Het ministerie van VWS heeft afgelopen weekeinde diverse media onjuist ingelicht naar aanleiding van de uitzending van Argos, waarin duidelijk werd dat het ministerie vorig jaar uit angst voor mogelijke Wob-verzoeken verscheidene ambtelijke documenten heeft verwijderd over de inzet van loktieners door de gemeente Utrecht bij de controle op de naleving van de Drank- en Horecawet.

In reactie op vragen van de NOS, het ANP en de Volkskrant meldde VWS diverse details over hetgeen werkelijk zou zijn gebeurd. Dat valt althans op te maken uit de berichten die deze media hierover publiceerden. Deze verklaringen van VWS zijn zeer onwaarschijnlijk en op punten feitelijk onjuist.

Zo meldde de NOS zaterdag na de Argos-uitzending dat het volgens het ministerie nooit de bedoeling is geweest om stukken te vernietigen.

De ambtenaar die in Argos vertelde in opdracht van zijn leidinggevenden allerlei correspondentie te hebben verwijderd, had zijn leidinggevende ‘verkeerd begrepen’. De ambtenaar zou op eigen houtje en zonder mandaat namens VWS mails hebben verstuurd. Zijn leidinggevende had hem daarop slechts opdracht gegeven de situatie ‘te corrigeren’, hetgeen de ambtenaar volgens VWS had geïnterpreteerd als ‘stukken vernietigen’.

Tegenover het ANP meldde VWS dat de leidinggevende met de opdracht om de ‘situatie te corrigeren’, heeft ‘voorkomen dat er informatie met als afzender VWS rondgaat die niet correct is’.

En de Volkskrant meldt vanochtend op basis van een toelichting van VWS dat de ambtenaar ‘zonder mandaat de indruk zou hebben gewekt dat de staatssecretaris akkoord was met het Utrechtse beleid’.

Toen de ambtenaar daarna het verzoek kreeg dit ‘te corrigeren’, zou hij ‘op eigen houtje’ hebben geprobeerd de correspondentie te laten verdwijnen. ‘Het ministerie zou daar niets van af hebben geweten.’

Argos kreeg dit weekeinde naar aanleiding van de uitzending de beschikking over bewijzen dat staatssecretaris Van Rijn wel degelijk op de hoogte was van én akkoord is gegaan met het Utrechtse plan voor de inzet meerderjarige loktieners.

Uit een mail van 14 juli 2014 van de toenmalige directeur aan de voltallige directie Voeding, Gezondheidsbescherming en Preventie (VGP) van het ministerie van VWS, blijkt dat Van Rijn aanwezig was op de stafvergadering waarin het Utrechtse plan werd besproken. In de mededelingen over die bijeenkomst schrijft de toenmalige directeur: ‘Punt loktieners Utrecht opgebracht, is aan Utrecht, mooi dat ze het doen. Hij (staatssecretaris Van Rijn – red.) zal als nodig antwoorden conform voorgestelde lijn.’

Staatssecretaris Van Rijn is dus akkoord gegaan met het werkscenario van de gemeente Utrecht - een werkscenario dat Utrecht schreef na overleg met ambtenaren van VWS en VenJ. Het is daarom een raadsel wat het ministerie van VWS bedoelt met de opmerking tegenover de Volkskrant dat de ambtenaar ‘zonder mandaat’ de indruk heeft gewekt dat de staatssecretaris akkoord was met het Utrechtse beleid.

Mocht Utrecht wellicht niet weten dat Van Rijn akkoord was met het plan voor de inzet van loktieners? Waarom niet? De gemeente Utrecht had juist uitgebreid met VWS en VenJ overlegd over het loktienersplan, en had het werkscenario juist aan VWS gestuurd om ter beoordeling aan staatssecretaris Van Rijn te laten voorleggen. Is dit de ‘situatie’ die, zoals VWS verklaart, in opdracht van een leidinggevende zo nodig ‘gecorrigeerd’ diende te worden?

De Volkskrant schrijft ook: ‘Volgens VWS zijn de stukken niet verdwenen en zijn er mails aan Argos verstrekt.’ Hiermee suggereert VWS dat Argos foutief heeft bericht en het ministerie wel degelijk de correspondentie tussen Utrecht en VWS heeft overhandigd. Dit is onjuist.

VWS heeft inderdaad enkele mails aan Argos gestuurd, nadat was aangegeven dat er toch echt correspondentie moest bestaan tussen VWS en Utrecht. Deze mails, gedeeltelijk zwartgemaakt op basis van de regels in de Wet openbaarheid van bestuur (Wob), zijn echter niet de ‘verdwenen’ mails die in de uitzending worden genoemd. De verdwenen mails dateren – zoals in de uitzending gemeld - van juni en juli 2014. De mails die VWS stuurde dateren van mei 2014. Bovendien gaan die inhoudelijk niet over op het Utrechtse plan om loktieners in te zetten, maar voornamelijk over het maken van een afspraak voor overleg.

Argos blijft deze kwestie nauwgezet volgen en staat open voor elke plausibele en feitelijk juiste uitleg van het ministerie van VWS.