van 9,8 naar 2,9 miljard euro.
“Bezuinigen in de asielsector kan zeker”, zegt Joeri Kapteijns, bestuurder bij het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) in Argos. Hij reageert daarmee op de voorgenomen bezuinigingen op asiel van minister Faber, waarover deze week fel gedebatteerd werd in de Tweede Kamer.
Ik denk dat er zo 1 miljard af kan van de huidige begroting als we stoppen met die noodopvang en gaan werken aan reguliere opvanglocaties.
Goedkoper
“Een noodlocatie is gemiddeld 2 tot 3 keer duurder dan een reguliere locatie, dus wij willen dolgraag van die noodopvang af”, zegt Kapteijns. “En de weg daarnaartoe is het maken van stabiele locaties voor langere perioden. Want zo werkt het nou eenmaal. Hoe langer je ergens kan blijven, hoe goedkoper het wordt.” Volgens Kapteijns is de spreidingswet daarvoor nodig.
De spreidingswet werd begin dit jaar aangenomen om te zorgen voor meer permanente opvanglocaties. Gemeenten die niet genoeg vaste plekken aanboden, konden daarmee gedwongen worden meer te doen. Maar juist die wet moet van minister Faber alweer van tafel.
Toename noodopvang
Door het gebrek aan reguliere asielzoekerscentra is het aantal noodopvanglocaties de afgelopen jaren alleen maar toegenomen. Er zijn nu 197 noodlocaties. Dat is ruim twee keer zoveel als het aantal reguliere azc’s: dat zijn er maar 91. Tijdelijke locaties zijn van mindere kwaliteit en dus ook duurder, aldus Kapteijns.
Bijna de helft van het totale aantal asielzoekers, bijna 30 duizend, woont momenteel in noodopvanglocaties. In een jaar tijd is het aantal kinderen in de noodopvang met 65% toegenomen. Afgelopen zomer sliepen bijna 5600 kinderen in een noodlocatie zoals een gymzaal, evenementenhal, boot of hostel.
Rechterlijk oordeel
Twee jaar geleden bepaalde de rechter nog dat de noodopvanglocaties niet voldoen aan internationale normen. Daarom heeft de rechter de staat verplicht om alle vluchtelingen en asielzoekers menswaardige opvang te bieden. Opvang moet onder meer voldoende rust en privacy bieden. Dat is beter te organiseren op permanente dan op tijdelijke plekken.