In 2018 sloot toenmalig staatssecretaris van volksgezondheid Paul Blokhuis samen met marktpartijen het Nationaal Preventieakkoord, gericht op een gezonde generatie in 2040. Nederlanders moesten minder roken, minder overgewicht krijgen en minder drinken. In navolging van het akkoord werden er voor alle drie de onderwerpen ‘preventietafels’ gestart, waarin zowel marktpartijen als maatschappelijke en zorgpartijen plaatsnamen. Het RIVM evalueerde de doelen van het preventieakkoord en de behaalde resultaten al snel als weinig effectief.
De Nederlandse Vereniging Drank en Horeca Inspecteurs (NVDI) en het Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid STAP stoppen per direct met deelname aan de preventietafel alcohol, zolang partijen uit de alcoholindustrie aan tafel mogen blijven zitten. Dat laten zij woensdag weten aan het Ministerie van VWS, dat de preventietafel organiseert.
Stoppen met deelname
Twee van die maatschappelijke partijen houden nu op met de preventietafel alcohol wegens onvrede met de deelnemende commerciële partijen, die belang hebben bij de verkoop van alcohol. In een persbericht schrijven NVDI en STAP:
“De commerciële partijen hebben tijdens het overleg systematisch geweigerd om te praten over de door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) aanbevolen kosteneffectieve beleidsmaatregelen om alcoholschade te beperken. Het WHO pleit voor het minder goedkoop maken van alcohol, de beschikbaarheid ervan te beperken (minder verkooppunten en vroegere sluitingstijden) en het aan banden leggen van de alcoholreclame. Het argument van de commerciële partijen om hierover niet aan de Alcoholtafel te willen spreken was dat het Nationaal Preventieakkoord niet de geëigende plaats zou zijn om over zaken te praten die kunnen leiden tot nieuwe wettelijke maatregelen. Ook in andere landen blijkt overleg met de commerciële partijen niet te leiden tot effectief alcoholbeleid. Daarom ontraadt de WHO lidstaten inmiddels het belanghebbend bedrijfsleven bij de ontwikkeling van het alcoholbeleid te betrekken.
Het tweede argument van NVDI en STAP om niet meer met de alcoholindustrie en de andere commerciële partijen te willen overleggen is dat zij de zorgvuldige evaluatie van de voortgang van de besprekingen aan de Alcoholtafel door het RIVM niet accepteren en tegenspreken dat er weinig vordering is gemaakt, overigens zonder dit concreet aan te tonen.”
De druppel: blurring
Waarom de partijen nu uit het overleg stappen, heeft te maken met plannen voor ‘blurring’ die in het laatste coalitieakkoord zijn opgenomen. Blurring is het voornemen om vergunningen voor winkels en horeca te versoepelen, waardoor winkels straks ook alcohol kunnen schenken en het aantal verkooppunten van alcohol naar verwachting sterk zal toenemen. Een van de maatregelen die de WHO op basis van onderzoek aanbeveelt om alcoholgebruik terug te dringen, is juist het verminderen van het aantal verkooppunten. Tijdens de preventietafel hebben de commerciële partijen van het voornemen tot blurring geen afstand willen nemen, aldus STAP en NVDI.
“De NVDI en STAP streven naar een betere naleving van de leeftijdsgrens, een handhaafbare Alcoholwet en effectief alcoholbeleid. De voorgestelde wetswijziging rond “blurring “zal dit ondermijnen en is niet verenigbaar met de doelen van deze organisaties. Indien “blurring” doorgang zal vinden, hebben de handtekeningen van de verschillende partijen onder het Nationaal Preventieakkoord geen enkele waarde meer.”
Zodra het ministerie van VWS besluit dat de commerciële partijen van het overleg worden uitgesloten, zijn STAP en NVDI bereid om weer aan tafel te komen. Of het ministerie gehoor zal geven aan de eis van STAP en de NVDI om de industrie uit te sluiten van de overlegtafel is nog niet duidelijk. Staatssecretaris Van Ooijen van Volksgezondheid laat aan Argos weten dat het niet lukt om vandaag op het nieuws te reageren.