Keyservice B.V. heeft het subsidiebedrag gekregen voor het voeren van een campagne voor de nieuwe wet. Het bedrijf organiseert een seminar “[…] waarbij specialisten aan publiek uitleggen waarom zij voor de ‘Sleepwet’ zijn.” Ook komen er een applicatie en een bijbehorende website. Dirk Jan Keijser, eigenaar van het bedrijf, zet zijn handtekening onder de aanvraag.
Alleen, als we even verder zoeken, stuiten we op een ander bedrijfje van Keijser, Stichting Burger. Ook aan deze stichting is subsidie toegekend, 47.128 euro, alleen dan om een neutrale campagne te voeren.
We bellen met Keijser. Die beaamt dat hij enig aandeelhouder is van Keyservice, maar zegt dat hij geen voor-campagne voert. “De stichting [Stichting Burger, red.] voert een neutrale campagne uit, die staat volledig los van enig ander initiatief en dat wil ik ook zeker zo houden. En die BV gaat een project doen wat gericht is op voor. […] Dat ben ik dus niet, dat is iets dat we uit hebben gezet en dat wordt uitgevoerd door een projectteam, maar staat los van mij.”
We bellen ook met de projectleider van Keyservice, Paul Winnubst. Als we vragen of hij overlegt met Keijser zegt hij: "[…] er gaat een hoop koffie en cola doorheen."
Virtual reality
Ook in twee andere aanvragen zien we een opvallende gelijkenis. De Stichting Comité van Waakzaamheid krijgt 41.194,40 euro toegekend voor een campagne tegen de nieuwe Wiv. Wat die campagne inhoudt? Een virtual reality-ervaring. Uit de aanvraag: “Via een “doe het zelf”-knutselpakket dat we gaan verspreiden over het hele land kunnen mensen ontdekken wat het is om zomaar op een onbewaakt moment van je privacy te worden beroofd.”
Kees van der Pijl is voorzitter van het Comité van Waakzaamheid. Van der Pijl is ook verbonden aan Stichting Centrum voor Geopolitiek. Daar zit hij in de Raad van Advies, staat op de site van de organisatie. Die stichting heeft 50.000 euro gekregen om een campagne te voeren tegen de nieuwe wet.
Zou Van der Pijl zich met beide aanvragen bemoeid hebben? Als we de subsidieaanvragen van de twee rechtspersonen naast elkaar leggen, zijn er gelijkenissen te vinden. Zo is het uurtarief voor een werknemer die de campagne uit gaat voeren bij beiden 60,50 euro. Dan is er ook nog Flyerman, de drukwerkspecialist die beide stichtingen hebben ingehuurd. Van der Pijl laat ons telefonisch weten dat hij de subsidieaanvraag voor het Comité van Waakzaamheid niet zelf heeft gedaan. Bij de aanvraag van de Stichting Centrum voor Geopolitiek is hij niet betrokken, zegt hij.
Maar onder de subsidieaanvraag van het Comité Waakzaamheid staat toch echt zijn handtekening, als voorzitter van het Comité.
Meer dan 40.000 euro aan een flyercampagne
Tijdens de campagne voor het Oekraïne-referendum trok één aanvrager de bijzondere aandacht. Dat was Ruben Marsman met zijn bedrijfje Raspoetin B.V. Marsman liet voor bijna 48.000 euro wc-rollen bedrukken met teksten tegen het Oekraïneverdrag. Voor het Wiv-referendum krijgt Marsman geld voor een tegencampagne. Voor “het ontwerpen, opstellen, vervaardigen en verspreiden van 3d flyers.” 48.106,22 euro.
Marsman is niet de enige die geld krijgt voor een flyercampagne. Ook KORS Holding B.V. voert een tegencampagne, met flyers. Die verspreidt het bedrijf in Rotterdam, in alle winkelgebieden en huis-aan-huis. De drukkosten voor de 50.000 flyers in de winkelgebieden zijn 17.500 euro. De flyers die huis-aan-huis worden verspreid kosten 11.200 euro. Daar komen nog bezorgkosten bij: 7.500 euro. Er staan ook kosten voor de inzet van personeel met een arbeidsovereenkomst. Voor 432 uur krijgt dit personeel 10.800 euro. De totale kosten van deze campagne? 47.837,50 euro. De Referendumcommissie besluit het voorschot in delen uit te keren: er zijn voorschriften aan verbonden. Zo moet de aanvrager de commissie onder meer informeren over de locaties en tijdstippen van de flyercampagne.
Edwin Ricardo Fris van SAZI PAYROL B.V. voert een campagne vóór de nieuwe Wiv. Hij wil 80.000 flyers en stickers uitdelen op treinstations van NS, waaronder die in Amsterdam en Utrecht. Het bedrijfje krijgt 43.011,43 euro. Daaronder vallen ook vergunningen om te flyeren op stations. Het kost 10.194,25 euro om te flyeren op zes stations. Die kosten hadden misschien bespaard kunnen worden door voor de ingang van stations te flyeren. De hoogte van het aangevraagde bedrag is ingegeven door het maximum van 50.000 euro. "Als het bedrag 75.000 euro was geweest hadden we op meer stations kunnen flyeren", zegt Fris tegen ons. Ook aan Fris wordt het voorschot op het toegekende subsidiebedrag in delen uitgekeerd.
Op persoonlijke titel
Dan is er ook nog een oud-Defensie- en oud-AIVD-medewerker die campagne voert. Robin Middel. Hij kreeg 4.971 euro subsidie van de Referendumcommissie voor een website een social mediacampagne. Middel schrijft in de aanvraag:
“Als voormalig militair en (tijdelijk) medewerker van de AIVD maak ik mij ernstig zorgen over de verhalen die nu over de WIV de rondte doen.”
We bellen Middel. Die vertelt dat hij op persoonlijke titel campagne heeft gevoerd. Ook vertelt hij dat er meer ex-medewerkers van Defensie campagne hebben gevoerd met subsidiegeld van de commissie en noemt zelfs namen. We bellen rond, maar de genoemde personen ontkennen dit.
We hebben onze bevindingen aan de Referendumcommissie voorgelegd. De woordvoerder meldt ons dat het is toegestaan om vanuit twee verschillende rechtspersonen subsidie aan te vragen. Het mag wat Dirk Jan Keijser doet. Ook Middel mag gewoon subsidie aanvragen. Zijn beroep is geen grond om subsidie te weigeren.
Over het proces van subsidieverstrekking
In eerste instantie krijgen de rechtspersonen 80 procent van het volledige bedrag uitgekeerd. Voor de particulieren geldt dit niet. Of de aanvragers geld terug moeten storten, horen we binnenkort. De Referendumcommissie neemt aankomende week de eerste besluiten.
NB:
Wij hebben negen aanvragen nog niet in kunnen zien. Acht aanvragers hebben bij de referendumcommissie bezwaar aangetekend tegen het verstrekken van informatie en één particulier heeft aangegeven de activiteiten niet te hebben uitgevoerd. Die moet de ontvangen subsidie terugstorten.