Michelle en Hansje duiken vanaf april 2019 in de zaak van ‘Dr. Bones’, die als forensisch patholoog les heeft gegeven aan de Politieacademie en werkte voor het Amerikaanse bedrijf Kenyon, die hem inhuurde om in Frankrijk en Namibië te helpen na fatale vliegtuigrampen. Van de bedrijven en organisaties kregen ze weinig medewerking, vertelt Michelle: ‘Onze vragen werden afgedaan met “voor ons is dit dossier afgesloten”. Terwijl er wel iets ergs is gebeurd. Waarom dan niet juist hierover openheid van zaken geven? Of in ieder geval uitleggen waarom je niet mee wilt werken? Zij zijn tenslotte ook gewoon door hem opgelicht. Zo’n afwimpelende reactie zorgde bij ons alleen maar voor meer vragen. En dat we ons juist vast gingen bijten in ons onderzoek. De Officier van Justitie die we ook in onze serie spreken, noemde het gênant dat je zo iemand voor je hebt laten werken. Misschien is dat de reden dat ze het niet wilden oprakelen, maar dat is dan onze eigen invulling, niemand die het ons wilde vertellen.’
Onderzoeksjournalisten Hansje van de Beek en Michelle Salomons doken in het ongelooflijke verhaal van Peter B., die zich jarenlang onder zijn zelfverzonnen bijnaam ‘Dr Bones’ ongestoord kon voordoen als forensisch patholoog. Hansje: 'Het verhaal fascineerde ons, want het leek ons zo’n ingewikkelde leugen; het is een beschermd beroep, je naam kan heel makkelijk worden gecheckt in het BIG-register en er zijn maar heel weinig forensisch pathologen in Nederland. Waar de mensen om hem heen zich afvroegen waaróm hij dit had gedaan, werden wij vooral getriggerd door de vraag: hoé dan?’
WOB-verzoek
Toen de woordvoerders het lieten afweten, hebben zij hun onderzoek onder andere voortgezet op LinkedIn, waar ze tientallen berichten hebben geplaatst. ‘Op die manier hebben we zo’n 150 mensen benaderd die mogelijk met hem gewerkt hadden, ook bij het Amerikaanse bedrijf waar hij voor werkte’, vervolgt Hansje. ‘Om meer te weten te komen over hoe het gegaan is bij de Politieacademie en de GGD, dienden we WOB-verzoeken in. En toen kregen we de vraag om te bewijzen dat we gemachtigd waren door de omroepen om een WOB-verzoek in te dienen. Heel raar, want dat hadden we als gewone burgers ook mogen doen. Wat dat betreft hebben we wel alles meegemaakt qua obstakels waar je als onderzoeksjournalist mee te maken kan krijgen’.
vertrouwen
Op de vraag of ze door deze podcast te maken, nieuwe inzichten hebben opgedaan, vertelt Michelle over een haast grenzeloos vertrouwen dat mensen hebben: ‘Mensen gaan eerder op zoek naar antwoorden waarom iemand níet liegt, dan andersom. Mensen gaan er echt vanuit dat anderen de waarheid spreken en dat gaat veel verder dan we dachten. Zelfs als er alarmbellen gaan rinkelen, zetten mensen niet juist méér vraagtekens, maar denken ze eerder “hoe valt dit wél uit te leggen?”. Totdat blijkt dat je collega-arts geen bloeddruk kan meten; hoeveel bewijs heb je nodig?’
intiem medium
Het maken van hun eerste podcast is Hansje en Michelle, ondanks de obstakels, goed bevallen. Hansje: ‘Een podcast is net als een boek, je mag het beeld er zelf bij invullen. Deze vorm leent zich goed voor het vertellen van dit verhaal en je zit haast letterlijk in iemands oor, heel dichtbij. Dat maakt het een mooi en intiem medium.’ Op deze manier verhalen vertellen smaakt dus naar meer. ‘Maar dan de volgende keer graag over een onderwerp waar mensen wél aan mee willen werken’, besluiten ze lachend.
Alle afleveringen zijn op vrijdag 17 september te beluisteren!
Regie & scenario: Hansje van de Beek en Michelle Salomons
Eindredactie: Eric Arends
Productie: Jorinde Hiddema en Sanne van der Peijl
Eindmix: Hens Zimmerman
Dramaturgisch advies: John Appel
Muziek: Tornado Beat!
Dank aan: Harry Lensink
Met steun van het Fonds Bijzondere Journalistiek Projecten
Michelle Salomons
Hansje van de Beek