Aanleiding voor de zaak is het optreden van privé-detectivebureau Marple, dat in opdracht van de provincie Groningen tegen vier ambtenaren een onderzoek instelde wegens vermeende fraude. Die zaken leidden in geen van de gevallen tot een veroordeling. Eén van de ambtenaren werd intern overgeplaatst, drie ambtenaren raakten wel hun baan kwijt.
De betrokken ambtenaren zijn door het optreden van het recherchebureau ernstig psychisch beschadigd, stelt Van de Nadort. De rapporten staan volgens de raadsman ‘vol met beschrijvingen van karaktereigenschappen’ en andere niet ter zake doende informatie over vakantiebestemmingen en de aanschaf van auto’s of caravans. ‘De staat heeft de plicht toezicht op deze bureaus te houden, maar van toezicht is in het geheel geen sprake. Mijn cliënten vinden dat hun persoonlijke levenssfeer is geschonden.’
Arend Bakker, voormalig muskusrattenvanger bij de provincie: ‘Ze dreigden, ik werd onder druk gezet, ze vroegen of ik bang was voor ontslag. Als ik geen advocaat had genomen had ik het niet gered.’ Bakker verliet, kort voor zijn pensioen, in 2010 tegen zijn zin de provincie met een ontslagregeling. Bij een gedwongen ontslag had hij met lege handen gestaan.
Gosse Wouda, voormalig medewerker van de dienst onderhoud en beheer: ‘Mij is meermalen met klem gezegd dat ik beter akkoord kon gaan met ontslag, anders zouden ze alsnog aangifte doen bij de politie. Dat voelde als chantage.’
Volgens oud-jurist van de provincie Pieter van den Burgh zijn de regels duidelijk: ‘Het doen van aangifte bij een vermoeden van ambtelijke corruptie is een wettelijke plicht voor de provincie. Daarover kan niet onderhandeld worden en daar kan ook niet mee worden gedreigd.’
Gedeputeerde Nienke Homan ( Groen Links) ziet vooralsnog geen reden openheid te geven over de inhuur van het recherchebureau en de latere ontwikkelingen. In Argos zegt Homan: ‘Het gaat hier om de bedrijfsvoering van de provinciale organisatie en wij zien op dit moment geen actieve rol om daar informatie over naar buiten te brengen.’
In Nederland zijn zo’n 450 particuliere opsporingsbureaus. Het bureau Marple, dat door de provincie Groningen werd ingehuurd, was niet aangesloten bij een van de brancheverenigingen en had geen keurmerk. Volgens cijfers van het Ministerie van Justitie raakte in 2015 slechts één van die particuliere bureaus zijn vergunning kwijt.