D66 en CDA: 'Waarom is dit verslag niet verontrustend genoeg?'

D66 en CDA stellen grote vraagtekens bij het besluit van Oekraïne om het luchtruim boven Oost-Oekraïne in juli 2014 na het neerschieten van een militair vliegtuig open te laten voor burgervliegtuigen.

In radioprogramma Argos reageerden Sjoerd Sjoerdsma (D66) en Pieter Omtzigt (CDA) op het veelbesproken verslag van de Nederlandse diplomate van de briefing die op 14 juli, drie dagen voor de ramp met de MH17, in Kiev werd gegeven. Daaruit blijkt dat de Antonov op 6,2 kilometer hoogte met luchtraketten is neergeschoten. Argos beschikt over dit verslag.

Volgens Sjoerdsma en Omtzigt blijkt nu duidelijk dat de luchtdoelwapens waarover de separatisten in Oekraïne beschikten, makkelijk ook objecten op 10 kilometer hoogte konden raken. Oekraïne had op basis van die gegevens het gehele luchtruim moeten sluiten in plaats van de grens te verhogen tot 9,7 kilometer. Sjoerdsma en Omtzigt begrijpen evenmin waarom Nederland niet heeft gewaarschuwd voor de gevaren voor de burgerluchtvaart in Oost-Oekraïne.

Sjoerdsma zei in Argos dat de diplomate in Kiev 'uitstekend werk' heeft gedaan met haar verslag. Maar de overheid in Den Haag heeft daar volgens hem te weinig mee gedaan. 'Er staat in het verslag dat met luchtafweergeschut een vliegtuig op 6 kilometer hoogte is neergeschoten. Dat is niet het enige signaal waarover het kabinet beschikte. Ze wisten dat er in die periode 19 à 20 vliegtuigen en helikopters zijn vernietigd. Ze wisten ook van de aanwezigheid van zwaar luchtafweergeschut. Want dat had namelijk de hoogste generaal van de NAVO, Breedlove, al verkondigd. En de ambassade had dat ook gerapporteerd. Dan vind ik het moeilijk te begrijpen waarom dit voor het kabinet niet verontrustend genoeg is om de telefoon te pakken en de luchtvaartsector te bellen en te overleggen: wat doen we met deze signalen?'

"Je had op dat moment een defensie-expert nodig, iemand die begreep dat je hierop actie kon ondernemen. Waarom zat zo iemand niet in de loop?"

Pieter Omtzigt

Volgens Omtzigt had het kabinet weinig reden om het verslag voor de Kamer achter te houden. 'Ik begrijp niet waarom het kabinet dit niet aan kamer wilde geven. Ik zie maar één alinea die over andere diplomaten gaat, en dan nog zo algemeen dat dit geen enkele verhouding kan schaden. Ze hadden die drie zinnen ook zwart kunnen maken.'