Waarom doen Argos, Zembla en Reporter niet mee met Publeaks?

Vandaag hebben een groot aantal media de site Publeaks gelanceerd.
Op die site kunnen klokkenluiders anoniem hun verhaal kwijt. Ze kunnen daarbij ook aangeven aan welke media ze hun documenten of tip willen geven.

Wij werken veel met klokkenluiders en met tipgevers die absoluut anoniem moeten blijven. Mensen die grote risico’s lopen door met ons te praten. Hoe belangrijker de tip hoe groter de risico’s . Kijk maar naar het lot van Bradley Manning en van Edward Snowden, of Julian Assange die alleen een doorgeefluik was. Of, in eigen land, Ad Bos, de klokkenluider in de bouwfraude, die nog steeds de juridische gevolgen ondervindt van zijn klokgelui.

We kunnen hier ook de namen noemen van klokkenluiders en tipgevers. Maar dat doen we niet. Die zouden u ook niks zeggen want die hebben juist zorgvuldig geheim gehouden.

Wij zijn ook gevraagd mee te doen aan Publeaks. We hebben in een vroeg stadium onderstaande argumenten naar voren gebracht. En daar hebben we geen goede oplossingen of antwoorden op gehoord.

1
Als mensen gevoelige informatie willen lekken moeten ze dit nooit (dat zegt ook de hoofdredacteur van The Guardian) langs de digitale snelweg doen. Versleuteling werkt in sommige gevallen zelfs averechts.

2
Wij hebben aan Publeaks gevraagd hoe ze zich proberen te wapenen tegen een mogelijke inval van Justitie (op hun computers staat straks wellicht heel veel gevoelige informatie) en infiltratiepogingen. We hebben geen serieus inhoudelijk antwoord gekregen op onze vragen. En daar maken we ons zorgen over.

3
Het gezelschap dat is uitgenodigd om zich aan te sluiten bij Publeaks is ons inziens veel te groot en veel te breed. Daar zat echt het hele mediaspectrum bij: van de VPRO en de Volkskrant tot Pownews. Dat lijkt ons geen goede basis om bij zo’n gevoelig project samen te werken. Daar komt nog eens bij dat wij bij echt gevoelige informatie, waarbij bronnen serieus gevaar lopen, zelfs binnen onze redactie het ‘Need To Know’-principe hanteren.

4
Wij hebben ook principiële bedenkingen bij het ongericht uitnodigen van mensen om informatie te lekken. Daar zit deels toch ook een ideologie achter, alsof lekken zonder meer goed zou zijn en elke lekker meteen een klokkenluider is. Alsof alle vertrouwelijke informatie zonder meer op straat zou moeten. Wij vinden in elk geval dat wij als professionele media/journalisten een andere rol hebben en dienen te spelen dan activistische groepen zoals Wikileaks.

5
Wij hebben niet zo’n behoefte om nog meer ongerichte tips aan te trekken. We krijgen al heel veel ‘tips’. De meesten daarvan leiden tot niets en het kost behoorlijk veel tijd en moeite om ook de onzinnige tips serieus te beoordelen. Als je zoiets als Publeaks opzet moet je, vinden wij, ook kunnen waarborgen dat de binnenkomende informatie serieus wordt beoordeeld. We betwijfelen of daar voldoende capaciteit voor aanwezig is. Wij hebben er in elk geval geen extra capaciteit voor. In elk geval zijn wij als Argos, Zembla en Reporter makkelijk vindbaar. We hebben geen behoefte aan een extra sluis.

Daarom doen we niet mee.